Με τρεις «άσους στο μανίκι του» και έναν … πίνακα σε excel που περιγράφει όσα έχει φέρει σε πέρας η κυβέρνηση, θέλει να αντιμετωπίσει στο Eurogroup της ερχόμενης Πέμπτης τους τρεις «σκληρούς» υπουργούς Οικονομικών του ευρωπαϊκού Βορρά, δηλαδή τον Φιλανδό Αλεξάντερ Στουμπ, τον Ολλανδό Γερούν Ντάισεπλμπλουμ και τον Γερμανό Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με τους οποίους συναντάται διαδοχικά σήμερα, αύριο και μεθαύριο αντιστοίχως.
Οι τρεις «άσοι» στους οποίους ποντάρει είναι οι τρεις πιο «φιλικοί» στην κυβέρνηση υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, με τους οποίους ήδη είχε απανωτές συναντήσεις από την Παρασκευή μέχρι και χθες, στις πρωτεύουσες των …υπερχρεωμένων χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου (που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα ή φόβους με την Ελλάδα) δηλαδή, διαδοχικά, με τον Πιέρ Κάρλο Πάντοαν της αριστερής κυβέρνησης Ρέντζι στην Ιταλία, με τον Μάριο Σεντένο, υπουργό Οικονομικών του αριστερού συνασπισμού στην Πορτογαλία, αλλά και με τον Μισέλ Σαπέν, της σοσσιαλιστικής κυβέρνησης στη Γαλλία.
Τις συναντήσεις αυτές σκιάζει η επιστροφή του κουαρτέτου στη χώρα μας από το επόμενο σαββατοκύριακο, προκειμένου από Δευτέρα να ξεκινήσει το μεγάλο «παζάρι» για την πρώτη αξιολόγηση του τρίτου Μνημονίου, το οποίο θα κρίνει την τύχη των συντάξεων και τα νέα φορολογικά μέτρα, αλλά και την έναρξη της συζήτησης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους που έχει αναχθεί σε ύψιστη προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση.
«Να τελειώνουμε γρήγορα»
Στο πρώτο (και πιο εύκολο) μισό της περιοδείας Τσακαλώτου στην Ευρώπη, οι θέσεις της Αθήνας φαίνεται πως βρήκαν «ευήκοα ώτα», όπως διαρρέουν πηγές της κυβέρνησης. Το δύσκολο είναι να πειστούν το Βερολίνο και η Ολλανδία, η οποία θα ασκεί και την προεδρία στην ΕΕ κατά το κρίσιμο α΄εξάμηνο στη διάρκεια του οποία θα έχουν κριθεί τα πάντα.
Κόντρα στις δυσοίωνες προβλέψεις του προέδρου του Eurogroup και υπουργού Οικονομικών της Ολλανδίας Γερούν Ντάιζελμπλουμ, ότι οι διαπραγματεύσεις για την πρώτη αξιολόγηση θα κρατήσουν μήνες, προσπάθεια της κυβέρνησης είναι να έχουν τελειώσει άμεσα όλα μέχρι τον Φεβρουάριο και, πάντως, πριν διακόψουν για τις χειμερινές τους διακοπές οι βορειοευρωπαίοι και …«πάνε για σκι», κατά την προσφιλή τους συνήθεια.
Σύμμαχο σε αυτό φαίνεται πως έχει και πάλι τη Γαλλία (για την υποστήριξη της οποίας δήλωσε την ευγωμοσύνη του ο κύριος Τσακαλώτος στο Παρίσι) καθώς και εχθές ο Μισέλ Σαπέν εμφανίστηκε περίπου σίγουρος ότι η διαπραγμάτευση θα κλείσει σύντομα.
«Είμαστε πρόθυμοι όταν οι θεσμοί επιστρέψουν σε μια εβδομάδα, να ολοκληρώσουμε την πρώτη αξιολόγηση το γρηγορότερο δυνατόν. Είναι πολύ σημαντικό για τον Οδικό μας Χάρτη, αυτή η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί όσο τον δυνατόν συντομότερα γιατί μόνο τότε θα μπορέσουμε να συζητήσουμε για το χρέος. Τότε, οι περισσότεροι επενδυτές, οικονομικοί παράγοντες, αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες θα πιστέψουν ότι η Ελλάδα επιτέλους άλλαξε και γύρισε σελίδα. Θα πιστέψουν ότι είναι μια χώρα στην οποία μπορούν να επενδύσουν μακροπρόθεσμα, ότι είναι μια χώρα που μπορείς να εμπιστευτείς και είναι ολοκληρωμένο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας» τόνισε ο κ.Τσακαλώτος μετά την συνάντηση με τον Μισέλ Σαπέν.
Τα αγκάθια και το … excel Τσακαλώτου
Το βασικό πολιτικό επιχείρημα της κυβέρνησης, όπως έλεγαν διπλωματικές πηγές, είναι ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι εύθραυστη και πως αν οι ευρωπαίοι εταίροι πιέσουν πολύ για το Ασφαλιστικό , τότε μπορεί να προκληθούν τριγμοί και πολιτική αστάθεια που στη χώρα, καθώς οι συσχετισμοί δυνάμεων στη Βουλή δεν υπόσχονται τη σταθερότητα που απαιτεί η εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής της χώρας.
Από την άλλη η κυβέρνηση προβάλει την «μεταρρυθμιστική κόπωση» σαν παράγοντα επιτυχίας της. Ο κύριος Τσακαλώτος παρουσίασε μία λίστα με τα όσα ήδη έκανε από τον Ιούλιο και μετά η κυβέρνηση, για να καταδείξει πως δεν αποφεύγει τις υποχρεώσεις της.
«Πιστεύω πως η Ελλάδα έχει κάνει πολλά για να ανακτήσει την αξιοπιστία της και αυτό μου δίνει τη βεβαιότητα ότι μπορούμε να συζητήσουμε με τους εταίρους μας σε διαφορετική βάση» είπε ο κ. Τσακαλώτος και απέδωσε τις όποιες διαφωνίες για το ελληνικό ζήτημα σε .. «παρανοήσεις» στις οποίες θα προσπαθήσει να απαντήσει με επιχειρήματα. «Υπάρχουν ζητήματα αλλά δεν πιστεύω ότι θα μείνουν ανεπίλυτα, εφόσον υπάρξουν συζήτηση, επεξηγήσεις και αμοιβαίες παραχωρήσεις» τόνισε.
Ο ίδιος περιέγραψε ως τα μεγαλύτερα προβλήματα το Ασφαλιστικά και τα δημοσιονομικά-φορολογικά νέα μέτρα.
Όπως είπε χθες από το Παρίσι, «έχουμε αναλάβει μια σημαντική ασφαλιστική μεταρρύθμιση στο μεσοπρόθεσμο διάστημα. Είναι για μας είναι ζήτημα πρώτης γραμμής. Ένα δεύτερο ζήτημα, είναι η υποχρέωσή μας να εξοικονομήσουμε 1% του ΑΕΠ, δηλ. περίπου 1,8 δισ. από το συνταξιοδοτικό σύστημα. Έχουμε βρει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού αλλά χρειαζόμαστε μερικά περιθώρια ελιγμών ώστε να μην μειωθούν οι συντάξεις φέτος» τόνισε.
Επίσης «υπάρχουν και δημοσιονομικά προβλήματα τα οποία πρέπει να συζητήσουμε», αλλά όπως είπε «βρισκόμαστε πάρα πολύ κοντά στο κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης».
Κοινωνική συνοχή
Επιπλέον η κυβέρνηση θέλει να θέσει τις βάσεις για μία «συμμαχία του Νότου», όπως φάνηκε και στη συνάντηση με τον Ιταλό υπουργό Οικονομικών την περασμένη Παρασκευή, όταν ο κύριος Τσακαλώτος αναφέρθηκε στην ανάγκη συγκρότησης «μετώπου» κατά της λιτότητας, για να μη διαρραγεί η κοινωνική συνοχή.
Ανέφερε μάλιστα στο Παρίσι και ένα παράδειγμα, σχετικά με τις συντάξεις: «οι συνταξιούχοι έχουν υποστεί ήδη 11 με 12 διαδοχικές μειώσεις. Επιπλέον οι συντάξεις -έως ότου η οικονομία επιστρέψει στην ανάπτυξη- έχουν πολλαπλή χρησιμότητα για όλη την ελληνική κοινωνία. Για παράδειγμα μια γιαγιά που παίρνει 500 ευρώ σύνταξη δεν πληρώνει μόνο τα έξοδά της, αλλά ενδεχομένως να πληρώνει και τον άνεργο γιο της ή το φροντιστήριο της 17χρονης εγγονής της που θέλει να μπει στο πανεπιστήμιο. Αυτά προφανώς αφορούν προβλήματα που υπάρχουν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης, ζητήματα ανεργίας. Και είναι πολύ σημαντικό να τα απαντήσουμε. Όμως, εάν δεν θέλουμε να καταληφθεί ο κόσμος από μεταρρυθμιστική κόπωση, πρέπει αυτή τη στιγμή να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται πολλοί συνάνθρωποί μας».
Το «χαρτί» της κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας αναμένεται να παίξει ο κύριος Τσακαλώτος και απέναντι στους «σκληρούς» του Βορρά, σε συνδυασμό μάλιστα με το «όπλο» του προσφυγικού που, όμως, φαντάζει «δίκοπο μαχαίρι» διαπραγματευτικά στην παρούσα συγκυρία. Και αυτό επειδή η Ευρώπη ανησυχεί όλο περισσότερο για το ζήτημα και, υπό προϋποθέσεις, όπως έλεγαν κοινοτικές πηγές, μπορεί να ωφελήσει μεν την διαπραγμάτευση υπέρ των ελληνικών θέσεων, αλλά μπορεί από την άλλη να τροφοδοτήσει μία τάση εγκατάλειψης της χώρας μας στην τύχη της, η οποία ενισχύεται εσχάτως, κυρίως στο βορειοευρωπαϊκό λόμπι.
