Το τελευταίο διάστημα, οι κινήσεις της Τουρκίας για βαθύτερη διείσδυση στον ευαίσθητο γεωπολιτικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου έχουν προκαλέσει ισχυρό συναγερμό στην Αθήνα.
Η προσέγγιση με τη Συρία, η σταδιακή σύσφιγξη σχέσεων με την Αίγυπτο στον αμυντικό τομέα και –πάνω απ’ όλα– οι πληροφορίες ότι ο Χαλίφα Χαφτάρ προτίθεται να ανοίξει τα θαλάσσια οικόπεδα της Ανατολικής Λιβύης στις τουρκικές εταιρείες, διαμορφώνουν ένα νέο σκηνικό γεωπολιτικών ισορροπιών. Η Ελλάδα παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία αυτές τις εξελίξεις, καθώς αγγίζουν άμεσα τα εθνικά της συμφέροντα.
Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, το σχέδιο Χαφτάρ αφορά παραχώρηση δικαιωμάτων για σεισμικές έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες που εκτείνονται μέχρι και νότια της Κρήτης. Αν κάτι τέτοιο επιβεβαιωθεί, θα αποτελεί ξεκάθαρη κίνηση που εδραιώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο, βάζοντας υπό αμφισβήτηση ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Αξίζει να υπενθυμιστεί πως και η κυβέρνηση της Τρίπολης έχει ήδη δώσει «πράσινο φως» στην τουρκική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία για αντίστοιχες έρευνες. Έτσι, τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα της Λιβύης –παρά τις μεταξύ τους συγκρούσεις– φαίνεται να ταυτίζονται σε ένα σημείο: την εξυπηρέτηση των τουρκικών σχεδιασμών στη Μεσόγειο.
Η πιθανή επικύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από το κοινοβούλιο της Ανατολικής Λιβύης, υπό τον έλεγχο Χαφτάρ, θα αποτελούσε κομβική εξέλιξη, δίνοντας στην Άγκυρα θεσμικό πάτημα για έρευνες και εκμετάλλευση στην περιοχή.
Για την Ελλάδα, το ζητούμενο είναι σαφές: σεβασμός στη μέση γραμμή Ελλάδας – Λιβύης, καθώς δεν υπάρχει επίσημη οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Όμως η πολιτική μετατόπιση Χαφτάρ, σε συνδυασμό με την τουρκο-αιγυπτιακή προσέγγιση, καταδεικνύουν την επίμονη στρατηγική της Άγκυρας να επεκτείνει την παρουσία της στη Βόρεια Αφρική και να δημιουργήσει έναν νέο γεωπολιτικό κλοιό γύρω από την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η Άγκυρα χρησιμοποιεί πλέον την αμυντική της βιομηχανία ως αιχμή του δόρατος για διπλωματική διείσδυση, γεγονός που δημιουργεί ένα εμφανές πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό για τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, Αθήνα και Λευκωσία καλούνται να επιδείξουν αποφασιστικότητα και ψυχραιμία για να διασφαλίσουν τα ζωτικά τους συμφέροντα απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις.
