Η οικονομική κρίση που σοβεί στην Ελλάδα εδώ και επτά χρόνια είχε άμεση αντανάκλαση και στις συνήθειες των καταναλωτών. Έτσι, προκύπτει η ραγδαία μείωση της μέσης δαπάνης των νοικοκυριών στα σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), τα ελληνικά νοικοκυριά έκοψαν δαπάνες 6,2 δισ. ευρώ και κάθε χρόνο στέλνουν ακόμη πιο χαμηλά τις πωλήσεις των οργανωμένων αλυσίδων. Μάλιστα, το 2016, οι οικογένειες θα μειώσουν κατά επιπλέον 700 εκατ. ευρώ τα ψώνια τους σε σχέση με φέτος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2008, τελευταίο έτος της οικονομικής ευμάρειας της χώρας, οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ είχαν φτάσει στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας 15ετίας και ήταν στα 25,6 δισ. ευρώ. Από τότε και μέχρι τώρα η κάθοδος είναι ασταμάτητη και μάλιστα το 2015 εκτιμάται ότι το προαναφερόμενο μέγεθος θα πέσει στα 19,4 δισ. ευρώ.
Η εικόνα φέτος θα ήταν καλύτερη αν δεν μεσολαβούσαν το δημοψήφισμα και τα capital controls και έπειτα η αύξηση του ΦΠΑ. Οπως εξηγεί το ΙΕΛΚΑ, το πρώτο εξάμηνο του έτους η αγορά παρουσίαζε αύξηση 1,25%. Μάλιστα τον Ιούλιο η άνοδος εκτινάχθηκε κατά 6%, κυρίως λόγω των πανικόβλητων αγορών των καταναλωτών που φοβήθηκαν τη χρεοκοπία της χώρας (δημοψήφισμα, capital controls). Την πρώτη δε εβδομάδα του ίδιου μήνα οι πωλήσεις εκτινάχθηκαν κατά 30%.
Ωστόσο, οι εκτιμήσεις των τεχνοκρατών του Ινστιτούτου θέλουν οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ να κλείνουν με πτώση 1,9%, ήτοι 100 εκατ. ευρώ λιγότερα από το 2014. Κι αυτό επειδή το δεύτερο εξάμηνο του έτους τα νοικοκυριά περιορίζουν τα ψώνια τους, αφού αφενός η επιβάρυνση του ΦΠΑ δεν τους επιτρέπει αγορές, ούτε καν αυτές για τη διαβίωσή τους, και αφετέρου το «supermarket run» του Ιουνίου έχει φουλάρει… με τρόφιμα και απορρυπαντικά τα ντουλάπια των σπιτιών, οπότε υπάρχει αρκετό αχρησιμοποίητο ή αφάγωτο απόθεμα προϊόντων και τροφίμων αντίστοιχα.
Μάλιστα, το δεύτερο εξάμηνο η πτώση των πωλήσεων θα είναι 5% και το Δημόσιο θα χάσει έσοδα 90 με 100 εκατ. ευρώ από την αναπροσαρμογή του ΦΠΑ.
To 2016
Σε ό,τι αφορά το 2016, τα νοικοκυριά θα κόψουν άλλα περίπου 700 εκατ. ευρώ στέλνοντας τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ κάτω από τα 19 εκατ. ευρώ, στα 18,7 εκατ. ευρώ, όσο ήταν δηλαδή το 2003. Με τη διαφορά ότι 12 χρόνια πριν η αγορά έτρεχε με απίστευτους ρυθμούς ανόδου.
Εντυπωσιακό είναι επίσης το στοιχείο, όπως προκύπτει και από την επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, ότι οι μεγάλες αλυσίδες έχουν πετύχει το δεύτερο εξάμηνο του 2014 εντυπωσιακή αύξηση των πωλήσεων σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Σε αντίθεση με τους μικρούς που κατέγραψαν οριακή άνοδο. Κι αυτό επειδή οι μεγάλες επιχειρήσεις προχώρησαν σε περισσότερες προσφορές και έδωσαν έμφαση στην πώληση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.