Κινήσεις για την ενεργοποίηση της Τουρκολιβυκής Συμφωνίας του 2022 που προβλέπει έρευνες και εξορύξεις στις θαλάσσιες ζώνες της Λιβύης όπως αυτές παράνομα έχουν διαμορφωθεί από το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019, δρομολογεί η Άγκυρα, όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο Τούρκος υπουργός ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ κατά την επίσκεψη του στην Τρίπολη.
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, αδελφός του γαμπρού του Τούρκου προέδρου Τ. Ερντογάν, βρέθηκε στην Τρίπολη για να συμμετάσχει στην Σύνοδο Κορυφής για την Ενέργεια και την Οικονομία της Λιβύης, την οποία οργάνωσε η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά.
Σε δηλώσεις του στο Αναντολού, ο Α.Μπαϊρακτάρ επανέλαβε την πλήρη στήριξη της χώρας του στην Λιβύη στον στρατιωτικό τομέα και αναφέρθηκε στο ισχυρό «θεσμικό» πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί με την συμφωνία «οριοθέτησης» θαλάσσιας δικαιοδοσίας του 2019, αλλα και του «νομικού πλαισίου συνεργασίας με το Μνημόνιο Κατανόησης στον τομέα των υδρογονανθράκων» του 2022, τονίζοντας ότι η παρουσία και συμμετοχή του στο Συνέδριο στηρίζεται στα δυο αυτά κείμενα.
Προβάλλοντας τις μεγάλες δυνατότητες της Τουρκίας που διαθέτει δικά της πλωτά γεωτρύπανα και ερευνητικά σκάφη, που της επέτρεψαν να ανακαλύψει και να αρχίσει την εκμετάλλευση κοιτασμάτων στην Μαύρη Θάλασσα, ο κ.Μπαϊρακτάρ τόνισε ότι «μαζί με τις εταιρείες του ιδιωτικού μας τομέα και τις κρατικές εταιρείες, πραγματοποιήσαμε αυτή την επίσκεψη για να προωθήσουμε τη συνεργασία της Τουρκίας με τη Λιβύη στον τομέα της ενέργειας, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου».
Κατά τις επαφές του στην Τρίπολη, ο κ. Μπαϊρακτάρ δηλώνει ότι παρουσιάστηκε ένα σχέδιο αποφασιστικότητας για την ενίσχυση της συνεργασίας και υλοποίησης των Συμφωνιών που έχουν υπογράψει οι δυο χώρες και συγχρόνως κάλεσε και τις τουρκικές εταιρείες να επενδύσουν και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυρίως στην ηλιακή ενέργεια.
Η υπογραφή και του δεύτερου Μνημονίου μεταξύ Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης Ντμπεϊμπα το 2022 είχε προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις της Αθήνας, με κορύφωση την ματαίωση της επίσκεψης του τοτε ΥΠΕΞ Ν. Δένδια στην Τρίπολη προκειμένου να μην συναντηθεί με την ομόλογο του Ν. Μανγκούς που είχε υπογράψει το Μνημόνιο, το οποίο προέβλεπε την ανάθεση σε τουρκικές εταιρείες την έρευνα και αξιοποίηση κοιτασμάτων σε θαλάσσιες περιοχές της Λιβύης, στην βάση του παράνομου Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Μέχρι τώρα δεν είχε υπάρξει κάποια κίνηση εκ μέρους της Τουρκίας που θα έφερνε τουρκικά ερευνητικά και γεωτρύπανα σε μια θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κρήτης, όπου δεν έχει υπάρξει οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, όμως υπάρχει μονομερής κατάθεση συντεταγμένων των εξωτερικών ορίων της Ελληνικής ΑΟΖ, βάσει της οποίας έχουν χαραχθεί θαλάσσια οικόπεδα εκ των οποίων ορισμένα νοτιοδυτικά της Κρήτης έχουν ήδη παραχωρηθεί σε ξένες πετρελαϊκές εταιρείες.
Όμως με βάση το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο η Λιβύη διεκδικεί ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νοτίως της Κρήτης. Με την επιστολή της στον ΟΗΕ πριν μερικές εβδομάδες για την κήρυξη Συνορεύουσας Ζώνης, η Λιβύη επικαλείται και πάλι το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019, ένδειξη ότι επιμένει στην επικαιροποίηση των λιβυκών και τουρκικών διεκδικήσεων εις βάρος της Ελλάδας.
Η παρουσία του Α. Μπαϊρακτάρ στην Τρίπολη και οι σαφείς αναφορές του στην ενεργοποίηση του δεύτερου Μνημονίου δεν πρέπει να υποτιμηθούν καθώς, ειδικά στην Λιβύη, η Τουρκία με συνέπεια προαναγγέλλει τα τετελεσμένα τα οποία κατόπιν επιχειρεί να επιβάλει. Το 2018 έναν ολόκληρο χρόνο πριν από την υπογραφή του Τουρκολιβυκού Μνημονίου ,ο τότε Υπουργός Άμυνας Χ.Ακαρ είχε επισκεφθεί την Τρίπολη και κατόπιν είχε παρουσιάσει χάρτες που εμφάνιζαν την «Γαλάζια Πατρίδα» αλλά και την γραμμή «οριοθέτησης» που υιοθετήθηκε με το παράνομο Μνημόνιο, αλλά τότε η Αθήνα έδειξε απαράδεκτη αδράνεια, μέχρις ότου 12 μήνες μετά επήλθε ο απόλυτος αιφνιδιασμός με την υπογραφή του Μνημονίου.
Επί μακρόν και λόγω της εσωτερικής κατάστασης στην Λιβύη, η Αθήνα έχει σχεδόν παγωμένες τις σχέσεις της με την χώρα παρά την τοποθέτηση του Έλληνα πρεσβευτή Ν.Γαριλίδη στην Τρίπολη προ τριών μηνών.
Όμως οι κινήσεις της Τουρκίας για την ενεργοποίηση του Μνημονίου του 2022 για έρευνες και γεωτρήσεις από τουρκικά πλοία, θα πρέπει να κινητοποιήσουν την Αθήνα προκειμένου να μην υπάρξει και νέος επικίνδυνος αιφνιδιασμός, που δεν θα αφορά πλέον την υπογραφή μιας συμφωνίας, αλλά κινήσεις και επιβολή τετελεσμένων επι του πεδίου.
