«Χριστουγεννιάτικο μπαζάρ» θυμίζει η ατζέντα του Eurogroup που συνεδριάζει σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες, μία μέρα πρν επιστρέψουν στην Αθήνα οι επκεφαλής του «κουαρτέτου» των δανειστών. Στο μικροσκόπιο θα τεθούν τα 13 προαπαιτούμενα για να έρθει ο «μποναμάς» του 1 δισ. ευρώ, ενώ στο «παζάρι» μπαίνουν επίσης το Ασφαλιστικό και το δημόσιο χρέος που θα ανοίξουν τον δρόμο για την τελική αξιολόγηση των θεσμών.
Ο κύριος Τσακαλώτος αναμένεται να δεσμευτεί πως άμεσα θα εκπληρωθούν τα 13 προαπαιτούμενα που θα φέρουν το 1 δισ. ευρώ πριν την 31ηΔεκεμβρίου, αλλιώς θα χρειαστούν πολλοί μήνες για να τα ξαναδεί η χώρα μας γιατί η συγκεκριμένη δόση έχει «ημερομηνία λήξης».
Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η τύχη των «κόκκινων δανείων» και ποιοι φορείς (funds) θα τα πάρουν στα χέρια τους. Στόχος της κυβέρνησης είναι, αρχικά τουλάχιστον, να μεταβιβαστούν μόνον επιχειρηματικά δάνεια και όχι τα στεγαστικά των νοικοκυριών. Ούτως ή άλλως όμως, εγκαινιάζεται επισήμως και στη χώρα μας ο θεσμός της αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που σημαίνει ότι η περίοδος της αθωότητας στις σχέσεις τραπεζών-δανειοληπτών πλέον τελείωσε.
Μείζον ζήτημα στις διαπραγματεύσεις αυτές θεωρείται και το Ενιαίο Μισθολόγιο στο Δημόσιο, με τους θεσμούς να ζητούν μεγαλύτερες μειώσεις στους χαμηλόμισθους «μη προσοντούχους» δημοσίους υπαλλήλους, ώστε να ανοίξει η «ψαλίδα» υπέρ των υψηλόμισθων, για να ενισχυθεί η παραγωγικότητα, η πρωτοβουλία και η ανάληψη ευθύνης στο δημόσιο τομέα.
Το «πακέτο» των προαπαιτουμένων ολοκληρώνεται με τις αλλαγές στη φορολογία των αγροτών, την επιλογή του διαδόχου της κυρίας Αικατερίνης Σαββαΐδου στην Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, αλλά και οι αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικού ρεύματος, τις αυξήσεις στις αστικές συγκοινωνίες και την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ.
Για τα θέματα αυτά, το κουαρτέτο θα παραμείνει στην Αθήνα έως την Παρασκευή, ενώ δεν αποκλείεται να επιστρέψει και την ερχόμενη εβδομάδα (έως τις 18 Δεκεμβρίου) για να προετοιμάσει τις συζητήσεις για τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό.
Στο στόχαστρο δάνεια και μισθοί
Στις συζητήσεις αυτές θα μπουν οι βάσεις για το νέο Ασφαλιστικό, που αναμένεται να «κλείσει» τον Ιανουάριο. Οι οιωνοί δεν είναι καλοί, καθώς ο επικεφαλής του κλιμακίου της Κομισιόν Ντέκλαν Κοστέλο, ήδη έβαλε «πάγο» την περασμένη Δευτέρα στα σχέδια Κατρούγκαλου να αυξηθούν οι εργοδοτικές εισφορές αντί να μειωθούν οι συντάξεις.
Το Ασφαλιστικό όμως είναι και το «αγαπημένο θέμα» διαπραγμάτευσης για το ΔΝΤ που ετοιμάζεται να… «τρίξει τα δόντια του», αφού δεν ικανοποιείται με το σχέδιο της κυβέρνησης για μειώσεις «τριών ταχυτήτων» στις συντάξεις και θα αξιώσει μεγαλύτερες και δραστικότερες περικοπές στα ποσοστά αναπλήρωσης – και από τα 800 ή 1.000 ευρώ μόλις το μήνα.
Μεγάλο παζάρι
Γύρω από την πράσινη «τσόχα» που έχει στηθεί, θα βρεθούν τέσσερις «παίκτες»: Η κυβέρνηση, η ΕΕ, το ΔΝΤ και οι ξένοι επενδυτές είναι έτοιμοι να παίξουν «σκληρό πόκερ», με γερά «χτυπήματα», μπλόφες και «πόλεμο νεύρων» του αντιπάλου.
– Το πιο δυνατό «φύλλο» της κυβέρνησης στην παρούσα φάση είναι… ο αριθμός 153 και η εύθραυστη πλειοψηφία στη Βουλή που στηρίζει ως τώρα τα μέτρα που φέρνει προς ψήφιση.
– Η πλευρά της Κομισιόν δίνει «δικαίωμα» και λίγο περισσότερο χρόνο στην κυβέρνηση, μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση στη Νέα Δημοκρατία και η στάση που θα τηρήσει απέναντι στα νομοσχέδια.
– Το ΔΝΤ θέλει να μην αφήσει άλλο τις Βρυξέλλες «να κάνουν παιχνίδι» αλλά να διεκδικήσει περισσότερα, καθώς το 2016 τελειώνει το δικό του πρόγραμμα για την Ελλάδα και τον Μάρτιο «παζαρεύει» αν και με ποιους όρους θα συνεχίσει ως το 2018, παράλληλα με τους Ευρωπαίους στο τρίτο Μνημόνιο.
– «Κλειδί» των διαπραγματεύσεων αυτών θεωρείται η στάση των ξένων επενδυτών, που θα κρίνει αν θα εμπιστευτούν ξανά τη χώρα μας και τι κεφάλαια θα φέρουν για επενδύσεις ή την αγορά ελληνικού χρέους –παράγοντες που θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την επιστροφή της Ελλάδας στον πυρήνα της Ευρώπης, αν θα μπει η χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και τη συζήτηση για ελάφρυνση του χρέους.
Ό,τι πουν οι αγορές
Το ερχόμενο σαββατοκύριακο το «κουαρτέτο» μεταβαίνει ομαδικώς στην Νέα Υόρκη, μαζί με κορυφαίους Έλληνες τραπεζίτες, υπουργούς και άλλους αξιωματούχους, για να έχουν ένα κρίσιμο τετ-α-τετ με ξένους επενδυτές στο συνέδριο Capital link – Invest in GreeceForum και να τους παρουσιάσουν τη συνολική εικόνα για τη χώρα μας.
Η κυβέρνηση «ποντάρει» πολλά στις επαφές αυτές, γιατί η εμπιστοσύνη των επενδυτών θα κρίνει εν πολλοίς και το «παζάρι» για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας και η προοπτική επιστροφής της χώρας στην ομαλότητα, θα δώσει ουσία και περιεχόμενο στις συζητήσεις για το χρέος, που θα είναι αλληλένδετες με την περίφημη «πρώτη αξιολόγηση» του ελληνικού προγράμματος από τους θεσμούς.
Ένα θετικό «νεύμα» από τις αγορές, σε συνδυασμό με την ελάφρυνση που έχουν υποσχεθεί οι ευρωπαίοι εταίροι (δηλαδή επιμήκυνση πληρωμών και ενδεχομένως μείωση επιτοκίων αντί για «κούρεμα» που το έχουν απορρίψει), μπορεί να διευκολύνει και τον ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι να περιλάβει και την Ελλάδα στην ποσοτική χαλάρωση, από την οποία έμεινε έξω εδώ όλο το 2015. Στην κυβέρνηση ξέρουν πως χωρίς Ανάπτυξη, δεν «βγαίνει» καμία παρέμβαση στο χρέος και μέχρι την άνοιξη του 2016 θα κάνουν τα πάντα για να εξασφαλίσουν το «πακέτο» μείωσης του χρέους και αύξησης της ρευστότητας, που θα προσφέρουν οι δανειστές.