«Με το κιάλι» βρίσκει κανείς πεδίο επαφής και συμφωνίας μεταξύ των δύο σχεδίων που έχουν καταθέσει κυβέρνηση και θεσμοί.
Μετά από 4 μήνες διαπραγματεύσεων και παρά τις μεγάλες υποχωρήσεις που δέχονται οι δανειστές στους στόχους για πρωτογενές πλεόνασμα (που de facto έχουν εγκαταλειφθεί λόγω της κατάρρευσης του κρατικού προϋπολογισμού και της ύφεσης στην Οικονομία), η όποια ανακούφιση θα προέκυπτε «έχει πάει περίπατο» λόγω της εκλογικής χαλάρωσης καθόλο το α΄εξάμηνο του 2015.
Αντιθέτως, άβυσσος χωρίζει τις δύο πλευρές για τα μέτρα που θα επιτευχθούν οι μειωμένοι στόχοι για τον προϋπολογισμό.
Ό,τι διασώζει όμως από περικοπές συντάξεων η κυβέρνηση (κυρίως των επικουρικών κάποιων ευγενών ταμείων σε σχέση με το email Χαρδούβελη) το καλύπτει με πολλαπλάσια φοροεισπρακτικά μέτρα για όλους τους υπόλοιπους.
Διόλου τυχαία μάλιστα, σε ένα non paper 3 σελίδων και χιλίων λέξεων που συνέταξε και εξέδωσε αργά χθες το Μέγαρο Μαξίμου (επιχειρώντας μία σύγκριση ανάμεσα στα μέτρα που προτείνει στο κείμενο των 47 σελίδων η κυβέρνηση, με εκείνα των 5 σελίδων των δανειστών αλλά και με το email Χαρδούβελη) η λέξη «φόρος» υπάρχει μόνον 2 φορές (στην 3η σελίδα), σε κεφάλαιο υπό τον τίτλο …«φορολογική δικαιοσύνη».
Και ‘ετσι όμως, ο «λογαριασμός» των μέτρων που ζητούν οι δανειστές φθάνει στα 3 δισ. ευρώ, έναντι 1,9 δισ. ευρώ που προτείνει για το 2015 η κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα ανατρέχοντας στα γραπτά κείμενα των προτάσεων διαπιστώνονται ελάχιστα κοινά και πάμπολλες διαφορές, όπως για:
1. Πρωτογενές πλεόνασμα
Η κυβέρνηση θέτει σαν βάση εκκίνησης στόχο για πλεόνασμα 0,6% για το 2015, 1,5% για το 2016, 2,5% για το 2017 και 3,5% ετησίως από το 2018 έως και το 2022.
Οι θεσμοί δέχονται πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος (αντί 3% που προέβλεπε το μνημόνιο), 2% το 2016, 3% το 2017 και 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος, ζητούν να ληφθούν μέτρα περίπου 3 δισ. ευρώ (1,66% του ΑΕΠ).
2. Νέος ΦΠΑ
Η κυβέρνηση προτείνει τώρα τρεις συντελεστές 6%, 11% και 23%.
– στο 6% θα είναι φάρμακα, βιβλία και εισιτήρια θεάτρου.
– στο 11% κατατάσσονται εφημερίδες και περιοδικά, βασικά είδη πρώτης ανάγκης, φρέσκα τρόφιμα, τα τιμολόγια ρεύματος και νερού, ξενοδοχεία και εστιατόρια.
– στο 23% όλα τα υπόλοιπα είδη αλλά και το 28% των τροφίμων (μεταξύ των οποίων θαλασσινά εκτός από ψάρια), ζαχαρώδη, επεξεργασμένο ψωμί και ζυμαρικά, σάντουιτς, προψημένα φαγητά, σοκολάτες, έτοιμες σάλτσες κ.α.
Η κυβέρνηση δέχεται να καταργηθεί η έκπτωση 30% για τα νησιά του Αιγαίου από 1ης Οκτωβρίου. Ωστόσο σχεδιάζει ένα σύστημα επιστροφής της διαφοράς, μέσω εκπτώσεων φόρου στους νησιώτες.
Η πλευρά των δανειστών όμως αντιπροτείνει δύο συντελεστές και κατάργηση του υπερμειωμένου συντελεστή που ισχύει σήμερα. Συμπίπτουν μάλιστα στους 2 από τους 3 συντελεστές, δηλαδή στο 11% και στο 23% που προτείνουν και οι δύο πλευρές, αλλά συμφωνούν εν μέρει και στην κατάταξη κάποιων προϊόντων (πχ ξενοδοχεία 11% από 6,5%).
Η πρόταση των δανειστών προβλέπει:
– ΦΠΑ 11% για τρόφιμα, φάρμακα και ξενοδοχεία, αντί 6,5% σήμερα
– ΦΠΑ 23% για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες, ακόμα όμως και για τιμολόγια ρεύματος και νερού, εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς, εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, εστίαση, ιατρικές εξετάσεις, εισιτήρια θεάτρων, κόμιστρα ταξί που η κυβέρνηση δεν τα δέχεται.
3. Φοροεισπρακτικό «πακέτο»
Η κυβέρνηση προτείνει και άλλα 7 εισπρακτικά μέτρα:
α) Έκτακτη εισφορά 0,7% – 8% για εισοδήματα από 12.001 και άνω. Προβλέπει εισπράξεις 220 εκατ. ευρώ.
β) Έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις, με συντελεστή 5% για κέρδη έως 10 εκατ. ευρώ, 7% στα κέρδη από 10 έως 25 εκατ. ευρώ και 10% για καθαρά κέρδη άνω των 25 εκατ. ευρώ. Υπολογίζει έσοδα 1,064 δισ. ευρώ.
γ) αύξηση του «Φόρου Πολυτελείας» από το 10% στο 13% για Ι.Χ άνω των 2.500 κυβικών, πισίνες, σκάφη αναψυχής κλπ για έσοδα 30 εκατ. ευρώ.
δ) «φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις» για έσοδα 100 εκατ. ευρώ.
ε) έσοδα από τηλεοπτικές άδειες ( 120 εκατ. ευρώ) και τηλεοπτικούς σταθμούς (220 εκατ. ευρώ)
στ) ελέγχους σε ανασφάλιστα οχήματα ή αυτά τα οποία δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ ( 120 εκατ. ευρώ).
ζ) είσπραξη των Τελών Κτηματογράφησης
Επιπλέον η κυβέρνηση έχει δεχτεί διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και της φορολογικής κλίμακας.
Το «πακέτο» των δανειστών όμως είναι πολύ διαφορετικό και προβλέπει:
α) Επανασχεδιασμό και ενσωμάτωση (μονιμοποίηση) της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογία εισοδήματος.
β) Αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Σήμερα οι συντελεστές της προκαταβολής φόρου είναι: 55% για ατομικές – ελεύθεροι επαγγελματίες για Ο.Ε. και Ε.Ε.,. 80% για Α.Ε. και ΕΠΕ και 100% για τράπεζες.
γ) ίδια φορολογική μεταχείριση για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες.
δ) κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης για τα νοικοκυριά
ε) κατάργηση της επιστροφής φόρου για το αγροτικό πετρέλαιο.
στ) κατάργηση της προκαταβολής φόρου 26% για τις τριγωνικές συναλλαγές.
ζ) εξαίρεση και απαλλαγή από τον ΦΠΑ όλων των επιχειρήσεων με τζίρο κάτ6ω από 25.000 ευρώ (αντί 10.000 ευρώ που ισχύει σήμερα)
η) Αλλαγές στο Ποινικό Δίκαιο για τη φοροδιαφυγή και την απάτη σε βάρος του δημοσίου.
θ) μέτρα δέσμευσης και κατασχέσεις για την διασφάλιση της είσπραξης των εσόδων.
ι) αποκλεισμό από την ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών όσων δεν πληρώνουν τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις τους, ανώτατο πλαφόν οφειλών για ένταξη στη ρύθμιση και αύξηση του τόκου που βαρύνει τις ρυθμισμένες δόσεις στα επίπεδα της αγοράς.
ια) διατήρηση του ΕΝΦΙΑ για την διετία 2015-2016 και μείωση του ορίου των 300.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος για τα αστικά ακίνητα. Αλλαγές στην κλίμακα αν μειωθούν οι αντικειμενικές, για να διασφαλιστούν οι εισπράξεις 2,65 δισ. ευρώ.
ιβ) μείωση του ακατάσχετου ορίου μισθών και συντάξεων (1.500 ευρώ σήμερα)
4. Ασφαλιστικό
Η κυβέρνηση δέχεται:
– αύξηση από το 2016 μέχρι και το 2022 κατά 6 μήνες (κατά από 2023-2025 ανά έτος) των ορίων ηλικίας για πρόωρη συνταξιοδότηση. Δεν θίγονται ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
– πέναλτι 10% κατ’ έτος στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις
– αύξηση μετά το 2022 κατά 12 μήνες όλων των ειδικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης
– έναρξη διαλόγου για συγχωνεύσεις ταμείων
– αναστολή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στην επικουρική ασφάλιση και κατάργησή της το 2017
– πάγωμα των μειώσεων στις κύριες συντάξεις μέσω του νέου τρόπου υπολογισμού του ν. 3863/2010 και του νόμου 3865/2010
Οι θεσμοί ζητούν:
-θέσπιση ισχυρών αντικινήτρων αποτροπής της πρόωρης συνταξιοδότησης (με εφαρμογή από 1/7/ 2015)
– καταβολή βασικής και ανταποδοτικής σύνταξης σε όσους συνταξιοδοτούνται μετά την 30/6/2015 μόνον στην ηλικία των 67 ετών και άνω.
– κατάργηση της κατώτατης σύνταξης έως το 2021 και καταβολή αναλογικής σύνταξης βάσει εισφορών
-σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το τέλος του 2016
– εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος για όλα τα επικουρικά Ταμεία
– ενοποίηση όλων των Ταμείων Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης
– ταμεία επικουρικής ασφάλισης δεν θα επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά θα χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τους ασφαλισμένους (αναδρομική εφαρμογή από την 1/1/ 2015).
– ενοποίηση των εισφορών στα ταμεία κύριας σύνταξης με βάση τον τρόπο καταβολής στο ΙΚΑ από 1/7/2015
-αύξηση της συμμετοχής των συνταξιούχων στη ιατροφαρμακευτική δαπάνη
-αύξηση της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη από 4% σε 6%.
5. Εργασιακά
Για τον ιδιωτικό τομέα, οι προτάσεις της κυβέρνησης προβλέπουν:
-ξεκινούν πάλι διαδικασίες συλλογικών διαπραγματεύσεων
-αυξάνεται σταδιακά ο κατώτατος μισθός στα 751 ευρώ έως το τέλος του 2016.
-επανέρχεται ο θεσμός της Διαιτησίας
Οι δανειστές αξιώνουν:
– να μην κατατεθεί νομοσχέδιο αύξηση κατώτατου μισθού και συλλογικές διαπραγματεύσεις.
– διαδικασία διαβούλευσης για τις ομαδικές απολύσεις
– διαβούλευση για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις
– όχι μονομερείς αλλαγές στα εργασιακά.
6.Αγορές – Ιδιωτικοποιήσεις – Ενέργεια
Η κυβέρνηση προτείνει:
– πώληση μη συνταγουγραφούμενων φαρμάκων στα σούπερ – μάρκετ και καταστήματα λιανικής.
– για το 2015, πώληση 2 αεροσκαφών «Airbus», άδειες κινητής τηλεφωνίας, αποκρατικοποιήσεις περιφερειακών αεροδρομίων, πωλήσεις κτιρίων εξωτερικού, κρατική λοταρία, έσοδα από ΟΠΑΠ, πώληση ΟΔΙΕ (Ιππόδρομος), ηλεκτρονικές δημοπρασίες, πώληση κρατικών ακινήτων (Αφάντου Ρόδου, Ξενία Σκιάθου κλπ), ΤΡΑΙΝΟΣΕ κλπ. Για το 2016 προβλέπονται έσοδα από ΟΛΘ, ΟΛΠ, περιφερειακούς λιμένες, ΔΕΣΦΑ, Αστέρα Βουλιαγμένης κ.ά. Για το Ελληνικό δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη.
– καμία αναφορά σε «Μικρή ΔΕΗ» και ιδιωτικοποίηση ΑΔΜΗΕ
– απελευθέρωση αγοράς φυσικού αερίου με νόμο έως τον Οκτώβριο
– νέο μοντέλο δημοπρασιών ισχύος τύπου ΝΟΜΕ εντός 9 μηνών
-νέο σύστημα πληρωμής ισχύος για τους ηλεκτροπαραγωγούς για την περίοδο Μαϊου-Οκτωβρίου ύψους 112 εκατ. ευρώ.
– αποπληρωμή χρεών 200 εκατ. ευρώ του δημοσίου στη ΔΕΗ μέχρι τέλος 2015
– ανεξαρτησία της ΡΑΕ με βάση την κοινοτική νομοθεσία
– νέος τρόπος υπολογισμού του ΕΤΜΕΑΡ εντός τριών μηνών από τη συμφωνία
– νέο πλάνο ανάπτυξης των ΑΠΕ σε συνεργασία με την γερμανική συμβουλευτική GIZ τον Ιούλιο του 2015
αντιθέτως οι δανειστές ζητούν:
– πλήρη και «αμετάκλητη» ιδιωτικοποίηση ΟΤΕ, περιφερειακών αεροδρομίων, ΟΛΠ, ΟΛΘ και ΟΣΕ
– παράταση σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος»
– ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ
– δημιουργία «πλήρως λειτουργικής Μικρής ΔΕΗ»
– διαχωρισμός των δημόσιων δραστηριοτήτων της ΔΕΗ
– αυξήσεις τιμολογίων ΔΕΗ βάσει κόστους παραγωγής
– μεταρρύθμιση αγοράς φυσικού αερίου
– αναθεώρηση της φορολογίας στην ενέργεια
– υποστήριξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας
– νέο μοντέλο δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας NOME
– ολοκλήρωση του Target Model στην αγορά ηλεκτρισμού
7. Δημόσια Διοίκηση
Η κυβέρνηση δέχεται:
– νέο σύστημα αξιολόγησης προσωπικού
– νέο σύστημα επιλογής διοικήσεων
– αλλαγές στο σύστημα παροχών στους υπαλλήλους
– νέο μισθολόγιο έως 31.12.2015
– επαναφορά των μισθολογικών ωριμάνσεων στο δημόσιο
– μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς
– έλεγχος της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων
Οι θεσμοί ζητούν:
– όχι μονομερείς πολιτικές αποφάσεις χωρίς συμφωνία των θεσμών (πχ επαναπροσλήψεις)
– πλήρη εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου έως τον Νοέμβριο
– μείωση του μισθολογικού κόστους στο δημόσιο
8. Ρύθμιση Χρέους
Τελευταίο, αντί πρώτο όπως ήθελε, φιγουράρει στις 47 σελίδες της ελληνικής πρότασης το κεφάλαιο για μία ρύθμιση χρέους που θέλει η Αθήνα. Ουσιαστικά ζητάει περί τα 10 δισ. ευρώ που ήταν το «μαξιλαράκι» του ΤΧΣ που επιστράφηκε στον ESM, να διατεθούν για να πληρωθεί το 50% των χρεών προς το ΔΝΤ.
Βγάζοντας από το «κάδρο» το ΔΝΤ για τα επόμενα χρόνια, η κυβέρνηση υπολογίζει να μπορεί να βγει ξανά για δανεικά στις αγορές ομολόγων.
Για τις οφειλές στην ΕΚΤ, ζητάει πριν απ’όλα να εντάξει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τη χώρα μας στο σύστημα ποσοτικής χαλάρωσης. Ουσιαστικά, δανειζόμενη από την ΕΚΤ, θα αποπληρώνει το ΕΚΤ.
«Εμείς το είχαμε πρώτο-πρώτο, εκείνοι το έφεραν στο τέλος» έλεγε παράγοντας του οικονομικού επιτελείου για το θέμα αυτό, τονίζοντας πως «αν δεν μπει στη συμφωνία και αυτό, δεν υπογράφουμε καμία συμφωνία».
Ωστόσο στο 5σέλιδο κείμενο των προτάσεων των δανειστών, δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά σε μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
