«Λίγα δίνεις, πολλά παίρνεις», λέει η κυβέρνηση σε 3.984.487 φορολογούμενους για να τους δελεάσει να πληρώσουν και να γλιτώσουν από τον βραχνά της Εφορίας. Με τις νέου τύπου ρυθμίσεις και εκπτώσεις μπορεί κάποιος να πληρώσει π.χ. 7.000 ευρώ και να σβήσει χρέος 18.000 ευρώ!
Στο υπουργείο Οικονομικών μιλούν για μία μοναδική ευκαιρία για μαζική αναδιάρθρωση του χρέους που κουβαλάνε νοικοκυριά και επιχειρήσεις προς ΔΟΥ, δήμους και ασφαλιστικά ταμεία. Η κυβέρνηση προσφέρει τρεις λύσεις, με στόχο να καλύψουν όλες τις ανάγκες των οφειλετών – αλλά και του κράτους που ξεμένει από ρευστό:
1η λύση (διορία υπαγωγής έως 27 Μαρτίου): ρύθμιση-εξπρές «πληρώστε ό,τι θέλετε και γλιτώστε από τα πρόστιμα», χωρίς δόσεις και άλλες υποχρεώσεις.
2η λύση (διορία έως 27 Απριλίου): μπόνους εγγραφής 100%. Δίνοντας μια εφάπαξ προκαταβολή, ο οφειλέτης διπλασιάζει το όφελος σβήνοντας χρέος αλλά και το ισόποσο από τόκους και προσαυξήσεις. Τα υπόλοιπα θα πληρωθούν σε έως 100 δόσεις.
3η λύση (διορία έως 26 Μαΐου): ρύθμιση με έως 100 δόσεις και εκπτώσεις 30%-100% στις προσαυξήσεις, ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων.
Σεισάχθεια στα χρέη προ του 2014
Περιθώριο μόλις 5 ημερών, μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή 27 Μαρτίου, έχουν πλέον οι φορολογούμενοι για να ενταχθούν στη ρύθμιση-εξπρές και να πληρώσουν οποιοδήποτε ποσό βασικής οφειλής (εκτός ρύθμισης και χωρίς δόσεις) γλιτώνοντας το αντίστοιχο ποσοστό προσαυξήσεων.
Το μέτρο ταιριάζει κυρίως σε όσους έχουν απλήρωτα χρέη από παλιά, πριν από το 2014. Αν έχουν ή βρουν τώρα μαζεμένο το 100% του ποσού που έπρεπε να πληρώσουν πριν από χρόνια, θα το δώσουν και εξοφλούν, αφού τους χαρίζονται όλα τα πρόστιμα.
Το ερώτημα είναι φυσικά ποιοι έχουν στην άκρη τα λεφτά που δεν πλήρωναν τα προηγούμενα χρόνια για να γλιτώσουν μια κι έξω από τα χρέη τους. Η κυβέρνηση πάντως, ό,τι κι αν εισπράξει από τα παλιά χρέη, το θεωρεί κέρδος, επειδή όσο πιο παλιό είναι το χρέος τόσο πιο δύσκολα εισπράττεται. Και αυτό γιατί η εισπραξιμότητα στα χρέη 20 δισ. ευρώ που έμειναν απλήρωτα προ του 2005 είναι μόλις 1,4%, ενώ στα χρέη των 45 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκαν μετά το 2009 φτάνει στο 13%.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της ρύθμισης είναι ότι οι οφειλέτες δεν χρειάζεται να δεσμευτούν με δόσεις για το μέλλον, ούτε να διακανονίσουν το υπόλοιπο της οφειλής τους, ούτε να εγγράψουν υποθήκες. Αρκεί να σπεύσουν να πληρώσουν. Και για τα υπόλοιπα, αν δεν εξοφλήσουν μια κι έξω, μπορούν στη συνέχεια να πορευτούν με τις 100 δόσεις.
Σβήνουν χρέη σε 5 βήματα
Σε 5 βήματα μπορούν ακόμα και από το σπίτι ή το γραφείο τους να δουν ποιο χρέος τούς συμφέρει να διαλέξουν για να πληρώσουν. Χρέη μετά το 2013 συνήθως δεν έχουν μεγάλα πανωτόκια, οπότε δεν συμφέρει να τα αποπληρώσει άμεσα κάποιος αν έχει απόλυτη ανάγκη τα χρήματα αυτά, π.χ. για το γάλα των παιδιών του.
Συγκεκριμένα, οι οφειλέτες θα πρέπει είτε να απευθυνθούν σε λογιστή, είτε:
1. Να μπουν μέσω Ιντερνετ με τους κωδικούς τους στο Taxinet (http://www.gsis.gr/gsis/info/gsis_site/News/rytmish.html) και στην υπηρεσία με τις ειδοποιήσεις πληρωμής ή επιστροφής φόρου θα βρουν τη σελίδα με την ένδειξη «Εκούσια καταβολή ληξιπρόθεσμων οφειλών εκτός ρύθμισης».
2. Πατώντας την επιλογή εκτύπωση οφειλών (pdf) θα εμφανιστούν όλες οι ταυτότητες οφειλής αναλυτικά ανά χρέος.
3. Η ηλεκτρονική εφαρμογή θα υπολογίσει τις προσαυξήσεις και θα δείξει πόσες διαγράφονται. Αυτομάτως θα δει κάποιος και το όφελος που έχει, ανάλογα με την οφειλή που επιλέγει.
4. Επιλέγοντας την Ταυτότητα Οφειλής (Τ.Ο.) μπορεί κάθε πολίτης να πληρώσει το ποσό που επιθυμεί στις τράπεζες ή στα ΕΛ.ΤΑ. Σημειώνεται ότι για κάθε διαφορετικό χρέος υπάρχει ξεχωριστή Ταυτότητα Οφειλής. Αρα ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει (π.χ. στην τράπεζα) για καθεμία οφειλή ποια είναι η ταυτότητά της και ποιο ποσό επιθυμεί να πληρώσει.
5. Δυο-τρεις μέρες μετά την πληρωμή εμφανίζεται το υπόλοιπο χρέους, αν υπάρχει, στη σελίδα «προσωποποιημένης πληροφόρησης», κάνοντας και πάλι χρήση των κωδικών πρόσβασης στο Taxis. Ιδιαίτερα μεγάλη προσοχή χρειάζεται να επιδείξουν όσοι έχουν ήδη ενεργή ρύθμιση χρεών (δηλαδή οι 350.000 από τα σχεδόν 4 εκατομμύρια οφειλέτες): πρέπει να πάνε στην Εφορία και να ζητήσουν «απώλεια ρύθμισης». Αφού κάνουν την «απώλεια», θα εμφανιστεί η Ταυτότητα Οφειλής για κάθε οφειλή ξεχωριστά. Με αυτήν ή αυτές που θα επιλέξουν (και όχι με την Ταυτότητα Ρυθμισμένης Οφειλής-ΤΡΟ που πλήρωναν) θα δώσουν ό,τι θέλουν και, στη συνέχεια, για όποιο ποσό απομείνει θα μπορούν να ενταχθούν στην καινούρια ρύθμιση των 100 δόσεων.
Πώς ρυθμίζονται οι οφειλές
Η ρύθμιση-εξπρές, η οποία ισχύει μέχρι τις 27 Μαρτίου, προβλέπει την πλήρη διαγραφή των προσαυξήσεων εάν ο οφειλέτης καταβάλει το σύνολο του φόρου που οφείλει ή μέρος του, αναλόγως πόσα έχει να δώσει. Για παράδειγμα:
1.Οφειλέτης χρωστά 150.000 ευρώ στην Εφορία: τα 120.000 ευρώ εμφανίζονται στο Taxisnet ως η βασική οφειλή (από το 2008) και επιβαρύνεται με 30.000 ευρώ προσαυξήσεις. Αν καταβάλει μέχρι τις 27 Μαρτίου το ποσό των 60.000 ευρώ, θα μειώσει κατά 50% τη βασική οφειλή του, στις 70.000 ευρώ, και θα απαλλαχθεί από το 50% των προσαυξήσεων, που θα μειωθούν στις 15.000 ευρώ. Δίνοντας δηλαδή 60.000 ευρώ, το χρέος των 150.000 γίνεται πλέον 75.000.
2. Οφειλέτης με 30.000 ευρώ βασική οφειλή και 50.000 ευρώ προσαυξήσεις (προ του 2004), εάν καταβάλει τις 30.000 ευρώ μέχρι τις 27 Μαρτίου, θα σβήσει οφειλή 80.000 ευρώ, θα απαλλαγεί δηλαδή από το σύνολο των προσαυξήσεων που την επιβάρυναν κατά 50.000 ευρώ.
3. Οφειλέτης που έχει πολλά διαφορετικά χρέη από διαφορετικές εποχές, δηλαδή χρωστάει π.χ. 7.800 κεφάλαιο και 11.500 ευρώ σε προσαυξήσεις (σύνολο 19.300 ευρώ), που αποτελείται από τα εξής:
i) κεφάλαιο 6.000 ευρώ και προσαύξηση 10.000 ευρώ.
ii) κεφάλαιο 800 ευρώ και προσαύξηση 1.000 ευρώ.
iii) κεφάλαιο 1.000 ευρώ και προσαύξηση 500 ευρώ.
Εάν ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να καταβάλει 7.000 ευρώ, τότε για να τύχει της μέγιστης απαλλαγής πρέπει:
i) Να καταβάλει με την ταυτότητα της α’ οφειλής τα 6.000 ευρώ και θα απαλλαχθεί από τις προσαυξήσεις των 10.000 ευρώ.
ii) Να καταβάλει με την ταυτότητα της β’ οφειλής τα 800 ευρώ και θα απαλλαχθεί από τις προσαυξήσεις των 1.000 ευρώ.
iii) Να καταβάλει με την ταυτότητα της γ’ οφειλής τα 200 ευρώ και θα απαλλαχθεί από τις προσαυξήσεις των 100 ευρώ που την επιβαρύνουν (αφού πλήρωσε το 1/5 της οφειλής του).
Αν είχε όμως μόνον 800 ευρώ, καλύτερα να τα δώσει για τη β’ οφειλή ώστε να γλιτώσει 1.000 ευρώ (100% απαλλαγή για πληρωμή του 100% του χρέους), αντί να τη δώσει για τη γ’ οφειλή που θα σβήσει προσαυξήσεις 400 ευρώ (επειδή πλήρωσε 80% της οφειλής και μειώνεται μόνο το 80% των προσαυξήσεων).
Με τον τρόπο αυτό απαλλάσσεται συνολικά από προσαυξήσεις ύψους 11.100 ευρώ.
Οι εναλλακτικές ρυθμίσεις
Αν κάποιος γλιτώσει όμως έτσι τους τόκους και τις προσαυξήσεις, αλλά δεν εξοφλήσει πλήρως τα χρέη του, δεν γλιτώνει από κατασχέσεις και μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.
Για να τα αποφύγει, θα πρέπει από Δευτέρα ή Τρίτη να ζητήσει να ενταχθεί στη νέα ρύθμιση χρεών που ψηφίστηκε την Παρασκευή και καλύπτει όλες τις οφειλές έως 1η Μαρτίου 2015. Αλλωστε, όπως προειδοποιεί η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, αυτοί που δεν θα ενταχθούν στη ρύθμιση θα επιλεγούν σαν στόχος της Εφορίας για έλεγχο!
Και πάλι όμως υπάρχουν διαφορετικές επιλογές για κάθε περίπτωση οφειλέτη.
Για παράδειγμα, αν ένας φορολογούμενος αφήσει χρέος 2.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 800 ευρώ είναι η αρχική οφειλή και τα υπόλοιπα 1.200 ευρώ είναι οι προσαυξήσεις και οι τόκοι, τότε θα κληθεί:
■ Να πληρώσει εφάπαξ ολόκληρο το ποσό της αρχικής οφειλής έως τις 27 Απριλίου. Θα μπει στο Taxisnet, θα κάνει αίτηση ρύθμισης σε έως 100 δόσεις και θα εκδώσει Ταυτότητα Ρυθμισμένης Οφειλής (ΤΡΟ) για να πληρώσει στην τράπεζα ή τα ΕΛ.ΤΑ. όλο το κεφάλαιο (το 100%) των 800 ευρώ και να γλιτώσει το σύνολο (από το 100%) των προσαυξήσεων, δηλαδή να απαλλαγεί από την υποχρέωση καταβολής του υπόλοιπου ποσού των 1.200 ευρώ!
■ Εναλλακτικά μπορεί να κάνει το ίδιο αλλά να επιλέξει μερική εξόφληση και να πληρώσει οποιοδήποτε ποσό άνω των 20 ευρώ. Αν π.χ. πληρώσει 200 ευρώ, θα γλιτώσει και άλλα 120 ευρώ από προσαυξήσεις (το 1/10 δηλαδή). Θα μένουν τότε άλλα 1.680 για να μπουν σε ρύθμιση. Δεν μπορεί όμως πλέον να επιλέξει 100 δόσεις, γιατί τότε η δόση θα ήταν κάτω από 20 ευρώ τον μήνα – και αυτό απαγορεύεται. Αν πληρώσει όμως σε 50 δόσεις, θα έχει επιπλέον έκπτωση 648 ευρώ (60% των προσαυξήσεων). Ετσι η μηνιαία δόση του θα είναι 20,64 ευρώ και θα πληρώσει συνολικά 1.032 αντί για 1.680 ευρώ που απέμεναν μετά την καταβολή της προκαταβολής. Συνολικά σε 4 χρόνια θα έχει εξοφλήσει γλιτώνοντας 768 από τα 2.000 ευρώ.
■ Αν δεν έχει καθόλου μετρητά, μπορεί να ζητήσει ρύθμιση σε 73 δόσεις. Θα πληρώνει την ελάχιστη δόση των 20 ευρώ τον μήνα και θα εξοφλήσει σε 6 χρόνια, αλλά θα γλιτώσει 540 ευρώ (45% των προσαυξήσεων)!
Αλλαγές στη ρύθμιση προς τα Ταμεία: Και ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν προς τα ασφαλιστικά ταμεία έως την 1η Μαρτίου 2015 (αντί της 1ης Φεβρουαρίου όπως ήταν η αρχική πρόθεση) μπορούν τελικώς να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση, μετά από αλλαγές της τελευταίας στιγμής στο σχετικό νομοσχέδιο.
Επίσης, προστέθηκαν άλλα δύο κλιμάκια στις εκπτώσεις επί των προσαυξήσεων που προβλέπονται στη νέα ρύθμιση.
Ετσι, οι εκπτώσεις για χρέη στα Ταμεία διαμορφώνονται πλέον ως εξής:
■ Εφάπαξ καταβολή οφειλής, έκπτωση 100%.
■ Ρύθμιση έως 36 δόσεις, έκπτωση 80%.
■ Ρύθμιση από 37 έως 50 δόσεις, έκπτωση 70%.
■ Ρύθμιση από 51 έως 72 δόσεις, έκπτωση 60%.
■ Ρύθμιση από 73 έως 100 δόσεις, έκπτωση 50%.