Η συνολική αποτίμηση των συμφωνιών που υποστηρίζει η νέα εποχή στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ξεπερνά τα 30 δισ. ευρώ, καθώς στηρίζεται σε δύο παράλληλους πυλώνες συνεργασίας.
Ο πρώτος αφορά τον τομέα του φυσικού αερίου και των υποδομών LNG, με εκτιμώμενη αξία περίπου 26 δισ. ευρώ σε βάθος 20ετίας, ενώ ο δεύτερος σχετίζεται με την επιτάχυνση της συνεργασίας στους υδρογονάνθρακες, που μπορεί να αποδώσει επενδύσεις 5 έως 10 δισ. ευρώ υπό προϋποθέσεις, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το οικόπεδο του Ιονίου, στο οποίο εισχώρησε πρόσφατα η ExxonMobil. Το μέγεθος των επενδύσεων αυτών θα είναι πολλαπλάσιο εφόσον υπάρξουν ανακαλύψεις και στα blogs νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, τα οποία θα ανοίξουν τον δρόμο -εφόσον ξεπεραστούν εμπόδια αδειοδοτήσεων και πιθανών δικαστικών προστριβών- για πρώτη φορά η χώρα να γίνει και παραγωγός φυσικού αερίου.
Τι έφερε η διάσκεψη
Ο πρώτος πυλώνας υλοποιείται στο πλαίσιο του Partnership for Transatlantic Energy and Climate Cooperation (P-TEC), όπου οι στενοί ενεργειακοί δεσμοί των δύο χωρών μετουσιώθηκαν σε συγκεκριμένες συμφωνίες για την προμήθεια και απορρόφηση ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που κυμαίνονται από 0,7 έως 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως, με τιμές υπολογισμένες βάσει των σημερινών τιμών του φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF (33 €/MWh).
Το πρώτο αυτό πολυετές συμβόλαιο με τις ΗΠΑ στην Ευρώπη αποκτά η Atlantic See LNG Trade S.A. Πρόκειται για τη νεοσύστατη κοινή εταιρεία μεταξύ Αktor και ΔΕΠΑ Εμπορίας σε ποσοστά 60%-40%, η οποία υπέγραψε την Παρασκευή το 20ετές συμβόλαιο προμήθειας με την αμερικανική Venture Global – από τους μεγαλύτερους LNG παίκτες με έδρα τη Λουιζιάνα. Πρόκειται για μια συμφωνία που οι Αμερικανοί συνδέουν με τον τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης (FSRU), στον οποίο η εταιρεία συμμετέχει με δυναμικότητα 25%.
Οι συμφωνίες με τις χώρες του Κάθετου Διαδρόμου (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Μολδαβία), με τις οποίες θα ακολουθήσουν επιμέρους διαπραγματεύσεις για να κλείσουν οι ποσότητες, προβλέπουν ελάχιστη ετήσια προμήθεια έως 700 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, που θα λειτουργεί ως κατώφλι κατανάλωσης και απορρόφησης για τη βιωσιμότητα του συστήματος. Η ελάχιστη αυτή ποσότητα διασφαλίζει σταθερές ροές και προβλεψιμότητα για τις επενδύσεις σε υποδομές, επιτρέποντας στις τράπεζες και στους θεσμικούς χρηματοδότες να στηρίξουν με ασφάλεια τα έργα μεταφοράς και αποθήκευσης. Κομβικής σημασίας στον τομέα αυτόν είναι ο ρόλος της DFC (Development Finance Corporation). Η Κρατική Αναπτυξιακή Τράπεζα των ΗΠΑ εξετάζει το ενδεχόμενο να έχει ενεργό ρόλο στη συμφωνία που συνδέεται με την κοινή εταιρεία ΔΕΠΑ Εμπορίας -Aktor, η οποία έχει ελληνική βάση και δραστηριοποιείται σε επτά χώρες της περιοχής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμερικανική παρουσία δεν θα περιοριστεί σε απλή δανειοδότηση, αλλά θα περιλαμβάνει μετοχική συμμετοχή και εκπροσώπηση στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, καθιστώντας την βραχίονα των ΗΠΑ στη ΝΑ Ευρώπη για θέματα ενεργειακής ασφάλειας. Η παρουσία της DFC αναμένεται να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής εμπιστοσύνης και σταθερότητας για το ευρύτερο επενδυτικό σχήμα, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε κεφάλαια και τη συμμετοχή αμερικανικών και ευρωπαϊκών τραπεζών.
H σημασία του deal για την Αktor
Η συμφωνία για το αμερικανικό LNG σηματοδοτεί μια νέα εποχή και για την Αktor, διευρύνoντας τη δραστηριότητά της πέρα από τις κατασκευές και στην ενέργεια, με ένα deal που ενισχύσει τη θέση της ως εθνικού ενεργειακού παίκτη με διεθνές αποτύπωμα. Από εταιρεία που κατασκεύαζε έργα υποδομής, μέσα σε λίγα χρόνια μετατρέπεται σε όμιλο που συμμετέχει ενεργά στην παραγωγή και τη διανομή ενέργειας, αποτελώντας το πιο φιλόδοξο project που έχει αναλάβει ποτέ η εταιρεία, το οποίο την τοποθετεί στο επίκεντρο των εξελίξεων για τις επόμενες δεκαετίες.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επένδυση ακόμη και σε πλοία μεταφοράς LNG, συνολικού κόστους περίπου 1 δισ. ευρώ. Η εταιρεία θα πρέπει να αξιολογήσει το επόμενο διάστημα εάν θα ναυλώσει ή θα αγοράσει πλοία μεταφοράς του αμερικανικού LNG, δεδομένου ότι το κόστος μεταφοράς υπολογίζεται στα 30-40 εκατ. ευρώ ετησίως.
Η διάρκεια του συμβολαίου
