Ο γνωστή ως ομάδα του Βίζεγκραντ, δηλαδή οι Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία και Σλοβακία συνεχίζουν να διατυπώνουν έντονες επιφυλάξεις για τις βρετανικές θέσεις περί περιορισμών στα επιδόματα για Ευρωπαίους πολίτες
Με ανοιχτά μέτωπα αλλά και ελπίδες για επίτευξη συμφωνίας με τους εταίρους που θα του επιτρέψει να εκκινήσει επισήμως τη διαδικασία για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για παραμονή ή έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ προσέρχεται στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών ο Ντέιβιντ Κάμερον.
Οι ενστάσεις των εταίρων εντοπίζονται σε δύο βασικά σημεία, όπως προκύπτει και από το τελικό σχέδιο συμφωνίας που απέστειλε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το βράδυ της Τετάρτης ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Ο γνωστή ως ομάδα του Βίζεγκραντ, δηλαδή οι Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία και Σλοβακία συνεχίζουν να διατυπώνουν έντονες επιφυλάξεις για τις βρετανικές θέσεις περί περιορισμών στα επιδόματα για Ευρωπαίους πολίτες. Αντιδρούν στη συμβιβαστική πρόταση Τουσκ σύμφωνα με την οποία η Βρετανία θα μπορεί να επιβάλλει ένα «έκτακτο φρένο» στην παροχή επιδομάτων σε κοινοτικούς μετανάστες μέχρι να συμπληρώσουν τέσσερα χρόνια εισφορών στο εθνικό σύστημα πρόνοιας.
Στο τελικό σχέδιο συμφωνίας του κ. Τουσκ, εξάλλου, έχει παραλειφθεί η αρχική πρόβλεψη ότι κάποιοι περιορισμοί στη χορήγηση επιδομάτων τέκνων προς Ευρωπαίους μετανάστες θα αφορούσαν μόνο τη Βρετανία. Οι ίδιες τέσσερις χώρες, ενδεχομένως και περισσότερες, θεωρείται δύσκολο να αποδεχθούν την ισχύ των συγκεκριμένων περιορισμών σε όλη την ΕΕ.
Το δεύτερο σημείο αντιπαράθεσης αφορά τη Γαλλία. Το Παρίσι εξακολουθεί να διατυπώνει ανησυχίες ότι η ρητή προστασία των κρατών-μελών της ΕΕ με εθνικά νομίσματα από διακρίσεις υπέρ των χωρών-μελών της ευρωζώνης ίσως κρύβει αθέμιτα πλεονεκτήματα για το Σίτυ του Λονδίνου έναντι άλλων ευρωπαϊκών χρηματοοικονομικών κέντρων.
Στην επίσημη πρόσκληση που απηύθυνε στους 28 ηγέτες για τη σύνοδο κορυφής ο κ. Τουσκ αναφέρει ότι δεν υπάρχει εγγύηση επίτευξης συμφωνίας ως προς τα βρετανικά αιτήματα, με «δύσκολες» διαφορές να εξακολουθούν να υφίστανται σε βασικά θέματα.
Προσθέτει ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε «πολύ προχωρημένο» στάδιο και ότι ενδεχόμενη αποτυχία τώρα θα ήταν μία ήττα τόσο για τη Βρετανία όσο και για την ΕΕ, «αλλά και μια γεωπολιτική νίκη για εκείνους που θέλουν να μας διαιρέσουν».
Ο κ. Τουσκ είχε το βράδυ της Τετάρτης και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βρετανό Πρωθυπουργό. Εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ είπε πως «συμφώνησαν ότι έχει γίνει καλή πρόοδος και ότι τα σχέδια των κειμένων αποτελούν μία καλή βάση για συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπό την προϋπόθεση της ικανοποιητικής επίλυσης εκκρεμών ζητημάτων».
Ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι ενθαρρυμένος από τη στήριξη του κ. Τουσκ, ο οποίος δήλωσε στο BBCότι οι εταίροι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχθούν τις προτάσεις του, αλλά και από τη στάση της Γερμανίδας Καγκελαρίου. Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πως τα περισσότερα από τα αιτήματα του κ. Κάμερον είναι «δικαιολογημένα και αναγκαία».
Πάντως ο Βρετανός Πρωθυπουργός εξακολουθεί να δέχεται σφοδρές επικρίσεις από τους ευρωσκεπτικιστές στη χώρα του και στο κόμμα του. Το σχέδιο συμφωνίας που συνέταξε ο κ. Τουσκ δείχνει ότι ο κ. Κάμερον δεν έχει εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη των υπολοίπων ηγετών για τροποποίηση της Συνθήκης της Λισαβώνας ώστε να επισημοποιηθούν οι αλλαγές που ελπίζει ότι θα πετύχει στη λειτουργία της ΕΕ. Πρόκειται για ακόμα ένα σημείο που αναμένεται να αξιοποιήσουν στην κριτική τους οι Βρετανοί ευρωσκεπτικιστές.
Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία επί των βρετανικών αιτημάτων το βράδυ της Πέμπτης, το πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προβλέπει και πρόγευμα εργασίας την Παρασκευή για το βρετανικό ζήτημα. Αν ο κ. Κάμερον εξασφαλίσει μια συμφωνία, τότε αναμένεται να συγκαλέσει έκτακτο υπουργικό συμβούλιο στο Λονδίνο την Παρασκευή και πιθανώς να ανακοινώσει την ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος.
