ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Mία οικονομική απόδραση στην καρδιά της Πελοποννήσου, με στοιχεία όμως που θυμίζουν αρκετά νησιωτική Ελλάδα, θεωρείται το Παράλιο Άστρος Κυνουρίας, που απέχει 170 χιλιόμετρα από την Αθήνα και μόλις 32 από την Τρίπολη.
Το Παράλιο Άστρος είναι επίνειο του ιστορικού Άστρους Κυνουρίας, όπου συγκλήθηκε, τον Aπρίλιο του 1823, η B΄ Εθνοσυνέλευση των επαναστατημένων Ελλήνων.
Ο αμφιθεατρικά χτισμένος παραθαλάσσιος οικισμός της Αρκαδίας, με τα γραφικά σοκάκια και τα παραδοσιακά κεραμιδόσπιτα, τα ταβερνάκια και τα μπαράκια πάνω στη θάλασσα, τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών, και πλέον όχι μόνο από τους κοντινές περιοχές της Πελοποννήσου, όπως είναι οι Τριπολιτσιώτες, αρκετοί εκ των οποίων διαθέτουν εξοχικό στην περιοχή.
Ένα μέρος του πανέμορφου παραθεριστικού θερέτρου, είναι χτισμένο στις πλαγιές του αστεροειδούς υψώματος που οι ντόπιοι αποκαλούν «Νησί». Η περιοχή πήρε το όνομα της από το σχήμα (άστρο) του λόφου Νησί (στην αρχαιότητα βρεχόταν γύρω-γύρω από θάλασσα) που δεσπόζει στο λιμάνι, η δε Κυνουρία αντλεί το όνομα της από τον αρχαίο οικιστή της περιοχής, το γιο του Περσέα, τον Κύνουρο.
Εναλλαγή τοπίων για απαιτητικούς ταξιδιώτες
Η εναλλαγή του τοπίου από το μπλε της θάλασσας στο πράσινο της πεδιάδας και του βουνού, είναι μια ευχάριστη πρόκληση για τον απαιτητικό ταξιδιώτη που βαριέται γρήγορα τα μονότονα σκηνικά.
Στην Ελλάδα των μνημονίων δε, ένας προορισμός μόλις δύο ώρες από την Αθήνα, με δωμάτια που οι τιμές τους κυμαίνονται στα 25-60 ευρώ, σαφώς αποτελεί το απόλυτο δέλεαρ, όχι μόνο για σύντομες ανάσες διακοπών, αλλά και για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.
Σημείο αναφοράς του Παράλιου Άστρους, το γραφικό λιμάνι με τις ψαρόβαρκες, που σύντομα αναμένεται να γίνει πόλος έλξης πολλών σκαφάτων, καθότι ολοκληρώνονται στα τέλη του μήνα εργασίες που το μετατρέπουν σε σύγχρονο τουριστικό καταφύγιο.
Οι παραδοσιακοί οικισμοί της περιοχής είναι πραγματικά εντυπωσιακοί, καθώς αντανακλούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τα καλλιτεχνικά ρεύματα και τις κοινωνικές σχέσεις, που διαμορφώθηκαν στην πολυκύμαντη ιστορική εξέλιξη.
Καστρί, Άγιος Πέτρος, Καστάνιτσα, Άνω Δολιανά, Βέρβενα, είναι μόνο μερικά από τα σημεία που σίγουρα θα πρέπει να κάνει στάση ο επισκέπτης, όταν ξεφύγει από τα στενά όρια του Παράλιου Άστρους.
«Καούρ Εκάνατε»
Λαογραφικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η τσακώνικη διάλεκτος, η οποία έχει ρίζες στην αρχαία δωρική και ομιλείται μέχρι σήμερα, αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου, στα Τσακωνοχόρια.
Έδρα της ορεινής τους κοινότητας είναι ο Πραιστός, ενώ το πρώτο χωριό των Τσακώνων, για το οποίο εμφανίζονται αναφορές στα τέλη του 13ου αιώνα, είναι η Καστάνιτσα.
Επίσης τη διάλεκτο μιλούν στον Άγιο Ανδρέα με το γραφικό ψαροχώρι στην παραλία, στη Σίταινα και στις κομωπόλεις Λεωνίδιο και Τυρό και στα γύρω χωριά, όπου σε κάποια υπάρχουν πινακίδες με την επιγραφή «Καούρ Εκάνατε», που σημαίνει καλώς ήρθατε.
Το κάστρο του Παραλίου Άστρους
Το κάστρο του Παραλίου Άστρους βρίσκεται στην κορυφή του λόφου Νησί, που δεσπόζει στο λιμάνι. Χτίστηκε το 1256 μ.Χ. από τον πρίγκηπα Γουλιέλμο Βιλλεαρδουίνο, ο οποίος το ονόμαζε Castello della estella, λόγω του αστεροειδούς σχήματος της χερσονήσου, που ενέπνευσε και το όνομα της περιοχής (estella = αστέρι).
Το κάστρο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, ως ισχυρό κέντρο άμυνας. Αναφέρεται μάλιστα ότι απώθησε επιτυχώς επέλαση του Ιμπραήμ. Στις αρχές του 19ου αιώνα το κάστρο εγκαταλείφθηκε και ερημώθηκε.
Iερά Mονή Λουκούς
Στη διαδρομή από Άστρος προς Tρίπολη μέσω των Kάτω Δολιανών, συναντάμε την Iερά Mονή Λουκούς, από όπου υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί στον αρχαιολογικό χώρο του Ελληνικού (Tειχιό).
Εκεί υπήρχε ναός αφιερωμένος στον θεό Απόλλωνα, τον οποίο λάτρευαν ιδιαίτερα οι Κυνούριοι και σήμερα βρίσκονται ερείπια αρχαίας πόλης του 5ου-3ου π.χ αιώνα σύμφωνα με εκτιμήσεις αρχαιολόγων.
Η έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού
Κοντά στη μονή Λουκούς είναι η περιοχή της Αρχαίας Εύας, όπου βρίσκονται τα ερείπια της έπαυλης του Ηρώδη του Αττικού, ο οποίος υπήρξε πάμπλουτος ρήτορας, φιλόσοφος και πολιτικός, παράλληλα δε και συλλέκτης έργων τέχνης.
Κληρονόμησε την έπαυλη από τον πατέρα του, την οποία και μετέτρεψε σε ένα είδος μουσείου αρχαίας τέχνης και σε καλλιτεχνικό και επιστημονικό ίδρυμα.
Ο χώρος θεωρείται ένα από τα σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία, όχι μόνο της Αρκαδίας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, με πλούσια αρχιτεκτονικά, γλυπτά και ψηφιδωτά ευρήματα. Η Έπαυλη είναι ένα τεράστιο πολεοδομικό συγκρότημα που κτίστηκε σύμφωνα με τις αρχές της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής, περιλαμβάνει αίθριο, τεχνητή τάφρο-ποταμό, στοές με εκπληκτικά ψηφιδωτά δάπεδα, εξέδρα, μέγαρο και λουτρικό συγκρότημα. Μοιάζει αρκετά με τα κτίρια της βίλας του αυτοκράτορα Αδριανού στο Τίβολι της Ιταλίας.
Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους
Το Μουσείο βρίσκεται στο κτίριο της πρώην σχολής Καρυτσιώτη, δίπλα στον ιστορικό ιερό χώρο όπου διεξήχθη η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων το 1823.
Το εκθεσιακό υλικό του Μουσείου περιλαμβάνει σημαντικά ευρήματα από τις εξής συλλογές: Αρχιτεκτονικά μέλη από την Έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού. Ευρήματα, κυρίως κεραμικά από νεκροταφεία ελληνιστικών χρόνων. Μικροαντικείμενα και νομίσματα από διάφορες περιοχές της Κυνουρίας. Επιγραφές από διάφορες θέσεις της Κυνουρίας.
Τέμπλο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα
Στην Καστάνιτσα βρίσκεται το ξυλόγλυπτο και επίχρυσο τέμπλο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, δώρο της αυτοκράτειρας της Ρωσίας Αικατερίνης.
Το Κάστρο της Ωριάς
Κοντά στον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας, στη θέση «Ξηροκάμπι» σώζονται τα ερείπια του Κάστρου της Ωριάς, ενός μεσαιωνικού κάστρου από την περίοδο της Φραγκοκρατίας.
Σύμφωνα με την παράδοση, το κάστρο ανήκε σε μια γενναία και όμορφη αρχόντισσα, που πολεμούσε μέσα από αυτό 12 χρόνια τους Τούρκους.
Όταν τελικά το κάστρο καταλήφθηκε με δόλο, η αρχόντισσα πήδηξε από τα τείχη στο κενό, προκειμένου να μη συλληφθεί.
Παραλίες με κρυστάλλινα νερά για όλα τα γούστα
Οι παραλίες του Άστρους δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από κανένα νησί. Με κρυστάλλινα νερά που σχεδόν πάντα βλέπεις το βυθό, απευθύνονται σε όλα τα γούστα. Ερημικές, πολυσύχναστες, με beach bar, αμμώδεις, με βράχια, με βότσαλα.
Η παραλία Πόρτες θεωρείται ιδανική για windsurfing και kitesurfing, ενώ για καταδύσεις ενδείκνυται το Αρκαδικό χωριό, το Ξηροπήγαδο και το Παράλιο Άστρος.
Ενδιαφέρουσες παραλίες είναι επίσης ο Ατσίγγανος, ο Ανάβαλος, το Χερονήσσι, και το Κρυονέρι.
Για τους λάτρεις της περιπέτειας
Όσοι αγαπούν το canyoning το φαράγγι Λεπίδας, όπου δεσπόζουν οι εντυπωσιακοί καταρράκτες, είναι ιδανικό. Επίσης γίνονται και προγράμματα downhill από έμπειρες ομάδες στην περιοχή του Πάρνωνα.
Ορειβατικές διαδρομές
Η κορυφή του όρους Πάρνωνα είναι από τους ελκυστικότερους προορισμούς των ορειβατών. Η ύπαρξη του ορειβατικού καταφυγίου του Πάρνωνα στη θέση Αρνόμουσγα, στα σύνορα με το νομό Λακωνίας, έχει συμβάλλει πολύ στην ανάπτυξη του ορειβατικού και πεζοπορικού τουρισμού στην περιοχή.
Μεγάλο ενδιαφέρον για τους θιασώτες του είδους παρουσιάζουν οι παρακάτω διαδρομές που έχουν διαμορφωθεί και σηματοδοτηθεί στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας:
Το μονοπάτι από το καταφύγιο στην κορυφή του Πάρνωνα. Το μονοπάτι από το οροπέδιο του Πάρνωνα στη Μονή Μαλεβής. Το «εθνικό μονοπάτι 33» που διασχίζει το δυτικό τμήμα του δήμου, ξεκινά από τον Άγιο Πέτρο και καταλήγει στο ακρωτήριο του Μαλέα. Το διεθνές μονοπάτι Ε4 που διέρχεται από βορειοδυτικό τμήμα του Δήμου. Από το χωριό Άνω Δολιανά και από δασικούς δρόμους περνά από τη θέση Ζυγός και συνεχίζει προς το νομό Λακωνίας και το χωριό Καρυές. Μία παράκαμψή του οδηγεί στο χωριό Άγιος Πέτρος όπου υπάρχει δυνατότητα διαμονής και εστίασης.
Λίμνη Μουστού
Μία επίσκεψη που κυριολεκτικά επιβάλλεται κάποιος να κάνει, αν βρεθεί στην περιοχή, είναι αυτή στον υδροβιότοπο της λίμνης Μουστού, που βρίσκεται στο δρόμο προς τον Άγιο Ανδρέα. Σύμφωνα με την παράδοση, πήρε αυτό το όνομα επειδή εκεί ήταν το παλιό λιμάνι του παράλιου Άστρους, όπου γινόταν φόρτωση του μούστου από τους αμπελώνες της περιοχής. Επί της ουσίας πρόκειται για καταφύγιο μεταναστευτικών πουλιών, το οποίο έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Natura 2000 και θεωρείται προστατευόμενη περιοχή.
Οι φυσιολάτρες θα πρέπει οπωσδήποτε να δουν και το Κεδρόδασος της Μονής Μαλεβής, τα φαράγγια Λούλουγκα και Κουτουπούς και τους καταρράκτες των Νυμφών.
Καλοκαιρινές εκδηλώσεις στα γύρω χωριά
Πλάτανος, το πιο ερωτικό χωριό της Πελοποννήσου: Στη γέμιση του φεγγαριού του Αυγούστου διοργανώνονται στο χωριό οι γιορτές των Νερών, των Φεγγαριών και των Ερώτων, με πλούσιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις χορούς και γλέντια. Μάλιστα οι κάτοικοι έχουν ανακηρύξει το χωριό αυτόνομη ερωτική δημοκρατία, καθότι όπως λέει ο μύθος το τοπικό νερό είναι φουλ ερωτικό. Εξ ου και το ποιηματάκι: «Σα του Πλατάνου το νερό δε θα βρεις άλλα μέρη με μια γουλιά δε θες γιατρό με δύο βρίσκεις ταίρι»
Καστάνιτσα: Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάζεται η εορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, 5 και 6 Αυγούστου, και το παραδοσιακό πανηγύρι κρατάει δύο ημέρες. Το πρώτο δεκαπενθήμερο κάθε Αυγούστο οι πολιτιστικοί φορείς του χωριού διοργανώνουν Πολιτιστικές Εκδηλώσεις, ενώ στο τέλος κάθε Οκτώβρη -το τελευταίο Σαββατοκύριακο- διοργανώνεται η γιορτή του κάστανου.
Δολιανά: Στο τέλος Ιουνίου ή αρχές Ιουλίου ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δολιανών διοργανώνει σημαντικές Πολιτιστικές Εκδηλώσεις με τη ονομασία Ηρώδεια στον αρχαιολογικό χώρο ανασκαφών της Εύας.
Άγιος Πέτρος: Το κεφαλοχώρι του Πάρνωνα γιορτάζει στις 28 και 29 Ιουνίου τον Πολιούχο Άγιο Πέτρο. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου οι πολιτιστικοί φορείς διοργανώνουν τα Τάνεια -σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις με πολλά θέματα, εκθέσεις, αφιερώματα και μουσικές βραδιές.
Άνω Βέρβενα: Στις 24 και 25 Ιουλίου με παραδοσιακό Πανηγύρι γιορτάζεται η Γιορτή της Αγίςα Άννης, ενώ διήμερο είναι και το πανηγύρι τα Παναγίας 14 και 15 Αυγούστου.
Τοπικά προϊόντα
Χειροποίητα ζυμαρικά, ελιές, παξιμάδια, γλυκό του κουταλιού κερασάκι, ρίγανη, κάπαρη, κάστανα.
Σε κάθε περίπτωση, είτε κάποιος κρατάει ρίζες από αυτά τα μέρη, είτε τα επισκέπτεται για πρώτη φορά, υπάρχει πάντα ένας κοινός παρανομαστής. Σε πολύ λίγα 24ωρα γίνονται τόσο οικεία, που η επιστροφή γίνεται «πεπρωμένη», όχι μόνο λόγω της μαγείας του τοπίου, αλλά και λόγω της ζεστασιάς των ανθρώπων, που κυριολεκτικά διαθέτουν μία μοναδική αίσθηση φιλοξενίας.
