Από τις 3 Ιανουαρίου θέτει σε λειτουργία το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης τον Ψηφιακό Φάκελο Μεταβίβασης Ακινήτων. Η κυβέρνηση κάνει το επόμενο βήμα στην μεγάλη ψηφιακή μεταρρύθμιση, συνεχίζοντας όμως να έχει απέναντί της μερίδα συμβολαιογράφων που ζητούν από το υπουργείο να δεσμευτεί σε όσα έχει υποσχεθεί.
«Ο ψηφιακός φάκελος τίθεται σε εφαρμογή στις 3 Ιανουαρίου με τα συμβόλαια που ανήκουν σε συμβολαιογράφους που δεν απεργούν» δηλώνει ο Πρόεδρος της Ελληνικό Κτηματολόγιο, Στέλιος Σακαρέτσιος, εκτιμώντας ότι στις 8 Ιανουαρίου που συνεδριάζει ξανά το Συντονιστικό Όργανο του κλάδου και θα τεθεί για άλλη μια φορά το ζήτημα της αποχής σε ψήφισμα, θα υπάρξει άρση. Αν δεν συμβεί αυτό, το κτηματολόγιο θα συνεχίσει τις συναλλαγές με όσους δεν απεργούν, εκτιμώντας ότι κάποτε η απεργία θα τερματιστεί.
Η άποψη που εκφράζεται είναι ότι οι συμβολαιογράφοι θέλουν την ρύθμιση αλλά υπάρχει μια παρανόηση στο θέμα του ψηφιακού συμβολαίου.«Οι συμβολαιογράφοι φοβούνται ότι θα καταργηθεί η παρουσία του συμβαλλόμενου ενώπιών τους για να διαπιστώσουν την δικαιοπρακτική του ικανότητα και να υπογράφουν μπροστά του, κάτι που δεν ισχύει καθώς για εμάς είναι εγγυητές της συναλλαγής» αναφέρει ο επικεφαλής της Ελληνικό Κτηματολόγιο. Όπως μάλιστα τονίζει δεν καταργείται –εφόσον οι συμβολαιογράφοι το θέλουν- ούτε το έγχαρτο συμβόλαιο για την υπογραφή.
Οι συμβολαιογράφοι εκφράζουν φόβους ότι στο πλαίσιο της δημιουργίας του ηλεκτρονικού φακέλου ακινήτου και του σχετικού διαγωνισμού που τρέχει η Ελληνικό Κτηματολόγιο για την ανάδειξη του αναδόχου που θα αναλάβει το έργο και την ανάπτυξη της σχετικής πλατφόρμας υποδοχής των ψηφιακών εγγράφων, θα υλοποιηθεί και μια διάταξη της προκήρυξης που αναφέρεται στο ψηφιακό συμβόλαιο. Ζητούν για αυτό από την πολιτική ηγεσία να εκφράσει δημόσια ότι αυτή η πρόβλεψη δεν θα υλοποιηθεί.
Αυτός είναι και ο λόγος που προβάλλουν οι συμβολαιογράφοι για την συνέχιση της αποχής καθώς φοβούνται ότι με την διαδικασία της ψηφιοποίησης το κτηματολόγιο πάει να τους «καταργήσει».
Το κλίμα αυτό συντηρείται παρά τις αλλεπάλληλες συναντήσεις που έχουν γίνει με τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Πολιτικής, αναφέρουν από την Ελληνικό Κτηματολόγιο. Με το συντονιστικό όργανο των συμβολαιογράφων έχουν γίνει επτά με οκτώ συναντήσεις, λέει ο κ. Σακαρέτσιος όπου σε όλες, υπήρχε θετικό κλίμα καθώς καταλαβαίνουν άπαντες ότι πρέπει να φύγουμε από τον κόσμο του χάρτινου «βασιλείου» για την διακίνηση των εγγράφων στα κτηματολογικά γραφεία ώστε να απλοποιηθεί η διαδικασία του νομικού ελέγχου και οι συμβολαιογράφοι να επωφεληθούν. Κάτι που θα επιτρέψει οι συναλλαγές να εκπληρώνονται με μεγαλύτερη ταχύτητα και έτσι να επωφεληθούν οι πολίτες, οι επιχειρήσεις αλλά και οι συμβολαιογράφοι καθώς θα αυξήσουν τις συναλλαγές τους.
Εξπρές διαδικασίες
Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης η μεταγραφή των ψηφιακών μεταβιβάσεων εφόσον είναι κτηματογραφημένο το ακίνητο και δεν υπάρχει προηγούμενη πράξη σε εκκρεμότητα, θα γίνεται στο εξής σε μέσα σε μία εργάσιμη μέρα. Σήμερα, οι τεράστιες καθυστερήσεις στις μεταγραφές έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην κτηματαγορά.
Ο Πρόεδρος της Ελληνικό Κτηματολόγιο, επισημαίνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που ενώ έχουν βρει μια ευκαιρία σε ένα ακίνητο, δεν μπαίνουν στην διαδικασία να το αγοράσουν γιατί ξέρουν τις δυσκολίες που υπάρχουν με την συγκέντρωση των δικαιολογητικών και τις μεταγραφές που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνουν και τα δύο χρόνια. Αυτό δημιουργεί μεγάλες δυσκολίες στις αγοραπωλησίες καθώς για να εκταμιευτεί ένα στεγαστικό δάνειο, η τράπεζα ζητά πιστοποιητικό από το αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο ή το υποθηκοφυλακείο, το οποίο χρειάζεται μήνες για να βγει. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως στο κτηματολόγιο έδωσαν προτεραιότητα το προηγούμενο διάστημα στις αγοραπωλησίες ακινήτων πρώτης κατοικίας για νέα ζευγάρια μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», προκειμένου να μην χαθούν οι πόροι χρηματοδότησης από το κράτος. Αυτά τα συμβόλαια έχουν προθεσμίες για την εκταμίευση των χρημάτων που λόγω των κινητοποιήσεων έχουν παγώσει.
Τι αλλάζει με την ψηφιοποίηση
Με την λειτουργία του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτου, τα συμβόλαια θα κατατίθενται σε ψηφιακό αρχείο (σε μορφή PDF με ηλεκτρονική υπογραφή από τον συμβολαιογράφο) μαζί με την περίληψη της μεταγραφής. Όλα τα απαραίτητα έγγραφα των συμβαλλόμενων θα αντλούνται από το gov.gr για να αποτρέπονται λάθη. Στο υπουργείο τονίζουν ότι δεν επηρεάζεται με τη ρύθμιση ο τρόπος που τηρούν οι επαγγελματίες το δικό τους πρωτότυπο αρχείο στο γραφείο τους. Αλλάζει μόνο ότι η πολιτεία αντί να παραλαμβάνει έγχαρτα συμβόλαια, θα υποδέχεται μόνο ψηφιακά αντίγραφα συμβολαίων.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα επενδύονται από το Ταμείο Ανάκαμψης 184 εκατ. ευρώ για την ψηφιοποίηση των παλαιών συμβολαίων σε όλα τα υποθηκοφυλακεία της χώρας. Επίσης με το νέο καθεστώς τα στοιχεία του ακινήτου αντλούνται από την βάση δεδομένων του κτηματολογίου και υπάρχει δικαίωμα αλλαγής στοιχείων σε περίπτωση βεβαίωσης μηχανικού. Στόχος είναι να μην υπάρχουν χειρόγραφες παραπομπές στα συμβόλαια και να μην υποβάλλονται σαρωμένα αρχεία που δεν μπορούν να αναγνωριστούν ψηφιακά.
Χιλιάδες εκκρεμότητες
Σήμερα υπάρχουν 150.000 εκκρεμότητες για μετεγγραφές νούμερο που εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί όταν ολοκληρωθεί η μετάπτωση των υποθηκοφυλακείων στο κτηματολόγιο που θα γίνει μέσα στο 2024. Μόνο η Θεσσαλονίκη εκτιμάται ότι μπορεί να φέρει από 60.000 έως 70.000 εκκρεμότητες στο κτηματολόγιο. Για τα Υποθηκοφυλακεία, μέχρι τις 17 Ιανουαρίου προβλέπεται να συγκληθεί το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικό Κτηματολόγιο, προκειμένου να χαράξει τον οδικό χάρτη σχετικά με το πότε θα κλείσει το καθένα από αυτά. Προτεραιότητα θα δοθεί στα πιο προβληματικά όπως της Θεσσαλονίκης, του Ζωγράφου, του Ηρακλείου και της Κατερίνης που υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι με το σφράγισμα των υποθηκοφυλακείων, το κτηματολόγιο καλείται να αντιμετωπίσει και την έλλειψη προσωπικού καθώς οι εργαζόμενοι είναι υπάλληλοι του υπουργείου Δικαιοσύνης και θα αποχωρήσουν.
