«Όπως όλα δείχνουν, ο Αλέξης Τσίπρας καταρρέει». Με αυτή τη φράση ξεκινάει το άρθρο-καταπέλτη του ο Χιούγκο Ντίξον του Reuters, αναλύοντας την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και τις Βρυξέλλες μετά από το κλείσιμο των τραπεζών τη Δευτέρα και το χθεσινό πιστωτικό γεγονός.
«Μετά το κλείσιμο το τραπεζών και τη έναρξη μεταστροφής της κοινής γνώμης εναντίον του, ο Έλληνας πρωθυπουργός φαίνεται να αναζητεί απεγνωσμένα μια συμφωνία με τους δανειστές» αναφέρει ο αρθρογράφος. Όπως τονίζει, η πίεση έχει αυξηθεί μετά από τη χθεσινή αποτυχία πληρωμής της δόσης του ΔΝΤ, όμως δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν οι πιστωτές θα επιλέξουν να δείξουν επιείκεια. «Ίσως προτιμούν να συμφωνήσουν με τον διάδοχό του», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ντίξον.
«Όταν ο Τσίπρας ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τη διενέργεια δημοψηφίσματος που θα ρωτούσε τους Έλληνες εάν δέχονται την πρόταση της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ, είπε ότι τα προτεινόμενα μέτρα «σήμαιναν ενδεχομένως την ταπείνωση ενός ολόκληρου λαού». Το πρόβλημα είναι ότι προέβη σε αυτήν την ενέργεια τη στιγμή που οι ελληνικές τράπεζες και η κυβέρνηση είχαν ξεμείνει από χρήματα. Η ΕΚΤ αρνήθηκε να χορηγήσει πρόσθετη ρευστότητα στις τράπεζες. Κατά συνέπεια, οι τράπεζες έκλεισαν και η Ελλάδα δεν κατάφερε να πληρώσει τη δόση της 30ης Ιουνίου στο ΔΝΤ», αναφέρει ο Ντίξον.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, παρόλο που η άμεση αντίδραση πολλών Ελλήνων στην ιδέα του δημοψηφίσματος ήταν να αντισταθούν στους πιστωτές ψηφίζοντας «όχι», μετά από την επιβολή capital controls η κοινή γνώμη άρχισε να στρέφεται αισθητά προς το «ναι».
«Οι χώρες της Ευρωζώνης κατέστησαν επίσης σαφές ότι το «όχι» στο δημοψήφισμα θα ισοδυναμούσε με έξοδο από το ευρώ, κάτι που οι περισσότεροι Έλληνες δεν θέλουν», υπογραμμίζει ο Ντίξον.
Κάνοντας ειδική αναφορά στη νέα πρόταση που έστειλε ο Τσίπρας έστειλε την ύστατη στιγμή στους θεσμούς, ζητώντας παράταση του προγράμματος και διαγραφή χρέους, ο αρθρογράφος σημειώνει ότι αυτή απορρίφθηκε άμεσα. Ο Φιλανδός ΥΠΟΙΚ, Άλεξ Στουμπ, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι πλέον ήταν πολύ αργά για παράταση και η Άνγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία νέα διαπραγμάτευση πριν από την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος.
«Η ελληνική πλευρά είπε πως θα στείλει ένα δεύτερο έγγραφο που θα περιλαμβάνει τις μεταρρυθμίσεις που είναι πρόθυμη να εφαρμόσει. Πάρα το γεγονός ότι θα λάβει χώρα μία συνέλευση των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης την 1η Ιουλίου για να μελετηθεί αυτό το σχέδιο, αυτό δεν σημαίνει ότι ξαναρχίζουν οι διαπραγματεύσεις», υπογραμμίζει το δημοσίευμα. Μάλιστα, κατά τον αρθρογράφο όλα τα παραπάνω είναι ένας ευγενικός τρόπος να πουν οι Ευρωπαίοι στον Τσίπρα: «Φιλαράκο, άργησες».
Όπως επισημαίνει ο Ντίξον, η «γραμμή» των δανειστών εξηγείται πολύ απλά: Για να διαπραγματευτούν οι δύο πλευρές πάνω σε μια νέα πρόταση απαιτείται χρόνος, και μετά η νέα συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από τα κοινοβούλια των κρατών. Επιπλέον, τα οικονομικά στοιχεία που είχαν μέχρι τώρα οι διαπραγματευτές στη διάθεσή τους δεν ισχύουν πια, αφού τα πράγματα έχουν γίνει χειρότερα μετά την επιβολή των capital controls.
Και τώρα τι;
«Μια λύση θα ήταν να ματαιώσει το δημοψήφισμα, μια ιδέα που συζητιέται αρκετά από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης», γράφει ο Ντίξον, προσθέτοντας όμως ότι οι δανειστές έχουν κουραστεί τόσο με τον Τσίπρα που είναι μάλλον απίθανο να τον διευκολύνουν σε οτιδήποτε.
Αναμένουν πως οι διαπραγματεύσεις θα είναι ριψοκίνδυνες και δεν πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα εφαρμόσει τελικά τα συμφωνηθέντα. Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα οι δανειστές να ελπίζουν ότι οι Έλληνες θα ψηφίσουν «ναι», οδηγώντας σε παραίτηση τον Τσίπρα προκειμένου να αναλάβει τα ηνία ένας πιο αποτελεσματικός πρωθυπουργός», τονίζει ο αρθρογράφος.
Κατά τον Ντίξον όμως, είναι λάθος να πιστεύει κανείς πως η επικράτηση του «ναι» θα δώσει γρήγορη λύση σε όλα τα προβλήματα αφού η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη.
«Ίσως κάποιοι νομίζουν ότι μπορεί να σχηματιστεί μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως συνέβη το 2011. Ωστόσο, οι δανειστές δεν πιστεύουν πως μια κυβέρνηση στην οποία θα συμμετέχει ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει ό,τι έχει υποσχεθεί. Άρα, δύσκολα θα επέλθει μια συμφωνία η οποία θα ξανανοίξει τις τράπεζες», προειδοποιεί ο δημοσιογράφος.
«Γνωρίζοντας τα παραπάνω, είναι πιθανό τα κόμματα της αντιπολίτευσης να θελήσουν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο προκηρύσσοντας εκλογές. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η αντιπολίτευση θα λάβει τις απαιτούμενες ψήφους, καθώς είναι διασπασμένη. Δεν έχει καταφέρει να βρει έναν ηγέτη και ένα κοινό πρόγραμμα πίσω από τα οποία θα συνενωθεί», αναφέρει ο Ντίξον.
Ο Μπενουά Κερέ της ΕΚΤ είπε προσφάτως πως αν οι Έλληνες ψηφίσουν «ναι», δεν έχει καμία αμφιβολία ότι η Ευρώπη θα βρει τον τρόπο να ξεκινήσει μια νέα διαπραγμάτευση με την Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι όμως ότι η ΕΚΤ θα δυσκολευτεί να βρει μία νόμιμη οδό για να προσφέρει νέα ρευστότητα στη χώρα, μέχρι να υπάρξει η συμφωνία.
Και καταλήγει ο Ντίξον: «Τα γεράκια της ΕΚΤ αναμένεται την 1η Ιουλίου να ζητήσουν την διακοπή της ρευστότητας προς την Ελλάδα, εξαιτίας της αποτυχίας της να πληρώσει το ΔΝΤ και λόγω της τεράστιας έκθεσης των τραπεζών στην κυβέρνηση. Ακόμη και αν η ΕΚΤ κλείσει τα μάτια σε όλα αυτά, δεν θα μπορεί να κάνει το ίδιο για τη δόση 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που πρέπει να της καταβάλλει η Ελλάδα στις 20 Ιουλίου. Αν όλα πάνε καλά, τότε η πρόβλεψη του Κερέ για την αντίδραση της Ευρώπης για το «ναι» μπορεί να αποδειχθεί σωστή. Άλλωστε, ακόμη και αν οι δανειστές επιθυμούν να δουν τον Τσίπρα να πέφτει, δεν έχουν την ίδια προσέγγιση για τον ελληνικό λαό».