Υπό διαρκή αξιολόγηση θα βρίσκονται οι δημόσιοι υπάλληλοι και από τα αποτελέσματά της θα εξαρτώνται η οριστική πρόσληψη, οι προαγωγές, οι μισθολογικές επιβραβεύσεις, οι μετακινήσεις και η επιλογή εκείνων που θα αναλάβουν διευθυντικές θέσεις. Οι διαδικασίες, οι τρόποι αξιολόγησης και η συσχέτιση των αποτελεσμάτων με την επαγγελματική και μισθολογική ανέλιξη κάθε υπαλλήλου, καθορίζονται σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, που έχει τεθεί από σήμερα σε δημόσια διαβούλευση.
Ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την πεποίθηση του ότι: «Το νέο σύστημα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δέσμης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προωθήσαμε και θεσμοθετήσαμε τους τελευταίους 18 μήνες στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης» ενώ επισήμανε ότι «με την εισαγωγή του νέου συστήματος αξιολόγησης, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της Διοίκησης θα αυξηθούν συνολικά, καθώς η εφαρμογή του διευκολύνει τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, αναβαθμίζει και ενισχύει τις δεξιότητες και ικανότητες όλων των υπαλλήλων, παρέχει ισχυρά κίνητρα και επιβράβευση και προάγει την κουλτούρα της συνεργασίας και του διαλόγου στη δημόσια διοίκηση».
Τόνισε επίσης ότι: «Συνεπής στη δέσμευσή μου και παρά το γεγονός ότι την προσεχή Κυριακή ολοκληρώνεται ο παρών κύκλος της κυβέρνησης, θέτω σήμερα σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου για το νέο, μόνιμο σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων. Έχοντας ρητά δεσμευτεί από τον Απρίλιο του 2014 ότι στις αρχές του 2015 θα πρότεινα ένα ολοκληρωμένο σύστημα αξιολόγησης που θα αντικαθιστούσε το ισχύον μεταβατικό και θεωρώντας ότι η διοίκηση έχει συνέχεια, κάνω σήμερα πράξη αυτή μου τη δέσμευση».
Τα βασικά χαρακτηριστικά του σχεδίου
Στόχος του νόμου είναι η εισαγωγή ενός συστήματος αξιολόγησης της απόδοσης και αξιοποίησης των δημοσίων υπαλλήλων το οποίο έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:
Είναι εργαλείο ενίσχυσης της ορθολογικής διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Αποτελεί πλατφόρμα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων των υπαλλήλων. Προσδιορίζει, εντοπίζει και αναδεικνύει την εξαιρετική απόδοση. Παρέχει τις αντικειμενικές και αξιόπιστες πληροφορίες στη Διοίκηση, ώστε να αποφασίζει για τις προαγωγές των υπαλλήλων και άλλες υπηρεσιακές μεταβολές. Είναι ένα σύστημα απλό, εύχρηστο και θα λειτουργεί μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής.
Επισημαίνεται δε ότι το προτεινόμενο νέο σύστημα αντιμετωπίζει τις παθογένειες των προηγούμενων, καθώς έχει σχεδιαστεί ως εργαλείο όχι μόνον αξιολόγησης της απόδοσης, αλλά και αξιοποίησης των υπαλλήλων. Η εφαρμογή του παράγει αποτελέσματα και είναι συνδεδεμένη με την υπηρεσιακή εξέλιξη των υπαλλήλων.
Το νέο σύστημα γεννά αποτελέσματα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Από το αποτέλεσμα της ετήσιας αξιολόγησης κάθε υπαλλήλου θα απορρέει ένα Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης και ένας χαρακτηρισμός της απόδοσης. Το Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης αντικατοπτρίζει τη συνολική προσέγγιση των εμπλεκομένων μερών στην αξιολόγηση. Το συντάσσει ο αξιολογητής και περιλαμβάνει τις προτεινόμενες ενέργειες για εκπαίδευση και ανάπτυξη του αξιολογούμενου, για τη διάρκεια του επομένου έτους. Καταγράφει επίσης το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Σημασία έχει οι προτεινόμενες ενέργειες να έχουν συζητηθεί και συμφωνηθεί με τον αξιολογούμενο. Η υλοποίηση του Ατομικού Πλάνου Ανάπτυξης είναι υποχρεωτική και αναβαθμίζει τις δεξιότητες και τις ικανότητες κάθε υπαλλήλου.
Ο χαρακτηρισμός της απόδοσης λαμβάνεται υπόψη στις προαγωγές, αποτελεί προϋπόθεση συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής προϊσταμένων (γενικών διευθυντών, διευθυντών και τμηματαρχών), αποτελεί ουσιαστικό κριτήριο συμμετοχής στην εσωτερική αγορά εργασίας (μόνιμο μηχανισμό κινητικότητας) και καθορίζει την οριστική πρόσληψη ή μη των δόκιμων υπαλλήλων. Ειδικά για τις εξαιρετικές περιπτώσεις όπου η απόδοση υπερβαίνει τις απαιτήσεις της θέσης, η διοίκηση επιφυλάσσει ταχεία επαγγελματική εξέλιξη για τους συγκεκριμένους υπαλλήλους.
Ολοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αξιολογούνται. Σε κάθε διαδικασία αξιολόγησης συμμετέχουν ο αξιολογούμενος, ο αξιολογητής (άμεσος προϊστάμενος) και ο προϊστάμενος του αξιολογητή. Η διαδικασία ξεκινάει από τον αξιολογούμενο, ο οποίος λαμβάνει πλέον ενεργά μέρος στη διαδικασία ανάπτυξης και αξιολόγησής του, καταθέτοντας τις προσωπικές του απόψεις και τη δική του οπτική σε σχετικό έντυπο.
Κατά το υπουργείο, τα κριτήρια απόδοσης εξετάζονται με βάση την εργασιακή συμπεριφορά που επέδειξε ο αξιολογούμενος κατά τη διάρκεια της περιόδου αξιολόγησης, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός τελικού χαρακτηρισμού του υπαλλήλου. Χαρακτηρισμός «άριστα» θα απονέμεται μόνο στον υπάλληλο που επιτυγχάνει αποτελέσματα πολύ ανώτερα των αναμενόμενων, αναγνωρίζεται ως ειδικός στον χώρο του, συνδράμει τους άλλους να πετύχουν ποιοτικά αποτελέσματα και επιπλέον, είναι σε θέση να προβλέπει προβλήματα και να υλοποιεί ανάλογες προληπτικές ενέργειες. Οι υπάλληλοι των οποίων η απόδοση θα χαρακτηριστεί άριστη, θα απολαμβάνουν ειδική ταχεία εργασιακή εξέλιξη.
Τέλος, σημειώνεται από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ότι με την εισαγωγή του νέου συστήματος αξιολόγησης η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της διοίκησης θα αυξηθούν συνολικά, καθώς η εφαρμογή του διευκολύνει τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, αναβαθμίζει και ενισχύει τις δεξιότητες και ικανότητες όλων τον υπαλλήλων, παρέχει ισχυρά κίνητρα και επιβράβευση και προάγει την κουλτούρα του διαλόγου και της συνεργασίας στη διοίκηση.