Την πεποίθηση ότι ο επόμενος ηγέτης της Βρετανίας πρέπει και μπορεί να ξεκινήσει άτυπες συζητήσεις με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες πριν από την ενεργοποίηση των επίσημων διαπραγματεύσεων για το Brexit, παρά τις περί του αντιθέτου προειδοποιήσεις από Βρυξέλλες και Βερολίνο, εξέφρασαν η επικρατέστερη νέα Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και ο πρώην Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ.
Την πεποίθηση ότι ο επόμενος ηγέτης της Βρετανίας πρέπει και μπορεί να ξεκινήσει άτυπες συζητήσεις με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες πριν από την ενεργοποίηση των επίσημων διαπραγματεύσεων για το Brexit, παρά τις περί του αντιθέτου προειδοποιήσεις από Βρυξέλλες και Βερολίνο, εξέφρασαν η επικρατέστερη νέα Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και ο πρώην Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ.
Η κα Μέι δηλώνει σε συνέντευξή της στην εφημερίδα Mail on Sunday ότι «είναι πιθανό να υπάρχουν ανεπίσημες συζητήσεις» πριν από την ενεργοποίηση των επίσημων διαπραγματεύσεων εξόδου από την ΕΕ με την επίκληση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, εκτιμώντας ότι η αυστηρότητα με την οποία οι Ευρωπαίοι έχουν αποκλείσει αυτή την πιθανότητα μέχρι στιγμής είναι αναμενόμενη διαπραγματευτική τακτική.
Στην ίδια συνέντευξη, όσο και σε εμφάνισή της στο τηλεοπτικό δίκτυο ITV, ξεκαθάρισε ότι η επόμενη βρετανική κυβέρνηση «πρέπει να καθορίσει τη διαπραγματευτική της θέση πριν από την επίκληση του Άρθρου 50», παρά τις πιέσεις από την Ευρώπη για το γρηγορότερη δυνατόν έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων εξόδου.
Υπενθυμίζεται ότι τόσο η κα Μέι όσο και ο εσωκομματικός της αντίπαλος για τη διαδοχή Κάμερον Μάικλ Γκόουβ έχουν πει ότι δε νομίζουν πως το Άρθρο 50 θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί πριν από το τέλος του έτους. Αντίθετα, σε συνέντευξή της στο BBC η άλλη υποψήφια για την πρωθυπουργία, η Υπουργός Ενέργειας Άντρια Λέντσομ, σχολίασε ότι η Βρετανία πρέπει απλώς «να προχωρήσει» με τη διαδικασία για το Brexit.
Όλοι οι υποψήφιοι πρωθυπουργοί επανέλαβαν σε συνεντεύξεις τους το Σαββατοκύριακο ότι δεν πρέπει να υπάρξουν πρόωρες εκλογές. «Θα ήταν ένας ακόμα αποσταθεροποιητικός παράγοντας», δήλωσε η Τερέζα Μέι.
Ο Τόνι Μπλερ, εξάλλου, μιλώντας σε εκπομπή του Sky News είπε πως αν ήταν εκείνος στην εξουσία θα ξεκινούσε ήδη μαζί με τον Υπουργό Οικονομικών ταξίδια σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να εξακριβώσει τη διάθεση και τα περιθώρια κινήσεων. Στην παρατήρηση ότι οι Ευρωπαίοι αποκλείουν τις ανεπίσημες διαπραγματεύσεις, ο κ. Μπλερ σχολίασε ότι βραχυπρόθεσμα μια εχθρική στάση είναι αναμενόμενη, αλλά ότι οι συζητήσεις προ της έναρξης των επίσημων διαπραγματεύσεων θα γίνουν.
Ο κ. Μπλερ επανέλαβε επίσης τη θέση του ότι το Brexit θα πλήξει τη Βρετανία και ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί. Αν και παραδέχθηκε ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα αυτή τη στιγμή δεν είναι πιθανό, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η βούληση του λαού έχει δικαίωμα να αλλάξει». Εμμέσως πλην σαφώς, παράλληλα, κάλεσε τους βουλευτές να απορρίψουν το Brexit εφόσον διεξαχθεί μια τέτοια ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων, λέγοντας ότι καθήκον των βουλευτών είναι «να εκφράζουν τη βούληση των ψηφοφόρων τους» και να ενεργούν για το καλό της χώρας. «Εφόσον φανούν ξεκάθαρα οι συνέπειες του Brexit για τη χώρα, πρέπει να κρατάμε όλες τις επιλογές ανοιχτές», σημείωσε ο πρώην πρωθυπουργός.
Σε δήλωσή της στην εφημερίδα Telegraph, εξάλλου, η κα Μέι αναφέρει ότι δεν υπάρχει λαϊκή εντολή για μια συμφωνία με την ΕΕ που θα επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση Ευρωπαίων πολιτών προς τη Βρετανία με τους όρους που ισχύουν αυτή τη στιγμή. «Πρέπει να ανακτήσουμε περισσότερο έλεγχο του αριθμού των ανθρώπων που έρχονται εδώ από την Ευρώπη. (…) Πρέπει η μετανάστευση να είναι βιώσιμη και νομίζω ότι ο στόχος της καθαρής μετανάστευσης σε δεκάδες χιλιάδες είναι βιώσιμος, αλλά θα πάρει χρόνο», λέει η κα Μέι. Η εφημερίδα, ωστόσο, ερμηνεύει τη δήλωση της Υπουργού Εσωτερικών ως αποφυγή δέσμευσης για κάθετη απαγόρευση της ελεύθερης μετακίνησης Ευρωπαίων πολιτών, σε αντίθεση με τις προθέσεις των ανθυποψηφίων της και υποστηρικτών του Brexit Άντρια Λέντσομ και Μάικλ Γκόουβ.
Σε δικές της συνεντεύξεις την Κυριακή η κα Λέντσομ που έχει κερδίσει έδαφος έναντι του κ Γκόουβ και προβάλλει για πολλούς ως φαβορί για την τελική αναμέτρηση με την Τερέζα Μέι, δηλώνει ότι έχει ως πρότυπο τη Μάργκαρετ Θάτσερ, θαυμάζοντας το συνδυασμό της «σκληρότητάς» της ως πολιτικού και της «ζεστασιάς» της ως ατόμου.
Η κα Λέντσομ απάντησε επίσης σε κατηγορίες για «υποκρισία», καθώς ενώ ήταν από τους ηγέτες της εκστρατείας Leave στο δημοψήφισμα, το 2013 είχε πει σε ομιλία της ότι η έξοδος από την ΕΕ θα ήταν «καταστροφή για τη βρετανική οικονομία και θα προκαλούσε μία δεκαετία οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότητας». Όπως είπε στο BBC, στην ίδια ομιλία είχε τονίσει την ανάγκη μεταρρύθμισης της ΕΕ, κάτι που φάνηκε ότι είναι αδύνατο μετά από τις προσπάθειες για αλλαγές που επιδίωξε ο Ντέιβιντ Κάμερον.
Σε μία από τις πολλές συνεντεύξεις της, εξάλλου, η κα Λέντσομ απέφυγε να αποκλείσει την πιθανότητα να συμπεριλάβει σε μια πιθανή κυβέρνηση της τον ηγέτη του ευρωσκεπτικιστικού κόμματος UKIP Νάιτζελ Φάρατζ.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης Μάικλ Γκόουβ δέχθηκε το Σαββατοκύριακο καταιγισμό επικρίσεων για τον τρόπο που όπως του καταλογίζεται «πρόδωσε» τον Μπόρις Τζόνσον. Σε εκπομπή του BBC είπε ότι αν δεν έκανε αυτό που του υπαγόρευαν οι αρχές του όταν καθυστερημένα διαπίστωσε πως ο κ. Τζόνσον δεν ήταν ο ηγέτης που χρειάζεται η Βρετανία, τότε θα «πρόδιδε» τη χώρα.
Όπως προκύπτει, ο Μπόρις Τζόνσον είπε στον στενό του κύκλο μετά από την ανακοίνωση υποψηφιότητας του Μάικλ Γκόουβ ότι ήταν «ανόητος» που δεν άκουσε τις προειδοποιήσεις πολλών να μην εμπιστευτεί τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Συνεργάτες και υποστηρικτές του τέως δημάρχου Λονδίνου φέρονται σύμφωνα με δημοσιεύματα να χαρακτηρίζουν τον κ. Γκόουβ ως έναν «μακιαβελικό ψυχοπαθή».
Απαντώντας εξάλλου στη θέση των υποψηφίων για την πρωθυπουργία που στήριξαν το Brexit ότι ο επόμενος πρωθυπουργός θα πρέπει να προέρχεται από τις τάξεις τους, ο έτερος υποψήφιος Στίβεν Κραμπ, που είχε ταχθεί υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, δήλωσε στο ITV ότι το Συντηρητικό Κόμμα θα κινδυνεύσει με διάσπαση εάν συνεχιστεί αυτή η διάκριση σε υποστηρικτές της παραμονής ή της εξόδου από την ΕΕ.
Σε δημοσκόπηση για λογαριασμό της Mail on Sunday η Τερέζα Μέι έχει την υποστήριξη του 59% των ψηφοφόρων των Συντηρητικών, έναντι 15% του Μάικλ Γκόουβ. Ακολουθεί με 13% ο Στίβεν Κραμπ, με 9% ο πρώην Υπουργός Άμυνας Λίαμ Φοξ από την πιο δεξιά πτέρυγα του κόμματος και με 4% η Άντρια Λέντσομ.
Ωστόσο, σε επίπεδο στήριξης από την κοινοβουλευτική ομάδα, η οποία θα καθορίσει με διαδοχικές ψηφοφορίες το τελικό δίδυμο των υποψηφίων που θα κληθεί να κρίνει η βάση του κόμματος, η κα Λέντσομ έχει εξασφαλίσει περίπου τον ίδιο αριθμό βουλευτών με τον κ. Γκόουβ, μεταξύ 20 και 30. Με μεγάλη διαφορά προηγείται και εδώ η Τερέζα Μέι, έχοντας εξασφαλισμένη τη στήριξη 104 βουλευτών. Πάντως η Υπουργός Εσωτερικών ξεκαθάρισε ότι επιθυμεί να εκλεγεί από τα μέλη του κόμματος όπως προβλέπει το καταστατικό και όχι με απευθείας «στέψη», όπως πρότειναν σύμμαχοί της.
Πέρα από τις εξελίξεις στο Συντηρητικό Κόμμα, η Πρωθυπουργός της τοπικής κυβέρνησης της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζιον καλεί με επιστολή της τον Ντέιβιντ Κάμερον και τους πέντε υποψηφίους διαδόχους του να παράσχουν «άμεσες εγγυήσεις» για την παραμονή και τα δικαιώματα των 173.000 πολιτών της ΕΕ που ζουν στη Σκωτία.
