Η Σύμβαση του Montreux του 1936 σχετικά με το καθεστώς των Στενών, ρυθμίζει τη διέλευση των στρατιωτικών και πολεμικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες δημοσιεύματα, δεκάδες πλοία περιμένουν για ώρες κοντά στα Στενά του Βοσπόρου, προκειμένου να πάρουν το πράσινο φως από την Τουρκία, ώστε να διέλθουν από τα Στενά.
Όπως αναφέρεται στα δημοσιεύματα, σε μια σαφή παραβίαση των διεθνών κανόνων, οι τουρκικές αρχές έχουν δημιουργήσει εμπόδια στα ρωσικά πλοία που διέρχονται από το Στενό του Βοσπόρου, με αποτέλεσμα δεκάδες ρωσικά πλοία να είναι σε αναμονή.
Ο πρώην επικεφαλής του προσωπικού του ρωσικού ναυτικού Βίκτορ Κραβσένκο, ανέφερε στο ΡIA Novosti ότι μια ενδεχόμενη μονομερής ενέργεια της Τουρκίας να επιβάλει στα ρωσικά πλοία παύση διέλευσης από τα Στενά του Βοσπόρου, θα ήταν δυσανάλογη σε σχέση με το διεθνές δίκαιο.
«Η Τουρκία, είπε ο κ. Κραβσένκο, δεν θα κλείσει τα Στενά με τα ρωσικά σκάφη εν πλω προς τη Συρία, γιατί αυτό θα αποτελούσε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης του Montreux, ειδικότερα, – ένα έγγραφο που υπεγράφη εκείνη την εποχή από τις περισσότερες χώρες..»
Η Σύμβαση του Montreux ( Μοντρέ) του 1936 σχετικά με το καθεστώς των Στενών, ρυθμίζει τη διέλευση των στρατιωτικών και πολεμικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων.
Σύμφωνα με το άρθρο 2, “εμπορικά πλοία θα απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία διέλευσης και ναυσιπλοΐας στα Στενά, μέρα- νύχτα, με οποιαδήποτε σημαία και με οποιοδήποτε είδος του φορτίου, χωρίς διατυπώσεις”.
Όσον αφορά τα πολεμικά πλοία, σύμφωνα πάντα με την Σύμβαση του Μοντρέ, σε περιόδους ειρήνης, η Τουρκία οφείλει να επιτρέπει τη διέλευση μικρών και μεσαίων πλοίων, όλων των εθνικοτήτων.
Οι δυνάμεις της Μαύρης Θάλασσας, (συμπεριλαμβανομένης της πρώην ΕΣΣΔ και τώρα η Ρωσία) μπορούν να πλοηγούν πολεμικά πλοία οποιασδήποτε κατηγορίας, μέσω των Στενών, «υπό τον όρο ότι τα σκάφη αυτά περνούν μέσα από τα Στενά μεμονωμένα, συνοδευόμενα από όχι περισσότερα από δύο αντιτορπιλικά.”
Σε καιρό πολέμου, η διέλευση των πολεμικών πλοίων θα πρέπει να αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διακριτική ευχέρεια της τουρκικής κυβέρνησης, σύμφωνα με το έγγραφο.
Τον Δεκέμβριο του 1982, ο ΟΗΕ επεξεργάστηκε τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά η Τουρκία αρνήθηκε να συμμετάσχει και η Σύμβαση του Montreux ( Μοντρέ) παρέμεινε σε ισχύ.
Το 1994, η Τουρκία εξέδωσε μονομερώς κανονισμούς νέας θαλάσσιας κυκλοφορίας για τα Στενά, και περιελάμβανε μια σειρά περιορισμών για τη διέλευση των ξένων πλοίων.
Στο μεταξύ, είχε αναφερθεί ότι γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη θα χρησιμοποιήσουν τη στρατιωτική βάση του Ιντσιρλίκ και ότι το γαλλικό αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle ( Σαρλ ντε Γκολ), θα λάβει επιμελητειακή υποστήριξη στο τουρκικό λιμάνι της Μερσίνας.
