Ούτε καν η ισχυρή Μέση Ανατολή φαίνεται ότι μπορεί να επιβιώσει με φθηνό πετρέλαιο για πάντα.
Εάν το πετρέλαιο μείνει γύρω στα $50 το βαρέλι, οι περισσότερες χώρες της περιοχής θα ξεμείνουν από μετρητά σε πέντε χρόνια ή και λιγότερο, προειδοποιεί μια έκθεση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στην έκθεση περιλαμβάνονται τόσο ο ηγέτης του ΟΠΕΚ Σαουδική Αραβία, όσο και το Ομάν και το Μπαχρέιν.
Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα εξαλείψουν περίπου 360 δισ. δολάρια από την περιοχή μόνο φέτος, ανέφερε το ΔΝΤ.
Τα τεράστια πλεονάσματα των προϋπολογισμών γρήγορα μεατρέπονται σε τρομακτικά ελλείμματα, καθώς οι τιμές του πετρελαίου έχουν πέσει σε περίπου 45 δολάρια σήμερα από 100 και πλέον που ήταν το προηγούμενο έτος. Πολλές από αυτές τις χώρες εξαναγκάζονται να καταφύγουν σε κεφάλαια ανάγκης για να αντιμετωπίσουν την καταιγίδα.
“Οι εξαγωγείς πετρελαίου θα πρέπει να προσαρμόσουν τις πολιτικές των δαπανών και των εσόδων τους για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας,” τονίζει το ΔΝΤ.
Οι συμπιεσμένες τιμές του πετρελαίου έχουν έρθει σε μια εποχή που οι δαπάνες έχουν αυξηθεί καθώς πολλές από αυτές τις χώρες πλήττονται από τη βία και την περιφερειακή αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Περικοπές δαπανών εν όψει
Η Σαουδική Αραβία είναι απίθανο να αυξήσει τους φόρους, αλλά είναι έτοιμη να κόψει τουλάχιστον ορισμένες μορφές δαπανών.
Θεωρείται δε απιθανό να μειώσει τα κοινωνικά και στρατιωτικά προγράμματα δαπανών, καθώς οι ηγέτες φοβούνται μήπως επαναληφθεί η εξέγερση της Αραβικής Άνοιξης το 2011.
“Σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχεί η ανασφάλεια και εσωτερική αστάθεια, το να μην τηρήσει το κοινωνικό συμβόλαιο είναι πολιτικό ρίσκο», ανέφερε ο Χένρι Σμιθ, αναπληρωτής διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας Control Risks με έδρα το Ντουμπάι.
Ωστόσο, μερικές χώρες βρίσκονται σε θέση να αντιμετωπίσουν την καταιγίδα. Στην κορυφή αυτής της λίστας είναι το Κουβέιτ, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή οι χώρες αυτές δεν χρειάζονται στα ύψη τις τιμές του πετρελαίου για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους.
Το κατώτατο σημείο τιμής του πετρελαίου του Κουβέιτ υπολογίζεται από το ΔΝΤ σε μόλις 49 δολάρια, ή λίγο υψηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα. Ο μαγικός αριθμός πιστεύεται ότι είναι 56 δολάρια στο Κατάρ, την χώρα που θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2022, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα χρειάζονται το πετρέλαιο στα 73 δολάρια.
Αλλά αυτές οι τρεις χώρες έχουν δημιουργήσει βουνά χρημάτων από το πετρέλαιο που τις προστατεύουν κατά τη διάρκεια των περιόδων «ισχνών αγελάδων». Το ΔΝΤ τόνισε ότι τα ΗΑΕ μπορούν να αντέξουν την τιμή του πετρελαίου στα 50 δολάρια το βαρέλι για σχεδόν 30 χρόνια, ενώ το Κατάρ και το Κουβέιτ μπορούν να διατηρήσουν φθηνό πετρέλαιο για σχεδόν 25 χρόνια.