Του Θανάση Κ.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να «πανηγυρίσει» για τα «θηριώδη πλεονάσματα»! Αλλά δεν της βγαίνει…
Ισχυρίζεται πως, τάχα, «δεν σχηματίστηκαν από στάση πληρωμών του δημοσίου»!
Μα από αυτό ακριβώς σχηματίστηκαν (μεταξύ άλλων):
Από στάση πληρωμών του δημοσίου!
Αλλιώς, ας μας πει πόσες είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου που δεν πληρώθηκαν μόνον πέρσι (το 2016)…
Για να δούμε ποιος λέει ψέματα.
Και πώς σχηματίστηκαν δήθεν «πλεονάσματα»…
Για παράδειγμα, μια (ρητορική) ερώτηση μόνο:
* Στα «πλεονάσματά» της συμπεριλαμβάνει τις καινούργιες συντάξεις που… δεν πληρώνει;
(Και που θα αναγκαστεί να πληρώσει κάποια στιγμή (και μάλιστα και αναδρομικά…)
Σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα συνταξιοδοτούνται πάνω από 130 χιλιάδες άτομα το χρόνο! Όλα αυτά κοστίζουν περί τα 1,4 δισεκατομμύριο το χρόνο.
Παλαιότερα, επί Σαμαρά, όλοι οι καινούργιοι συνταξιούχοι έπαιρναν το 80% της σύνταξής τους από το δεύτερο ή τρίτο μήνα της συνταξιοδότησής τους! Και μέσα σε ένα-ενάμιση χρόνο έπαιρναν κανονικά το σύνολο της σύνταξής τους, μαζί με την «εκκαθάριση», δηλαδή με όλα τα αναδρομικώς οφειλόμενα ως τότε.
Από τον καιρό που ήλθε ο Τσίπρας, οι νέοι συνταξιούχοι δεν παίρνουν τίποτε! Κι ούτε είναι γνωστό πότε θα αρχίσουν να εισπράττουν τη σύνταξή τους…
Πράγμα που σημαίνει ότι έχουμε ήδη δύο χρόνια που οι συντάξεις ΔΕΝ καταβάλλονται για πάνω από 250 χιλιάδες συνταξιούχους πλέον (σχεδόν το ένα δέκατο του συνόλου)! Κι αυτό αγγίζει τα 2,8 δισεκατομμύρια το χρόνο, οφειλές του δημοσίου που ΔΕΝ καταβάλλονται (και κάποια στιγμή θα πρέπει να καταβληθούν).
Και τα συνυπολογίζουν στα… «πλεονάσματα»!
Ωραία «πλεονάσματα»…
* Ύστερα, πέρσι, το 2016 ήταν η πρώτη χρονιά που εφαρμόστηκε η αύξηση προκαταβολής φόρου (Για όλους πλην αγροτών. Φέτος θα εφαρμοστεί και για τους αγρότες…)
Κι έτσι τα φορολογικά έσοδα πέρσι ήταν εκτάκτως «διογκωμένα» κατά το ποσό της αύξησης αυτής (από το 55% στο 100%!)
Αυτές οι αυξημένες προκαταβολές φόρου είναι «έκτακτο» έσοδο ΜΗ επαναλαμβανόμενο (one-off το λένε). Την επόμενη χρονιά δεν θα υπάρχει τέτοια αύξηση. Θα έχουμε μάλλον μείωση εσόδων, αφού αρκετές επιχειρήσεις έχουν μειωμένους τζίρους και κέρδη – ή έχουν βάλει λουκέτο ήδη – και θα πάρουν επιστροφές φόρων! Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για μειώσεις εσόδων για το κράτος! Καθώς και πρόβλεψη για αυξημένες δαπάνες λόγω «επιστροφών»…
Όλα αυτά πρέπει να καλυφθούν ως «προβλέψεις» και να πληρωθούν ως «οφειλές». Γι’ αυτό και δεν περιλαμβάνονται στα πλεονάσματα…
Οι δικοί μας όμως τα περιλαμβάνουν!
Και δεν μας λένε πως θα τα καλύψουν φέτος και τα επόμενα χρόνια…
(Επί Σαμαρά υπήρξε μείωση της προκαταβολής φόρου για επιχειρήσεις: από 70% στο 55%! Κι αυτό μείωσε την πρώτη χρονιά τα έσοδα, αλλά βοήθησε να αναχαιτιστεί η ύφεση και το «άφησε» η Τρόϊκα. Με κάποιες γκρίνιες, βεβαίως…)
Πόσο είναι αυτό το ποσό των ΜΗ επαναλαμβανόμενων εκτάκτων εσόδων που πρέπει να αφαιρεθεί από το πρωτογενές πλεόνασμα;
Γύρω στα 400 εκατομμύρια συν άλλα 150 που πρέπει να συνυπολογιστούν οι «επιστροφές» για φέτος, σύνολο τουλάχιστον 550 εκατομμύρια. Αυτά πρέπει να αφαιρεθούν. Αλλιώς δεν μιλάμε για «πρωτογενές πλεόνασμα», αλλά για εφ’ άπαξ ταμειακή «αρπαχτή» του κράτους!
Και δεν είναι μόνον αυτά!
* Επίσης η Τράπεζα Ελλάδος έδωσε στην κυβέρνηση πέρσι, γύρω στα 900 εκατομμύρια, από τα «υπερκέρδη» των παλαιών ελληνικών ομολόγων που εξοφλήθηκαν, τα περιβόητα SMP’s που οι άλλες Κεντρικές Τράπεζες δεν τα επιστρέφουν στον Τσίπρα! Ενώ τα έδιναν στο Σαμαρά, ύστερα από τη συμφωνία του 2012. Ο Τσίπας έχασε αυτή τη συμφωνία τον Ιούλιο του 2015, με τις παλαβομάρες του Βαρουφάκη, αλλά η Τράπεζα Ελλάδος (δηλαδή, ο… «κακός» Στουρνάρας) εξακολουθεί και τα επιστρέφει στην κυβέρνηση Τσίπρα.
Μαζί να υπολογιστούν και λίγα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις για το 2016, (καμιά 150αριά εκατομμύρια περίπου)…
Όλα αυτά ΔΕΝ θεωρούνται «πρωτογενές» πλεόνασμα, ΔΕΝ προκύπτουν ως «δημοσιονομικό αποτέλεσμα», είναι κι αυτά one-offs!
Και επί πλέον πηγαίνουν (από το Μνημόνιο) υποχρεωτικά στη μείωση του χρέους!
Σύνολο κάτι παραπάνω από 1,05 δισεκατομμύρια ή 0,6% του χρέους. Αυτά το ίδιο το ΔΝΤ δεν τα συμπεριλαμβάνει στο «πρωτογενές πλεόνασμα» του 2016! Και γι’ αυτό το ΔΝΤ το υπολογίζει στο 3,3%. ενώ η ΕΛΣΤΑΤ στο 3,9%.
(Η διαφορά των δύο υπολογισμών, είναι ακριβώς 0,6%! Και η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ παραδέχεται πως κανονικά δεν εντάσσονται το πρωτογενές πλεόνασμα κατά τη σύμβαση του Μνημονίου).
Ήδη από αυτά που ανέφερα ως τώρα προκύπτει ένα τεχνητό «φούσκωμα» του πλεονάσματος, ύψους:
–2,7 δισεκατομμύρια από τις συντάξεις που δεν καταβάλλονται, συν
–0,55 δισεκατομμύρια (ή 550 εκατομμύρια) από αυξημένες προκαταβολές φόρου που δεν επαναλαμβάνονται και «επιστροφές» που δεν υπολογίζονται, συν
–1,05 δισεκατομμύρια από επίσης μη επαναλαμβανόμενες πληρωμές της Τράπεζας Ελλάδος και έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις…
Προσωρινό σύνολο, 4,4 δισεκατομμύρια!
–Συν άλλα 800 εκατομμύρια περίπου, από άλλες «πτυχές» της «στάσης πληρωμών» του δημοσίου (μη επιστροφή ΦΠΑ, μη πληρωμή λογαριασμών του κράτους στη ΔΕΗ, υπολογισμός μη επαναλαμβανομένων εσόδων από πλειστηριασμούς υπέρ του δημοσίου κλπ).
Φτάνουμε στα 5,2 δισεκατομμύρια! Μόνο για το 2014…
Μέχρι τα 6,9 δισεκατομμύρια που λένε πως έφτασε το «πρωτογενές πλεόνασμα», απομένουν 1,7 δισεκατομμύρια (ενώ ο στόχος ήταν 900 εκατομμύρια). Αυτό – το 1,7 δισ. ήταν το πραγματικό πρωτογενές πλεόνασμα που πέτυχαν!
Λίγο κάτω από το 1% του ΑΕΠ!
Κι όχι 3,9% του ΑΕΠ…
Γι’ αυτό τους λένε πως φέτος μόλις και θα πιάσουν το νέο δημοσιονομικό στόχο (του 1,75% του ΑΕΠ)! Ενώ του χρόνου θα έχουν «τρύπα» 1,5% του ΑΕΠ…
Και να σκεφτείτε πως κι αυτό το 1% φέτος το έπιασαν, εν πολλοίς, γιατί δεν ξόδεψαν 500 εκατομμύρια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) που είχαν προϋπολογίσει!
Δηλαδή αφού φορολόγησαν τα πάντα, κι αφού ξέσκισαν τους πάντες σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, έκαναν… «οικονομία» στο μόνο αληθινά αναπτυξιακό κομμάτι του προϋπολογισμού, το ΠΔΕ (που κι αυτό, βέβαια, δεν χρησιμοποιείται με τον καλύτερο τρόπο, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…)
Και μια τελική παρατήρηση:
Το πρωτογενές πλεόνασμα (όπως και κάθε δημοσιονομικό αποτέλεσμα) χωρίζεται σε δύο μέρη:
–Το «διαρθρωτικό» λεγόμενο (ή structural)
–και το «συγκυριακό» λεγόμενο (ή «κυκλικό» – cyclical).
–Το «διαρθρωτικό» έχει διαχρονικά χαρακτηριστικά. Εξαρτάται από τη δυνατότητα της οικονομίας να παράγει δημόσια έσοδα, και από το βαθμό εξάρτησής της από δημόσιες δαπάνες. Από το πόσο μπορεί να «συλλαμβάνει» την παραοικονομία, από το πόσο μπορεί να διευρύνει τη φορολογική βάση κλπ.
Από το πόσο μπορεί να παράγει έσοδα για το κράτος και να ελέγχει αυτόματα της δαπάνες, ανεξαρτήτως της «συγκυρίας»: δηλαδή σε «καλές» και σε «κακές» εποχές για την οικονομία…
–Το «συγκυριακό» ή «κυκλικό» πρωτογενές πλεόνασμα, από την πλευρά του, εξαρτάται από το σε ποιο σημείο του «οικονομικού κύκλου» βρισκόμαστε κάθε φορά. Δηλαδή από το αν είμαστε σε ανάπτυξη ή σε ύφεση…
Έτσι, όταν περνάμε από την ύφεση στην ανάκαμψη, το συγκυριακό πλεόνασμα αυξάνεται! Εξ ορισμού…
Γιατί μεγαλύτερο ΑΕΠ δίνει στο κράτος – «αυτόματα» – περισσότερα έσοδα!
Συμπέρασμα: Πάντα όταν περνάμε στην Ανάπτυξη (από την ύφεση), το πρωτογενές πλεόνασμα αυξάνεται χωρίς πρόσθετα μέτρα λιτότητας γιατί αυξάνεται απότομα το «συγκυριακό» σκέλος του (το «διαρθρωτικό» υποτίθεται ότι μένει «στάσιμο», εκτός από την «ωρίμανση» προηγούμενων μέτρων)
Έτσι, λίγο πριν πέσει η Κυβέρνηση Σαμαρά, όλοι οι διεθνείς οργανισμοί – μαζί και το ΔΝΤ, και το σύνολο της Τρόϊκας – προέβλεπαν τότε στην Ελλάδα αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ για τη διετία 2015-16 ύψους 8% περίπου σωρευτικά! (6,7% αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ και 1,3% αύξηση του πληθωρισμού στη διετία).
Από την αύξηση και μόνο του «συγκυριακού» πρωτογενούς πλεονάσματος, χωρίς οποιοδήποτε άλλο μέτρο, η Τρόϊκα υπολόγιζε ότι η Ελλάδα θα έβγαζε το 2016 4% πρωτογενές πλεόνασμα! Από 1,6% πρωτογενές πλεόνασμα που υπολόγιζε για το 2014…
(Μέχρι που ήλθε ο Τσίπρας και μέσα στην προεκλογική δίνη που προκάλεσε και, καλώντας τον κόσμο να ΜΗ πληρώνει φόρους και τάζοντας… «σεισάχθεια» σε όλους, μείωσε το αποτέλεσμα του 2014 στο ένα τέταρτο περίπου!)
Έτσι λοιπόν, με τέτοιες ευοίωνες προβλέψεις ως το Νοέμβρη του 2014, η Τρόϊκα ζητούσε τότε από την κυβέρνηση Σαμαρά: μόνο 0,5% του ΑΕΠ νέα μέτρα, για να φτάσει το στόχο του 4,5% το 2016!
Συν 0,4% του ΑΕΠ, για να καλύψει το «κενό» που δημιουργούσε κατά το ΔΝΤ τότε, η περαιτέρω μείωση των φόρων που είχε εξαγγείλει ο Σαμαράς (στην Εισφορά αλληλεγγύης και στο Πετρέλαιο).
Σύνολο 0,9% του ΑΕΠ νέα μέτρα (1,6 δισεκατομμύρια – από τα οποία το email Χαρδούβελη κάλυψε το 1 δισεκατομμύριο περίπου).
Ο Τσίπρας ήλθε, επανέφερε την οικονομία στη στασιμότητα και την ύφεση,
ματαίωσε την ανάπτυξη, όπου είχαμε ήδη μπει,
απέτρεψε την έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια,
απέτρεψε την έξοδο της χώρας στις αγορές (που είχε ήδη αρχίσει, όπως επισήμανε και ο ίδιος ο Σόιμπλε προχθές),
έκλεισε τις τράπεζες και επέβαλε capital controls για να φέρει τελικά, πρόσθετα μέτρα λιτότητας, όχι 1,6 δισεκατομμύρια, αλλά τα εξαπλάσια σχεδόν: 9,2 δισεκατομμύρια μέχρι τώρα!
Και τώρα φέρνει και επιπρόσθετα:, άλλα 3,6 δισεκατομμύρια…
Κι όλα αυτά, για να πιάσει το ίδιο πλεόνασμα (που είναι όμως «πέτσινο») για το 2016, δηλαδή 4% του (μικρότερου) ΑΕΠ, και να φτάσει στο – μικρότερο – στόχο του 3,5% τα επόμενα χρόνια (μετά το 2018)…
Με πολύ μεγαλύτερη λιτότητα, αγκομαχά να αγγίξει αυτό που θεωρούσαν σίγουρο για την κυβέρνηση Σαμαρά το 2014!
Κι αγωνίζεται να επιστρέψει εκεί (έξοδο στις αγορές) που όλοι αναγνώριζαν πως είχε ήδη φτάσει η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014!
Με πέντε μεγάλες διαφορές ωστόσο:
–Τότε ουδείς έθετε πρόβλημα για τη «βιωσιμότητα» του Ελληνικού χρέους. Τώρα η βιωσιμότητα είναι στον αέρα…
(Τότε το ΔΝΤ προέβλεπε πως το χρέος μας θα έχει υποχωρήσει στο 104,6% του ΑΕΠ ως το 2022, ενώ τώρα το ΔΝΤ προβλέπει πως το χρέος μας δεν θα έχει πέσει κάτω από το 164% ως το 2022)…
–Τότε το ΔΝΤ μόνο του ζητούσε να μπει στην «πιστοληπτική γραμμή στήριξης» της Ελλάδος για την «μετά το Μνημόνιο εποχή». Τώρα το ΔΝΤ θέτει «σκληρούς όρους» για να μπει στην ολοκλήρωση αυτού του Μνημονίου ή/και στο επόμενο Μνημόνιο, αν χρειαστεί…
–Τότε οι τράπεζές μας ήταν πλήρως κεφαλαιοποιημένες και δεν υπήρχαν capital controls. Τώρα υπάρχουν capital controls που κανείς δεν ξέρει πότε θα αρθούν και οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφαλαιοποίηση (κατά το ΔΝΤ).
–Τότε η Ελλάδα πετύχαινε πραγματικά πλεονάσματα μέσα από ανάπτυξη και με ταυτόχρονη σταδιακή μείωση φόρων!
Τώρα η Ελλάδα πετυχαίνει «πέτσινα» (μη επαναλαμβανόμενα) «πλεονάσματα» μέσα από υπέρ-φορολόγηση και στάση πληρωμών!
–Τότε η Τρόϊκα μας ζητούσε να μην αυξήσουμε τις κύριες συντάξεις για επόμενα τρία χρόνια (ως το 2018).
Τώρα η Τρόϊκα έχει ήδη μειώσει τη συντάξεις και απαιτεί να μειωθούν κι άλλο! Σίγουρα από το 2019 και μετά. Ίσως και από το 2018.
Χώρια την δραστική μείωση του αφορολόγητου ορίου…
Που ο Σαμαράς είχε αυξήσει από το 2012! Και σήμερα το έχουν ήδη μειώσει και θα το μειώσουν πολύ περισσότερο. Φορολογώντας ακόμα και τα επιδόματα… ανεργίας!
Κι ελάτε να δούμε που θα καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των θεσμών που αρχίζουν από αύριο.
Τι άλλο θα τους ζητήσουν ακόμα.
Και που θα κλείσει η συμφωνία. Αν και όταν κλείσει…
Και πόσο θα πάρει στους Έλληνες να κατανοήσουν, πως τα «πέτσινα» πλεονάσματα του Τσίπρα, είναι πραγματικός βρόγχος στο λαιμό κάθε νοικοκυριού και κάθε επιχείρησης.
Γι’ αυτό σας λέω: Dead man walking, o Τσίπρας!
Και Dead man walking ολόκληρη η Ελληνική οικονομία
μέχρι να φύγει ο Τσίπρας…