Σε δημόσια διαβούλευση θα δοθεί το επόμενο διάστημα το Λατομικό Νομοσχέδιο, που περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τα λατομεία, αδρανών υλικών, μαρμάρων και φυσικών λίθων και βιομηχανικών ορυκτών, καθώς και σημειακές εκσυγχρονιστικές ρυθμίσεις και καινοτομίες του Μεταλλευτικού Κώδικα.
Μάλιστα, το αμέσως προσεχές διάστημα θα προκηρυχτούν δημόσιοι διεθνείς διαγωνισμοί για ορισμένους από τους είκοσι Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους που κρίθηκαν ώριμοι και ταυτόχρονα σε άλλους έντεκα θα επιβεβαιώσει το αποθεματικό τους δυναμικό από το νέο ανεξάρτητο σύγχρονο ΙΓΜΕ.
Τον Μάρτιο του 2014 η αρμόδια κρατική Επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της καταγραφής και της κατ’ αρχήν αξιολόγησης και παρέδωσε τη σχετική έκθεσή της. Συνολικά σήμερα στην χώρα μας υπάρχουν 114 Δημόσιοι Μεταλλευτικοί Χώροι και 22 Δημόσιες Εκτάσεις Βιομηχανικών Ορυκτών.
Για κάθε ένα από τους χώρους αυτούς έχει εκπονηθεί από την Επιτροπή ειδικό έντυπο που περιλαμβάνει το σύνολο των δεδομένων του καθώς και την αξιολογική κρίση της.
Σημειώνεται ότι το 2011 ξεκίνησε η καταγραφή και η αξιολόγηση των Δημόσιων Μεταλλευτικών Χώρων και των Δημοσίων Εκτάσεων Βιομηχανικών Ορυκτών μέσω Επιτροπής που συγκροτήθηκε από στελέχη της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και του ΙΓΜΕ. Με το πρώτο πόρισμα της Επιτροπής έγινε άμεσα διεθνής πλειοδοτικός διαγωνισμός για την εκμίσθωση του πρώτου δημόσιου μεταλλευτικού χώρου στο Κιλκίς. Ταυτόχρονα, δημιουργήσαμε ένα πρότυπο διαγωνιστικής διαδικασίας που θα αποτελέσει μια ουσιαστική βάση για το μέλλον για την ορθολογική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας με διαφάνεια, αντικειμενικότητα και μεγιστοποίηση των ωφελειών του Δημοσίου, μέσω δομημένου συστήματος κριτηρίων.
«Δημιουργούμε με πολύ γρήγορους ρυθμούς, προκειμένου στη συνέχεια να τους αξιοποιήσουμε και αυτούς με δημόσιους διεθνείς διαγωνισμούς επ’ ωφελεία των πολιτών της Χώρας μας», τόνισε ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης, μιλώντας στο συνέδριο ΣΜΕ: «1924-2014, 90 χρόνια Ελληνικής Μεταλλείας». Επίσης, τόνισε ότι «με απόλυτα καινοτόμο τρόπο έχουν εισαχθεί νέα κριτήρια, τα οποία έχουν συνολική βαρύτητα άνω του 25% στο σύνολο των κριτηρίων αξιολόγησης μιας επένδυσης. Στα κριτήρια αυτά συμπεριλαμβάνονται ο αριθμός των θέσεων πλήρους απασχόλησης, οι προβλεπόμενες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, οι πρόσθετες περιβαλλοντικές δαπάνες -πέραν όσων προβλέπονται ήδη από την υφιστάμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία- η πρόσληψη εργαζομένων από την τοπική κοινωνία κ.ά».
«Στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας μας και μεταβαίνουμε σταδιακά σε μια νέα οικονομία, με αιχμή την βιώσιμη ανάπτυξη. Επιταχύνουμε την αναπτυξιακή μας στρατηγική, με επίκεντρο την περιφέρεια και τους ορυκτούς φυσικούς πόρους, διότι για μας αποτελούν θεμελιώδεις προϋποθέσεις τόσο για την αντιμετώπιση των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων και υστερήσεων της ελληνικής οικονομίας, όσο και για την υπέρβαση της σημερινής κρίσης», πρόσθεσε.
Όπως υπογράμμισε, «ο ορυκτός πλούτος είναι ενταγμένος σε αυτή την στρατηγική, ως βασικό αναπτυξιακό εργαλείο και ως κοινωνικό αγαθό, αφού ο άνθρωπος χωρίς ορυκτά δεν μπορεί να επιβιώσει. Στις προσεχείς εβδομάδες και μήνες έχουμε προγραμματίσει μια σειρά δράσεων, επιταχύνοντας το βηματισμό μας, για την υλοποίηση ώριμων επενδυτικών σχεδίων, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, την κοινωνική συνοχή και ασφαλώς την προστασία του περιβάλλοντος»
Παράλληλα, ανέφερε ότι «απλοποιήσαμε δραστικά την περιβαλλοντική αδειοδότηση με το ν.4014/2011, χωρίς όμως ποτέ να απεμπολούμε το δικαίωμα του καθενός μας για καλύτερο περιβάλλον και καλύτερη ποιότητα ζωής. Εξοικονομούμε κάθε χρόνο 85.000.000 ευρώ από τη μείωση της γραφειοκρατίας. Από 21.500 φακέλους περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων το 2010, είμαστε σήμερα στις 2.500, δηλαδή μείωση κατά σχεδόν 90%», ενώ πρόσθεσε ότι «αναγεννήσαμε το 2011, από το λήθαργο δεκαετιών, τη γεωθερμία, την πιο παραμελημένη μορφή πράσινης ενέργειας στη χώρα. Απελευθερώσαμε τη συμμετοχή της Γεωθερμικής Ηλεκτροπαραγωγής στο ενεργειακό μας μείγμα για να δημιουργήσουμε έτσι θετικές συνθήκες για την προσέλκυση μεγάλων εταιρειών του ειδικού αυτού ενεργειακού τομέα. Θέσαμε έτσι τις βάσεις κινητοποίησής της και ταυτόχρονα προκηρύξαμε διεθνείς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς. Έχουμε ακόμη σημαντικό δρόμο να διανύσουμε, όμως τα πρώτα βήματα έγιναν. Απλοποιήσαμε τη γεωθερμία χαμηλής ενθαλπίας».
Το ΥΠΕΚΑ, όπως τόνισε ο υπουργός, τα τελευταία τρία χρόνια, με γνώμονα την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, ακολουθεί μια πολιτική σταθερή, διάφανη και συναινετική τόσο σε εθνικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο, η οποία βασίζεται στους ακόλουθους τρεις πυλώνες:
-Την καταγραφή, αποκάλυψη και ανάδειξη του ορυκτού πλούτου και την ανάθεση της αξιοποίησής του με διαφανείς διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες, με στόχο τη μεγιστοποίηση των ωφελειών του Δημοσίου.
-Τη βιώσιμη αξιοποίηση μέσα από διαδικασίες ορθολογικής εκμετάλλευσης, χωρίς ληστρική παρέμβαση και με προοπτικές μέλλοντος και αειφορίας.
-Την ύπαρξη σοβαρών αντισταθμιστικών ωφελειών για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς και την κοινωνικά δίκαιη κατανομή των εθνικών εσόδων.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου, η Ελλάδα είναι μια από τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες που κρύβει στο υπέδαφος της σπάνιες γαίες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν εκρηκτική αύξηση της ζήτησης, λόγω της χρήσης τους στη κατασκευή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
Οι σχετικές έρευνες που έχουν διεξαχθεί πανευρωπαϊκά τοποθετούν την Ελλάδα στις εν δυνάμει παραγωγικές χώρες, με την εκτιμώμενη αξία του ορυκτού πλούτου στη χώρα μας να αγγίζει τα 30-40 δισ ευρώ. Έχουν χρήση σε μπαταρίες ηλεκτροκίνητων/ υβριδικών αυτοκινήτων, ηλεκτρονικά στοιχεία, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά στοιχεία, κ.ά.