Ο πρόεδρος των γερμανών Πρασίνων Τζεμ Έτσντεμιρ ασκεί κριτική στην τουρκική κυβέρνηση ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου. Επιπλέον αφήνει αιχμές για τη βομβιστική επίθεση του Σαββάτου.
Γιος τούρκων μεταναστών στη Στουτγάρδη, ο Έτσντεμιρ είναι μέλος των Πρασίνων από το 1981, ήταν παλαιότερα ευρωβουλευτής και παραμένει ιδιαίτερα δραστήριος σε θέματα ευρωπαϊκής και εξωτερικής πολιτικής.
Η συνέντευξή του στη γερμανική ραδιοφωνία αρχίζει ασφαλώς με συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων μετά την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση του Σαββάτου στην Άγκυρα. Πολύ γρήγορα όμως ο Έτσντεμιρ αρχίζει να βγάζει πολιτικά συμπεράσματα για τις συνέπειες ή και τη σκοπιμότητα της επίθεσης, μόλις τρεις εβδομάδες πριν από τις κρίσιμες βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. «Προσπαθώ να καταλάβω πώς μπορεί να γίνει προεκλογικός αγώνας σε μία τέτοια κατάσταση, όπου η αντιπολίτευση έχει παραδοθεί βορά στην κοινή γνώμη. Όποιος γνωρίζει την Τουρκία ξέρει ότι προεκλογικός αγώνας σημαίνει πάνω απ΄όλα δημόσιες συγκεντρώσεις. Αλλά όταν πηγαίνεις στη συγκέντρωση του (φιλοκουρδικού) κόμματος HDP θα είναι σαν ρισκάρεις τη ζωή σου. Μπορεί λοιπόν να διερωτηθεί κανείς ποιoς είναι υπεύθυνος για την επίθεση σε μία πόλη όπως η Άγκυρα, που είναι γεμάτη με κάμερες ασφαλείας. Και αναρωτιέμαι αν αυτή τη φορά θα δούμε κάποιες εικόνες ή αν, εντελώς συμπτωματικά, αυτές οι εικόνες θα εξαφανιστούν».
Η αιχμή είναι πολύ σοβαρή για να μείνει ασχολίαστη. «Δηλαδή», ρωτάει ο δημοσιογράφος της γερμανικής ραδιοφωνίας, «θεωρείτε ότι οι τουρκικές αρχές δεν κάνουν τη δουλειά τους;» Η απάντηση Έτσντεμιρ: «Στην Άγκυρα δεν εμφανίζεται ούτε πουλί πετούμενο χωρίς να το γνωρίζει ο πρόεδρος και η κυβέρνηση. Είναι αξιομνημόνευτο ότι σκάνε δύο βόμβες και κανείς δεν γνωρίζει το παραμικρό. Χθες ο πρόεδρος Ερντογάν έλεγε ότι το κράτος είχε διαλευκάνει και το τελευταίο έγκλημα του ISIS, συλλαμβάνοντας τον δράστη στην πόλη Σουρούτς, κοντά στη Συρία. Αλλά αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι ο δράστης δεν συνελήφθη, απλώς σκοτώθηκε και ο ίδιος στην επίθεση αυτοκτονίας».
«Ναι» στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας
O Τζεμ Έτσντεμιρ δεν χάνει αφορμή να διευκρινίσει ότι η κριτική του δεν στρέφεται συνολικά κατά της Τουρκίας, αλλά εναντίον συγκεκριμένων προσώπων και συμπεριφορών. Στο ερώτημα εάν οι συμπεριφορές τις οποίες επικρίνει δικαιολογούν το «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, ο πρόεδρος των Πρασίνων όχι μόνο δίνει αρνητική απάντηση, αλλά φτάνει και στο αντίθετο συμπέρασμα: υποστηρίζει ότι ήταν λάθος της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ να αποστασιοποιηθεί από την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. «Το αποτέλεσμα ήταν να ενισχυθούν τα αντιευρωπαϊκά στοιχεία στην ίδια την Τουρκία. Στη Γερμανία συμφωνούμε όλοι ότι η Τουρκία είναι μία σημαντική χώρα και έχουμε κάθε συμφέρον να αναπτυχθεί σε δημοκρατική κατεύθυνση και όχι να καταλήξει μία εστία κρίσης στη Μέση Ανατολή. Γιατί φοβάμαι ότι σήμερα αυτό ακριβώς συμβαίνει».
Για τον Τζεμ Έτσντεμιρ η τουρκική κυβέρνηση δεν διστάζει πλέον να διατηρεί επαφές ακόμα και με εθνικιστικές ομάδες, που εκθειάζουν τη βία. «Ένα από τα μέλη αυτών των ομάδων, ο Σεντάτ Πεκέρ, ο οποίος παλαιότερα ζούσε και στη Γερμανία, μίλησε την παραμονή (της επίθεσης) σε εκδήλωση του ΑΚΡ (του κόμματος του Ερντογάν), λέγοντας χαρακτηριστικά ʻθα χυθεί αίμα, θα τους δείξουμε τη δύναμή μαςʼ. Και ακούστηκε και μία ακόμη σημαντική πρόταση: Άν χάσει ο Ερντογάν, είμαστε χαμένοι όλοιʼ. Έτσι διεξάγεται ο προεκλογικός αγώνας. Το ΑΚΡ ξέρει πολύ καλά ποιο είναι το διακύβευμα: φοβούνται ότι αν χάσουν την εξουσία, θα αρχίσουν οι δικαστικές έρευνες για τα πεπραγμένα τους. Και προφανώς, όπως και στις τελευταίες εκλογές, ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να μη χάσει αυτές τις εκλογές».
«Να ενισχύσουμε τη δημοκρατική αντιπολίτευση»
Τις τελευταίες εβδομάδες η Τουρκία έρχεται στο προσκήνιο και λόγω της προσφυγικής κρίσης. Στελέχη όλων των κομμάτων στη Γερμανία επισημαίνουν ότι δύσκολα μπορεί να βρεθεί λύση χωρίς την Άγκυρα στο προσφυγικό ζήτημα. Η γερμανική κυβέρνηση θα ήθελε να αρχίσουν όσο το δυνατόν συντομότερα οι σχετικές συνομιλίες. Μάλιστα τη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ χαρακτήρισε την Τουρκία «χώρα κλειδί» για την Ευρώπη στο ζήτημα των προσφύγων. Μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία, ο Τζεμ Έτσντεμιρ υποστηρίζει από την πλευρά του ότι οι συνομιλίες πριν από τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου όχι μόνο δεν θα απέφεραν αποτελέσματα, αλλά και θα έδιναν την εντύπωση ότι ενισχύεται ο ρόλος του προέδρου Ερντογάν. «Πρέπει να ενισχύσουμε την Τουρκία και τη δημοκρατική αντιπολίτευση. Πρέπει να ενισχύσουμε τους συναδέλφους σας που κινδυνεύουν με κακοποίηση, φυλάκιση ή ανησυχούν ακόμα και για τη ζωή τους. Αυτούς πρέπει να ενισχύσουμε και όχι τις αντιδραστικές δυνάμεις. Όποιος θέλει να διαπραγματευθεί με την Τουρκία, μπορεί να περιμένει και την έκβαση των εκλογών την 1η Νοεμβρίου».
