Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι δράστες της Βαρκελώνης δρούσαν ως μικρή, ανεξάρτητη ομάδα. Η επιλογή αυτή φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματική για τους ισλαμιστές της Ευρώπης και μάλιστα για πολλούς λόγους.
Περίπου μισή ώρα πριν η αστυνομία πυροβολήσει θανάσιμα τον φερόμενο ως κύριο δράστη στις επιθέσεις στη Βαρκελώνη, ο Γιουνές Αμπουγιακούμπ είχε πάει να ζητήσει βοήθεια 50 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης, στο χωριό Σουμπιράτς. Προσέγγισε ένα σπίτι από την πίσω μεριά και σφύριξε σιγά. Ο ιδιοκτήτης άκουσε τον ήχο και βγήκε στο παράθυρο. Ο Αμπουγιακούμπ περίμενε να συναντήσει μια μαροκινή οικογένεια που έμενε σ’ αυτό το σπίτι, η οποία όμως είχε μετακομίσει πριν από λίγο καιρό. Ο νεαρός φάνηκε ύποπτος στον ιδιοκτήτη ο οποίος ειδοποίησε έναν γείτονά του και εκείνος με τη σειρά του την αστυνομία. Λίγη ώρα αργότερα η αστυνομία σκότωσε τον Αμπουγιακούμπ.
Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, το ότι ο νεαρός πήγε να ζητήσει βοήθεια από γνωστούς δείχνει ότι οι δώδεκα δράστες της τρομοκρατικής οργάνωσης της Βαρκελώνης δεν είχαν κάποια σχέση με άλλους τζιχαντιστικούς συνδέσμους.
Ο ρόλος του ιμάμη
Όλα δείχνουν ότι οι νεαροί άνδρες δρούσαν ανεξάρτητα και ότι ριζοσπαστικοποιήθηκαν από τον Αμντελμπακί Ες-Σάτι, τον ιμάμη της μικρής πόλης Ριπόλ, όπου ζούσαν σχεδόν όλοι οι ύποπτοι. Το οικογενειακό περιβάλλον των υπόπτων πάντως εμφανίστηκε έκπληκτο μετά από το τρομοκρατικό χτύπημα. «Δεν πίστευα ποτέ ότι θα έφταναν σ’ αυτό το σημείο» δήλωσε χαρακτηριστικά ένας μάρτυρας από το περιβάλλον των δραστών.
Πολλά δείχνουν ότι οι νεαροί άνδρες δεν είχαν διασυνδέσεις με ισλαμιστικούς κύκλους, εκτός από τον ιμάμη Αμντελμπακί Ες-Σάτ. «Τα κηρύγματά του δεν παρότρυναν τους πιστούς στη ριζοσπαστικοποίησης» λένε αστυνομικοί, εξηγώντας ότι ο ιμάμης ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός.
Βαρκελώνη – Προπύργιο τζιχαντιστών
Η Βαρκελώνη αποτελεί ένα από τα τζιχαντιστικά κέντρα της Ισπανίας. Από το 2004 μέχρι σήμερα συνελήφθησαν 723 τζιχαντιστές σε ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το διάστημα μεταξύ του 2012 και του 2015 πραγματοποιήθηκαν 26 συνέδρια με ισλαμιστικά-τζιχαντιστικά κίνητρα στην ευρύτερη περιοχή της Βαρκελώνης. Το μεγαλύτερο συνέδριο πραγματοποιήθηκε το 2014 στην πόλη Ρέους, όπου παρευρέθηκαν 3000 άνθρωποι.
Την ίδια ώρα όμως αυξάνεται και η πίεση της ψηφιακής παρακολούθησης. Γι’ αυτό πολλοί τρομοκράτες και προπαγανδιστές, όπως μάλλον και ο ιμάμης Αμντελμπακί Ες-Σάτι, κινούνται σε πιο προσωπικό επίπεδο και όχι μέσω του διαδικτύου. Παροτρύνουν τους οπαδούς τους να κάνουν μικρότερες επιθέσεις για τις οποίες δεν απαιτούνται διαδικτυακές διασυνδέσεις. Φαίνεται ότι όσο μικρότερος είναι ο κύκλος, τόσο πιο δύσκολα μπορούν να ανακαλυφθούν από τις αρχές.
