Τα θεμέλια για «θετική ατζέντα» Αθήνας-Άγκυρας έβαλε η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο – Ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας, «οι δύο χώρες συνομίλησαν ως σύμμαχοι» – Το παρασκήνιο της συνάντησης
Στο… μενού του γεύματος βρέθηκαν τόσο περιφερειακά, όσο και διμερή ζητήματα, με τους δύο ηγέτες να συνηγορούν στην ανάγκη να πέσουν οι τόνοι εκατέρωθεν και να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών, ιδίως σε ένα τόσο ρευστό -πλέον- γεωπολιτικό περιβάλλον, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η παγκόσμια ρευστότητα συνέτεινε, άλλωστε, στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για τη συνάντηση των δύο ηγετών, κλίμα το οποίο είχε αρχίσει να διαμορφώνεται συστηματικά το τελευταίο διάστημα, ώστε να απαλειφθούν τυχόν εστίες έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, μετά από μια περίοδο έντονης ρητορικής από μέρους της γειτονικής χώρας.
Πηγές προσκείμενες στο Μέγαρο Μαξίμου έκαναν λόγο για «πολύ καλό κλίμα» στη δίωρη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, διακρίνοντας έναν «τελείως διαφορετικό τόνο οξύτητας από μέρους της τουρκικής πλευράς», αν και καθένας από τους συνδαιτημόνες επανέλαβε τις πάγιες θέσεις του.
Οι ίδιες πηγές, ωστόσο, παρατήρησαν ότι «μετά από πολύ καιρό, οι δύο χώρες συνομίλησαν ως σύμμαχοι για τις μεγάλες προκλήσεις ασφαλείας που βάζει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία», με τους κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν να συμφωνούν σε κοινό βηματισμό για την αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη, αλλά και τη δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων στην Ουκρανία.
Στις αποσκευές της ελληνικής αποστολής μετά τη σημερινή συνάντηση περιλαμβάνονται ακόμη:
1. Η πραγματοποίηση ΜΟΕ (Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) τον επόμενο μήνα, στην Άγκυρα
2. Η φιλοξενία του 5ο Ανώτατου Συμβούλιου Συνεργασίας των δύο χωρών το προσεχές φθινόπωρο, αν ευοδωθούν τα ΜΟΕ, στη Θεσσαλονίκη
3. αλλά και ο στόχος για διμερές εμπόριο όγκου 10 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, εμβαθύνοντας ακόμη περισσότερο τους δεσμούς των δύο χωρών.
Επιπλέον, ο Τούρκος πρόεδρος ενημέρωσε τον Έλληνα Πρωθυπουργό ότι κατόπιν ενεργειών της ‘Άγκυρας φυγαδεύτηκε Ελληνίδα από την Χερσώνα.
Μητσοτάκης: Θετική ατζέντα σε περίοδο προκλήσεων
Στη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνομιλία του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, κ.κ. Βαρθολομαίο.
«Ήταν μία συνάντηση που έγινε πρέπει να σας πω σε καλό κλίμα. Ελπίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα, αλλά και ως δύο χώρες-σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυτή την εποχή, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, δώσαμε, όμως, έμφαση στην οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας κυρίως στον τομέα της οικονομίας, όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
«Kαι εφόσον όλα πάνε καλά» συνέχισε, «πιστεύω ότι θα μπορούμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια -είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε- με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μία ευκαιρία για μία πολύ ανοιχτή, πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια. Είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου, γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές, οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις. Είδατε πάλι και σήμερα τραγικές εικόνες από την Ουκρανία με αμάχους να χάνουν τη ζωή τους. Αυτά πρέπει να μας απασχολούν».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, εκφράζοντας τους προβληματισμούς τους. Επιπλέον, επικεντρώθηκαν στα αμοιβαία οφέλη από την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, στη συνάντηση συμφωνήθηκε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις.
Όπως επισημαίνεται, ο Τούρκος Πρόεδρος αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία, με στόχο να γυρίσει νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις. Δήλωσε, επίσης, ότι διατηρεί την πεποίθησή του ότι θα σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα, όπως «τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η παράνομη μετανάστευση και να προχωρήσουν οι σχέσεις σε υψηλότερο επίπεδο».
Παράλληλα, εμφανίζεται να υποστήριξε ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με ειλικρινή διάλογο, καθώς δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν -και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης.
Η ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δέχθηκε στην έπαυλη Βαχντετίν τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Μητσοτάκη στο γεύμα. Η συνάντηση άρχισε στις 2:00 και κράτησε δύο ώρες. Στη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα σχετικά με τις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας καθώς και τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις στα περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.
Στην συνάντηση όπου έγινε αναφορά στην σύγκρουση της Ρωσίας με την Ουκρανία, τονίστηκε ιδιαίτερη η ευθύνη που φέρουν για την αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης η Τουρκία και η Ελλάδα, ενώ στάθηκαν ιδιαίτερα στα αμοιβαία και περιφερειακά οφέλη από την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και την εστίαση στην θετική ατζέντα.
Στην συνάντηση συμφωνήθηκε πως παρά τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας τα κανάλια επικοινωνίας πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά και οι διμερείς σχέσεις να βελτιωθούν.
Συζητήθηκαν επίσης τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την επίτευξη του στόχου των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων εμπορικού όγκου μεταξύ των δύο χωρών.
Στη συνάντηση ο Πρόεδρος Ερντογάν αναφέρθηκε στα βήματα που έχει κάνει η Τουρκία με στόχο να γυρίσει μία νέα σελίδα στις διμερείς σχέσεις και εξέφρασε την πεποίθηση πώς πρέπει να σημειωθεί πρόοδος σε ζητήματα όπως τα προβλήματα του Αιγαίου οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η παράνομη μετανάστευση.
Ο Πρόεδρος θα το κάνουν ανέφερε πως τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με ειλικρινή και τίμιο διάλογο και ότι οι δύο χώρες πρέπει πάντοτε να συνομιλούν και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης.
Το παρασκήνιο της συνάντησης
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο άνδρες συναντήθηκαν σε χαλαρό κλίμα που σηματοδοτήθηκε και από την ενδυμασία τους, καθώς κανένας τους δεν φορούσε γραβάτα. Μάλιστα το σχολίασαν και οι δύο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει ότι «η πιο χαλαρή ενδυμασία προσφέρεται για πιο ουσιαστικές συζητήσεις». Στη συνέχεια ο Τούρκος πρόεδρος συμφώνησε με την επισήμανση του Ελληνα πρωθυπουργού πως θα έχουν πάρα πολλά να συζητήσουν με όσα γίνονται στην περιοχή, λέγοντας πως θα τα συζητήσουν όλα.
Τέλος αφού κάθισαν στο τραπέζι και πριν απομακρυνθούν οι κάμερες είχαν ένα διάλογο για το τι θα πιουν, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να λέει πως το νερό είναι μια χαρά, αλλά πως θα έπινε ευχαρίστως και τσάι, αν αυτό έκανε και ο Ταγίπ Ερντογάν. Νωρίτερα και λίγο μετά τις 11:00 σήμερα ο πρωθυπουργός έφτασε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη προκειμένου να παραστεί στον εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας, στο πλευρό του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Αμέσως μετά, αναχώρησε από το Φανάρι με κατεύθυνση το Μέγαρο Βαχντετίν, στην περιοχή Ουσκουντάρ της ασιατικής πλευράς της Κωνσταντινούπολης και έγινε δεκτός από τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος παρέθεσε γεύμα προς τιμήν του.
Πριν από την έναρξη της Θείας Λειτουργίας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έκανε έκκληση να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. «Παρακολουθούμε το δράμα του ουκρανικού λαού και θαυμάζουμε την σθεναρή αντίστασή του στον εισβολέα. Απευθύνουμε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός. Η βία και ο πόλεμος δημιουργούν περιπλοκότερα προβλήματα. Πρέπει να τερματιστεί ο πόλεμος. Ο χάρτης των Ηνωμένων Εθνών απαγορεύει ρητώς τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις και δεσμεύει όλα τα μέλη του οργανισμού να ρυθμίζουν τις διαφορές τους με ειρηνικά μέσα» είπε χαρακτηριστικά.
