Στην επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος (LOR) το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ζητά απ’ τους Αμερικανούς επίσημη πρόταση για ναυπήγηση τεσσάρων νέων φρεγατών, πώληση δύο ως ενδιάμεση λύση και εκσυγχρονισμό των τεσσάρων γερμανικών φρεγατών MEKO
Λίγες ώρες πριν την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Eisenhower» που είναι ελλιμενισμένο στο ναύσταθμο της Σούδας, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε στην αμερικανική κυβέρνηση την επίσημη επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος – LOR – για την λήψη προσφοράς σχετικά με το πρόγραμμα ναυπήγησης τεσσάρων νέων φρεγατών για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού. Η αποστολή του Letter of Request, μιας μη δεσμευτικής επιστολής, είχε τεθεί ως απαρέγκλιτος όρος από την Ουάσιγκτον για την κατάθεση επίσημης προσφοράς για το κόστος του προγράμματος ναυπήγησης τεσσάρων νέων φρεγατών, από κοινού με την προσφερόμενη τιμή για την διάθεση δύο πλοίων ως ενδιάμεση λύση μέχρι το χτίσιμο των καινούριων φρεγατών και την ανάληψη του προγράμματος εκσυγχρονισμού των τεσσάρων γερμανικών φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ («Ύδρα», «Σπέτσαι», «Ψαρά», «Σαλαμίς») του Πολεμικού Ναυτικού.
Το προηγούμενο διάστημα, όσες φορές ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα είχε κληθεί να διευκρινίσει τι είδους πολεμικά πλοία προσφέρουν οι ΗΠΑ στην Ελλάδα ως ενδιάμεση λύση και ποια είναι η πρόταση για τις τέσσερις νέες φρεγάτες, ο έμπειρος Τζεφ Πάιατ απέφευγε να απαντήσει με το αιτιολογικό ότι η Ουάσιγκτον αναμένει το επίσημο Letter of Request της ελληνικής κυβέρνησης.
Σχεδόν έξι μήνες από την ανακοίνωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ότι το Πολεμικό Ναυτικό ξεκινά τις διαδικασίες για την ένταξη στον στόλο του τεσσάρων νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου, η Αθήνα έστειλε στην Ουάσινγκτον την επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος. «Είναι ένα πρόγραμμα που έχει χρόνο υλοποίησης από πέντε έως επτά έτη», είχε πει ο πρωθυπουργός τον Σεπτέμβριο για την απόκτηση των τεσσάρων φρεγατών. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει τότε ότι το πρόγραμμα δεν ήταν δυνατόν να κοστολογηθεί προτού υποβληθούν ανταγωνιστικές προσφορές απ’ όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές.
Η λεγόμενη LOR (Letter of Request) τυπικά δεν είναι δεσμευτική, είναι ωστόσο το πρώτο βήμα για τη σύναψη ελληνοαμερικανικής διακρατικής συμφωνίας με σκοπό την αγορά τεσσάρων φρεγατών τύπου MMSC (Multi Mission Surface Combatant). Εκ των πραγμάτων, το νέο ναυπηγικό πρόγραμμα του Πολεμικού Ναυτικού διασυνδέεται και με τα ελληνικά ναυπηγεία στον Σκαραμαγκά και την Ελευσίνα που διεκδικούν μέρος του χτισίματος των νέων φρεγατών.
Στην επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος, που οριστικοποιήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό, υπολογίζεται ότι θα πρέπει να δαπανηθούν 4 δισ. ευρώ για τις τέσσερις καινούριες φρεγάτες, παράλληλα με την εκταμίευση περίπου 450 εκατ. για τον εκσυγχρονισμό «μέσης ζωής» των τεσσάρων φρεγατών τύπου MEKO («Υδρα», «Σπέτσαι», «Σαλαμίς», «Ψαρά») και την πληρωμή ακόμη 500 εκατ. για την απόκτηση πολεμικού πλοίου ενδιάμεσης λύσης που θα καλύψει τις φλέγουσες ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού μέχρι το 2028 που προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί η ναυπήγηση των τεσσάρων καινούριων φρεγατών. Συνολικό κόστος προγράμματος, 4,95 δισ. ευρώ. Η λύση-πακέτο που επεξεργάζεται το Πολεμικό Ναυτικό προβλέπει επίσης τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα FFGX, το οποίο αφορά τον επόμενο τύπο πολεμικού πλοίου που σχεδιάζουν να αποκτήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες την επόμενη δεκαετία.
Τα κόστη για τη ναυπήγηση των φρεγατών μπορεί να είναι παραπλανητικά και σίγουρα δεν πρόκειται για τις τελικές τιμές. Και αυτό διότι η ελληνική κυβέρνηση θα ζητήσει να ενσωματωθεί στο κόστος αγοράς και η δαπάνη για το λεγόμενο Follow on Support – FOS, δηλαδή για όπλα, εκπαίδευση, επισκευές και εφοδιασμό με ανταλλακτικά. Στην περίπτωση αυτή οι τιμές αναμένεται να αλλάξουν, οπότε τελικά το τι θα είναι εφικτό να αποκτηθεί θα είναι συζητήσιμο.
Γαλλικές φρεγάτες και ισχυρό ενδιαφέρον από Ολλανδία και Βρετανία
Το Πολεμικό Ναυτικό αναμένεται να καταθέσει στο πρωθυπουργικό γραφείο την αξιολόγηση των υποψήφιων φρεγατών το αργότερο μέχρι το τέλος Απριλίου. Οι γαλλικές φρεγάτες Belh@rra και η αμερικανική πρόταση θεωρούνται οι επικρατέστερες προτάσεις, με βάση το «πολιτικό αποτύπωμα» της επικείμενης απόφασης. Στο Πολεμικό Ναυτικό αξιολογούν όλες τις προτάσεις, από την ολλανδική που έχει παρουσία σχεδόν 40 ετών στο Πολεμικό Ναυτικό με τις φρεγάτες «S» τύπου «Έλλη», μέχρι την βρετανική αλλά και όσες έχουν κατατεθεί από Ιταλία, Γερμανία και Ισπανία.
