Ενα περιστατικό, με 80χρονο οφειλέτη του Δημοσίου, που κατέληξε με χειροπέδες αν και παρουσιάστηκε αυτοβούλως στις αρχές, αποτέλεσε αφορμή για να εκδοθεί οδηγία του Αρείου Πάγου για τους αστυνομικούς. Με βάση αυτή, θα πρέπει να γίνεται με μέτρο η χρήση των χειροπεδών και οι συλλήψεις να πραγματοποιούνται με ευγένεια.
Την εγκύκλιο εξέδωσε ο ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Νίκος Παντελής, ο οποίος εφιστά την προσοχή στις αρμόδιες αρχές, επισημαίνοντας ότι τα αστυνομικά όργανα θα πρέπει να χρησιμοποιούν χειροπέδες όταν οι συλληφθέντες είναι ύποπτοι φυγής ή φέρνουν αντίσταση. Ακόμη τονίζει ότι οι συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου πρέπει να γίνονται με γνώμονα την προστασία της προσωπικής ελευθερίας και μόνον όταν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.
Οπως σημειώνει ο κ. Παντελής, επικαλούμενος τη σχετική νομοθεσία, η σύλληψη σε περίπτωση αυτοφώρου πρέπει να ερμηνεύεται σε συνάρτηση με το ότι ο κανόνας είναι η προστασία της προσωπικής ελευθερίας (άρθρο 6 του Συντάγματος) και η στέρησή της η εξαίρεση. Παράλληλα, υπενθυμίζει στους αστυνομικούς ότι πρέπει να συμπεριφέρονται με κάθε δυνατή ευγένεια κατά τη σύλληψη, να μεταχειρίζονται βία μόνο όταν υπάρχει ανάγκη και να αποφεύγουν φράσεις που βλάπτουν την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος.
Μάλιστα, ο αντιεισαγγελέας αναφέρει ότι, με δεδομένο ότι οι οφειλέτες του Δημοσίου ειδοποιούνται για τις εκκρεμότητές τους, όσοι βρίσκονται σε αδυναμία να ρυθμίσουν τις υποθέσεις τους και εμφανίζονται αυτοβούλως στις αστυνομικές αρχές για να ακολουθηθεί η διαδικασία του αυτοφώρου, είναι προφανές ότι εκλείπουν οι προϋποθέσεις που επιβάλλουν αλλά και δικαιολογούν τη δέσμευσή τους με χειροπέδες.
Ο κ. Παντελής επαναλαμβάνει τις θέσεις παλαιότερης εγκυκλίου του, του 2011, για λελογισμένη χρήση της αυτόφωρης διαδικασίας σε περιπτώσεις ακραίας και προκλητικής φοροδιαφυγής και προσθέτει ότι η αυτόφωρη διαδικασία και καταδίκη στα συγκεκριμένα αδικήματα (φοροδιαφυγή μη καταβολή χρεών προς το δημόσιο) δεν αποτελεί αυτοσκοπό αλλά μέσο για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων της πολιτείας.
Σύμφωνα με τον αντιεισαγγελέα, από την τριετή εφαρμογή του νόμου προκύπτει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται ανάκληση των παραγγελιών αυτόφωρης διαδικασίας, γιατί- όπως λέει- οι οφειλέτες σπεύδουν να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους υπό την απειλή της σύλληψης. Το πρόβλημα όμως, όπως αναφέρει, είναι πως την ρύθμιση και καταβολή μιας ή δυο δόσεων οι ίδιοι δεν εξυπηρετούν το χρέος τους και επανέρχονται στο καθεστώς του οφειλέτη του δημοσίου.
