Την ετυμηγορία των τεχνοκρατών της «ευρωομάδας», που θα πιστοποιήσουν αν εκπληρώνονται τα προαπαιτούμενα για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση, βάζοντας (προσωρινά τουλάχιστον) τέλος στο μαρτύριο της σταγόνας και στον κατακλυσμό νέων μέτρων των τελευταίων 30 ημερών, αναμένει με ιδιαίτερη αγωνία η κυβέρνηση.
Το EuroWorking Group (δηλαδή η Ομάδα Εργασίας των υπουργών του Eurogroup) συνεδριάζει σήμερα για να ελέγξει αν επαρκούν ή όχι όλα τα νέα μέτρα που σωρηδόν λαμβάνει -σε σχεδόν καθημερινή βάση πια- η κυβέρνηση.
Μέχρι την τελευταία στιγμή παρέμεναν, πάντως, τουλάχιστον τρία μέτωπα ανοικτά: επίσπευση της υπογραφής του Μνημονίου μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Lamda Development για το περιεχόμενο της σύμβασης του Ελληνικού, μεταβίβαση του υπόλοιπου 5% των μετοχών του ΟΤΕ στο ΤΑΙΠΕΔ και θέσπιση του ακαταδίωκτου για τα μέλη του νέου υπερ-ταμείου αποκρατικοποιήσεων, έτσι ώστε να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις όντας θωρακισμένοι απέναντι σε μηνύσεις και αγωγές.
Αν όλα πάνε καλά, ξεκινά η διαδικασία για την καταβολή των 7,5 δισ. ευρώ (εκ των οποίων πάντως τα ¾ θα επιστρέψουν άμεσα στους δανειστές για πληρωμές σε ΕΚΤ, ΔΝΤ, τόκους κλπ).
«Καυτός» Ιούνιος
Παρότι εδώ και δύο εβδομάδες το Μέγαρο Μαξίμου και οι υπουργοί Οικονομικών κ.κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Χουλιαράκης έχουν κάνει «σημαία» την απόφαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου, υποστηρίζοντας πως μετά από επτά μήνες διαπραγματεύσεων «έκλεισε η πρώτη αξιολόγηση» του τρίτου Μνημονίου, στα 24ωρα που ακολούθησαν δεκάδες νέα μέτρα έχουν έρθει, ενώ πολλά άλλα άλλαξαν επί τα χείρω, και ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα άφησε την περασμένη Πέμπτη «στα κρύα του λουτρού» τη χώρα, ξεκαθαρίζοντας πως πρώτα θα ληφθούν όλα τα μέτρα που ζητούν οι δανειστές και μετά θα αποφασίσει την επαναφορά του waiver (πιθανότατα στις 22 Ιουνίου, σύμφωνα με πληροφορίες).
Αλλά και να κλείσει και επισήμως σήμερα η αξιολόγηση (που ο κύριος Μοσκοβισί προέβλεπε πως αυτή θα είχε τελειώσει πριν το Πάσχα) η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει αγώνα δρόμου για μια σειρά διαδικασίες, που καθιστούν αμφίβολο και αν ακόμα η εκταμίευση γίνει πριν του Αγίου Πνεύματος ή τα τέλη Ιουνίου.
Συγκεκριμένα θα χρειαστεί να συνταχθεί και να κυρωθεί «συμπληρωμένο Μνημόνιο», που έχοντας την έγκριση και ξένων κοινοβουλίων, θα φέρει την πρώτη υπο-δόση των 7,5 δισ. στη χώρα μας, αλλά θα περιγράφει και τα επόμενα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου για την υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ, αλλά και της δεύτερης αξιολόγησης που θα ξεκινάει τότε.
Επιπλέον, η β΄δόση αυτή έχει συνδεθεί και μια σειρά άλλα προαπαιτούμενα, όπως π.χ. νέα μόνιμα μέτρα λιτότητας αν πρέπει να διασωθούν τα ειδικά μισθολόγια κλπ.
Ωστόσο, αν δεν εκταμιευθεί ταχύτατα η επόμενη (υπό)δόση των 2,8 δισ. ευρώ και καθυστερήσει η νέα αξιολόγηση που θα μπορούσε να φέρει πάνω από 10 δισ. ευρώ, η οικονομία θα παραμείνει στο «αναπνευστήρα» ως τα Χριστούγεννα με τη διαδικασία των οροσήμων (milostones) να μετατρέπεται για άλλη μια φορά σε «εφιάλτη» στo ισόγειο του ξενοδοχείο Hilton όπου γίνονται οι διαπραγματεύσεις με το κουαρτέτο.
Τα χειρότερα έρχονται…
Και τα «δεινά» για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δεν εκεί. Μέσα στον Ιούνιο πρέπει επίσης να ετοιμάσει και να καταθέσει στη Βουλή προ ψήφιση και τον νέο Προϋπολογισμό τετραετίας. Πρόκειται για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2016-2020 που θα πρέπει να περιλαμβάνει στόχους- μέτρα που θα διασφαλίζουν τα πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% του ΑΕΠ έως το 2020, «υφαίνοντας» έτσι και τη μετα-μνημονιακή επιτροπεία στην Ελλάδα, αφού στα «χαρτιά» το Πρόγραμμα λήγει το καλοκαίρι του 2018.
Στην κυβέρνηση καθησυχάζουν ότι δεν πρόκειται για ληφθούν πρόσθετα μέτρα, πέραν των 5,8 δισ. ευρώ που θέσπισε μέσω των εφαρμοστικών η Βουλή. Και επισημαίνει ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ θα διατηρηθούν από την απόδοση των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί και από την επιστροφή στην ανάκαμψη. Ωστόσο, μένει να φανεί αν τα μέτρα επαρκούν, αν θα χρειαστεί να διατηρήσει παρεμβάσεις “έκτακτης” φύσης και αν θα παραμείνει ανενεργός ο «κόφτης» των δαπανών που ενεργοποιείται επισήμως από το 2017 και ανεπισήμως από τον Σεπτέμβριο (μέσω της έκθεσης που θα καταθέσει το νέο Δημοσιονομικό Συμβούλιο).
Οι προκλήσεις, πάντως, δεν σταματούν εδώ, καθώς μέχρι τον Σεπτέμβριο το οικονομικό επιτελείο θα έχει να αντιμετωπίσει την εκταμίευση της δεύτερης μικρότερης, αλλά και πολύ δυσκολότερης δόσης.
Αφενός θα πρέπει να επιτευχθούν όσα έχουν συμφωνηθεί και ψηφιστεί μέχρι στιγμής στα δημοσιονομικά, το ασφαλιστικό, τις αποκρατικοποιήσεις, την φοροδιαφυγή και την διαφθορά και να προετοιμαστεί για την επόμενη αξιολόγηση, που θα ξεκινήσει περίπου δύο μήνες μετά την καταβολή της πρώτης δόσης.
Έτσι, μέχρι τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση θα πρέπει να ξεπεράσει με επιτυχία μια σειρά από προκλήσεις, όπως:
– την επιτυχή είσπραξη εσόδων από αμέσους και έμμεσους φόρους μετά και την αύξηση του ΦΠΑ. Με βάση τους νόμους που έχουν ήδη ψηφιστεί, το ΥΠΟΙΚ αναμένει από άμεσους φόρους πρόσθετα έσοδα ύψους 800 εκατ. ευρώ, την ώρα που στο α΄τετράμηνο δεν εισέπραξη (από παλιούς φόρους πριν τις τις αυξήσεις που έρχονται) 650 εκατ/ ευρώ και ταυτόχρονα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από φόρους που έμειναν απλήρωτοι αυξήθηκαν στο πρώτο τρίμηνο του 2016 κατά 3,6 δισ. ευρώ
-την εύρυθμη εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού, δεδομένων των υπέρογκων ληξιπρόθεσμων οφειλών στα ταμεία που φθάνουν στα 23 δισ. ευρώ
-τη σύσταση και λειτουργία του νέου ενιαίου ταμείου κύριας ασφάλισης (ΕΦΚΑ)
-την επίτευξη είσπραξης εσόδων από φοροδιαφυγή και διαφθορά, ώστε να γίνει πράξη και η κυβερνητική εξαγγελία αλλά και για να καλυφθεί ενδεχόμενη «τρύπα» στα τακτικά έσοδα
-το νέο υπερ-ταμείο αποκρατικοποιήσεων να περάσει από την θεωρία στην πράξη χωρίς μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις
-το αποτέλεσμα της δικαστικής έρευνας σε βάρος στελεχών του γνωμοδοτικού οργάνου του ΤΑΙΠΕΔ που έχουν διοριστεί από την τρόικα (ένας Ισπανός, ένας Σλοβάκος και ένας Ιταλός) οι οποίοι ελέγχονται για την σύμβαση της πώλησης και επαναμίσθωσης 28 κτηρίων του δημοσίου, από την οποία προκύπτει απώλεια εσόδων για το δημόσια ύψους 6.661.678 ευρώ. Και τούτο ενώ αποτελεί προαπαιτούμενο για την α΄δόση που θα αποφασιστεί τη Δευτέρα η νομική κατοχύρωση του υπό σύσταση νέου υπερ-Ταμείου αποκρατικοποιήσεων
Και αμέσως μετά από αυτά, έρχεται η μεγάλη πρόκληση για την οποία μιλάνε ανοικτά ήδη στην κυβέρνηση, τόσο ο κύριος Τσακαλώτος όσο και ο πρωθυπουργός, δηλαδή οι νέες ανατροπές στα εργασιακά που θα αποτελέσουν και βασικό κεφάλαιο στη δεύτερη αξιολόγηση.
Βέβαιο θεωρείται πως εκεί θα τεθούν εκ νέου οι απαιτήσει δανειστών για ομαδικές απολύσεις, αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, νέα μείωση του κατώτατου μισθού, αλλά ενδεχομένως και κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού και στον ιδιωτικό τομέα (με τον όρο όμως πως οι αποδοχές παραμένουν σταθερές και κατανέμονται σε 12 ή 13 μηνιαίες πληρωμές).
Aποστολή