Το σκηνικό που έχει στηθεί στην παγκόσμια σκακιέρα για τις τιμές του πετρελαίου κρύβουν ένα μεγάλο παρασκήνιο και αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά που οι τιμές του πετρελαίου καταρρέουν και τα μέλη του ΟΠΕΚ δεν κάνουν τίποτα για να ανακόψουν αυτή την πτώση. Παρά ταύτα οι πολίτες, βιομηχανίες και η ελληνική οικονομία έχει πολλούς λόγους να χαίρονται.
Η Σαουδική Αραβία -η μεγαλύτερη παραγωγός- αρνείται να προβεί σε κινήσεις που θα οδηγήσουν σε άνοδο, αφού δήλωσε ότι θα μπορούσε να αντέξει με τις χαμηλές τιμές για δύο χρόνια. Χθες, η Σ. Αραβία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε μείωση των επίσημων τιμών πώλησης πετρελαίου στις ΗΠΑ, ενώ αντίθετα θα αυξήσει αυτές προς Ευρώπη και Ασία και οι εξελίξεις επιτάχυναν την πτωτική τάση του πετρελαίου στα 75,84 δολάρια το βαρέλι, δηλαδή στη χαμηλότερη τιμή του από τις 4 Οκτωβρίου 2011, ενώ ανάλογη πορεία ακολουθεί και το Brent το οποίο αποδυναμώνεται κατά 3,2% στα 82,08 δολάρια στην αγορά ενέργειας του Λονδίνου.
Τώρα η μάχη θα μεταφερθεί στην επικείμενη Σύνοδο των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ στις 27 Νοεμβρίου, η οποία θεωρείται από τις κρισιμότερες των τελευταίων ετών. Η Λιβύη και η Βενεζουέλα πιέζουν να ληφθεί απόφαση για μείωση των ποσοστώσεων παραγωγής. Από την άλλη, οι… έξυπνοι παίκτες Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δηλώνουν… άνετοι από τα επίπεδα τιμών. Σύμφωνα με το Reuters, ο ΟΠΕΚ πρέπει να αφαιρέσει 1,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ανά ημέρα από την αγορά για να εξισορροπήσουν οι τιμές του μαύρου χρυσού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας ακόμα λόγος που μειώνεται το πετρέλαιο είναι και η ισοτιμία του ευρώ-δολαρίου, η οποία έχει διαμορφωθεί σε νέα χαμηλά για το ευρώ και με όλες τις πράξεις που προκύπτουν να κοστολογούνται αποκλειστικά σε δολάρια, η ισχυροποίηση του δολαρίου επηρεάζει αρνητικά την τιμή του αργού λόγω της αύξησης της αγοραστικής του αξίας για τις πετρελαιοεξαγωγούς.
Τους τελευταίους τέσσερις μήνες οι τιμές έχουν χάσει πάνω από το 25% της αξίας τους και το Brent στο ICE του Λονδίνου τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει χάσει πάνω από 10 δολάρια.
Ας δούμε μερικούς αριθμούς για να δούμε τι πραγματικά προκαλεί η πτώση του πετρελαίου:
-Στην Ελλάδα, έχουν αυξηθεί οι πωλήσεις πετρελαίου θέρμανσης και πτώση των τιμών στα επίπεδα του 2010, έχοντας και δημοσιονομικό όφελος. Στο εννεάμηνο 2014 τα έσοδα από τον ΕΦΚ ανήλθαν στα 3,018 δισ. ευρώ, έναντι 2,946 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2013, με τον Σεπτέμβριο να συγκεντρώνει 333 εκατ. ευρώ, έναντι 175 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2013.
-Θετικός αντίκτυπος θα είναι και στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ελλάδα, με μία καθστερηση τριών μηνών, καθώς οι τιμές είναι συνδεδεμένες με αυτές του πετρελαίου στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της Gazprom, που είναι ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ.
-Θα μειωθεί το ενεργειακό κόστος σε επιχειρήσεις και βιομηχανίες και μαζί με αυτό και το συνολικό κόστος παραγωγής, ενισχύοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της Ελλάδας και της Ευρώπης. Μη ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη οικονομία της ΕΕ που έχει τη μεγαλύτερη εξάρτηση σε πετρέλαιο
-Η πτώση κατά 10 δολάρια της τιμής του πετρελαίου οδηγεί σε αύξηση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 0,1%
-Για κάθε πτώση 10 δολαρίων στη τιμή του αργού το αμερικανικό ΑΕΠ επωφελείται κατά 0,2%, ενώ ο κάθε οδηγός στις ΗΠΑ εξοικονομεί περί 120 δολάρια το χρόνο για κάθε 10 σεντ πτώσης ανά λίτρο στο καύσιμο κίνησης.
-Από την άλλη, η Ρωσία δεν μπορεί να ισοσκελίσει τους προϋπολογισμούς της σε περίπτωση που η τιμή του πετρελαίου υποχωρεί κάτω από το 85 δολάρια, καθώς το 75% των εσόδων της προέρχονται από την Ενέργεια. Για την ιστορία, πολλοί αναλυτές υπενθυμίζουν ότι η κατάσταση θυμίζει το διάστημα μεταξύ 1985 και 1989, όπου η μεγάλη μείωση συνέβαλε στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τώρα οι οίκοι αξιολόγησης κάνουν λόγο για μπαράζ υποβάθμισης της Ρωσίας. Αναλυτές εκτιμούν ότι η χώρα της Λατινικής Αμερικής, για παράδειγμα, χρειάζεται διπλασιασμό των τιμών του πετρελαίου, προκειμένου να αποφύγει μια σοβαρή ύφεση.
-Πτώση κατά 10 δολάρια στην τιμή του πετρελαίου μεταφέρει το αντίστοιχο του 0,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ από τους πετρελαιοπαραγωγούς στους καταναλωτές πετρελαίου
-Μια πτώση της τιμής του πετρελαίου κατά 10 δολάρια θα ενισχύσει την παγκόσμια ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες κατά 0,2% ώς 0,3%
-Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μια πτώση της τιμής του πετρελαίου της τάξης του 20% μπορεί να δώσει ώθηση 0,5% στο παγκόσμιο ΑΕΠ.
-Στην Ευρώπη, για το επόμενο έτος, αν η τιμή του πετρελαίου είναι 90 δολάρια, υψηλότερη της υφιστάμενης, σημαίνει μείωση του κόστους των εισαγωγών υδρογονανθράκων και λιθάνθρακα στα 425 δισ. δολάρια από 500 εκατ. Πέρσι.
-Έρευνα του CBSNews.com υπολογίζει ότι το συνολικό όφελος για την παγκόσμια οικονομία είανι στα 2,8 δισ. δολάρια την ημέρα, βάσει της κατανάλωσης πετρελαίου που ανέρχεται παγκοσμίως στα 91 εκατ. βαρέλι την ημέρα και η τιμή στα 83 δολάρια το βαρέλι. Ωφελεί καταναλωτές, ναυτιλιακές και αερομεταφορές. Αντίθετα, τόσο θα είναι το ποσό των ζημιών πετρελαιοπαραγωγούς.
-H Citigroup εκτιμά ότι οι ισχύουσες τιμές πετρελαίου θα “ρίξουν” στην παγκόσμια οικονομία το ποσό των 1,1 τρισ. δολάρια, καθώς όχι μόνο θα υπάρξει περισσότερη κατανάλωση, αλλά και επειδή θα φέρει ανατιμήσεις σε πολλά προϊόντα, εμπορεύματα και μέταλλα.
Η Goldman Sachs αναθεώρησε επί τα χείρω την τιμή στόχο για το δεύτερο εξάμηνο του 2015 στα 80 δολάρια. Η Bank of America και BNP Paribas “βλέπουν” ότι ο πάτος είναι τα 80 δολάρια και η τιμή του μπρεντ δεν αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από αυτό το επίπεδο.
Μάλιστα, η BNP εκτιμά ότι η τιμή θα “κλείσει” το έτος στα 95 δολάρια μέχρι το τέλος του έτους. Σύμφωνα με τους αναλυτές των δύο επενδυτικών τραπεζών, δεν μπορεί η τιμή να υποχωρήσει περαιτέρω, καθώς οι προβλέψεις της παγκόσμιας οικονομίας (για το 2015) αναμένονται καλύτερεςεφόσον δεν συμβεί κάτι απρόβλεπτο. Παράλληλα, οι χώρες του ΟΠΕΚ και ειδικά η Σαουδική Αραβία δεν θα επιτρέψουν να υποχωρήσει άλλο, αφού δεν συμφέρει ούτε τις ίδιες, ούτε τις εταιρείες ενέργειας, μειώνοντας έτσι την παραγωγή. “Θα υπάρξει ένα “γύρισμα” στους επόμενους τρεις μήνες”, υπογραμμίζει ο Francisco Blanch, επικεφαλής αναλυτής της Bank of America, στο Bloomberg.