Η 10η τριμερής συνάντηση έγινε σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη συγκυρία, όπου το Ισραήλ παραμένει, σε επίπεδο εικόνας, τραυματισμένο από τον πόλεμο της Γάζας, διατηρώντας όμως τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε ό,τι αφορά την ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής, ενώ αναδύεται το μεγάλο και ανταγωνιστικό δίπολο στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, Τουρκίας – Ισραήλ.
Μετά και τον πόλεμο της Γάζας είναι σαφές ότι οι δύο χώρες ανταγωνίζονται όχι μόνο για να αποκτήσουν τη μεγαλύτερη εύνοια και στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και για να επιβάλουν τις δικές τους κόκκινες γραμμές και τις ζώνες επιρροής. Η αντιπαράθεση αυτή εξελίσσεται μεταξύ των δύο πιο ισχυρών στρατιωτικά δυνάμεων της ευρύτερης περιοχής, με την Τουρκία να έχει κάνει μάλιστα σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια ώστε να καλύψει το τεχνολογικό χάσμα που τη χώριζε από το Ισραήλ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας και παραγωγής.
Ανταγωνισμός
Στον περιφερειακό αυτό ανταγωνισμό, προς το παρόν, δεν έχει παρέμβει ο Τραμπ, αλλά στο σχέδιό του για τη νέα Μέση Ανατολή δεν μπορεί να μη συμπεριληφθεί και η προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων με το Ισραήλ όχι μόνο των μεγάλων αραβικών μουσουλμανικών κρατών αλλά και της Τουρκίας. Αυτό προς το παρόν, όμως, με τη φόρτιση που έχει υπάρξει μεταξύ των δύο ηγετών, αλλά και με τις συγκρουόμενες περιφερειακές βλέψεις, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο και οι προσπάθειες περιορίζονται, τουλάχιστον, στο να αποφευχθεί μια ένοπλη σύρραξη μεταξύ των δύο στενών συμμάχων των ΗΠΑ.
Η εχθρότητα και αντιπαλότητα μεταξύ των δύο χωρών είναι πλέον πιο βαθιά και ακουμπά την κοινή γνώμη, καθώς στην Τουρκία η σκληρή ρητορική Ερντογάν έχει δαιμονοποιήσει το Ισραήλ, ενώ από την άλλη στο Ισραήλ κανείς δεν ξεχνά ότι ακόμη και σήμερα η ηγεσία της Τουρκίας μιλά με θαυμασμό για τη Χαμάς και δεν κρύβει τις νεοοθωμανικές επιδιώξεις της στην περιοχή. Ισως γι’ αυτό και σε πρόσφατη δημοσκόπηση καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση μετά το Ιράν στην ερώτηση για το ποια χώρα θεωρούν οι πολίτες τη μεγαλύτερη απειλή ασφάλειας για το Ισραήλ.
Κατηγορίες
Στην Τουρκία, ευθέως πλέον, η κυβέρνηση κατηγορεί το Ισραήλ ότι, εκτός των άλλων, προσπαθεί να υπονομεύσει το πιο σημαντικό πολιτικό τόλμημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για ειρήνευση με τους Κούρδους. Ο ίδιος ο Χακάν Φιντάν, στην επίσκεψή του στη Δαμασκό, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι καθοδηγεί το SDF να μην ενσωματωθεί στις συριακές δυνάμεις και να συνεχίζει την αυτόνομη πορεία του, κάτι που υπερβαίνει την κόκκινη γραμμή της Αγκυρας, καθώς αφήνει μια ανοικτή πληγή στη διαδικασία ειρήνευσης με το κουρδικό στοιχείο.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε προειδοποιήσει τους δύο καλεσμένους του στις χωριστές συναντήσεις που είχε με την ελληνική και την κυπριακή αντιπροσωπεία για τις διαθέσεις του και εξάλλου ούτε στο παρελθόν, στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις, είχε κρύψει τις σκέψεις του σχετικά με την απειλή που συνιστά η Τουρκία. Επέλεξε μάλιστα να απευθύνει την προειδοποίηση δημόσια -τόσο για να καταγραφεί όσο και για να καταδειχθεί- ότι η Τουρκία δεν βάζει στο στόχαστρο μόνο το Ισραήλ για «ιδεολογικούς» λόγους (Γάζα), αλλά απειλεί και άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, που μάλιστα είναι μέλη της Ε.Ε., εγείροντας ευθέως εδαφικές διεκδικήσεις εις βάρος τους.
Η δημόσια παρέμβαση Νετανιάχου έγινε λίγες ημέρες προτού βρεθεί στον Λευκό Οίκο για μια συνολική συζήτηση με τον πρόεδρο Τραμπ, τόσο για τη δεύτερη φάση της ειρηνευτικής διαδικασίας για τη Γάζα όσο και για τα ευρύτερα γεωπολιτικά θέματα, καθώς το Ισραήλ επιμένει να κρατά στην επικαιρότητα και το θέμα του Ιράν, επιδιώκοντας να τραβήξει τους Αμερικανούς σε ένα νέο χτύπημα εναντίον του ιρανικού πυρηνικού οπλοστασίου.
Στη συνάντηση αυτή, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θα εξηγήσει για ποιους λόγους αποτελεί κόκκινη γραμμή για το Ισραήλ η μη συμμετοχή της Τουρκίας στην ειρηνευτική δύναμη στη Γάζα και, στο πλαίσιο αυτό, θα αναδείξει, όπως είπε στους συνομιλητές του, και τη σημασία της Τριμερούς στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και την ανάγκη να υπάρξει σύντομα αναβάθμισή της με αναβίωση του σχήματος 3+1, το οποίο άλλωστε ξεκίνησε κατά την πρώτη διακυβέρνηση Τραμπ, επί θητείας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ του Μάικ Πομπέο. Κι αυτό είναι κάτι στο οποίο προσβλέπουν η Αθήνα και η Λευκωσία, που θέλουν να μπουν με θετικό πρόσημο στο ραντάρ του Αμερικανού προέδρου.
Εντονες αντιδράσεις
Αν και οι αντιδράσεις της Τουρκίας στην Τριμερή και στα όσα δήλωσε ο Νετανιάχου ηταν έντονες, δεν υπήρξαν ονομαστικές αναφορές σε Ελλάδα και Κύπρο.
PM Netanyahu after the Israel–Greece–Cyprus summit: “To those who fantasize they can reestablish their empires over our lands, forget it. It’s not going to happen. Our cooperation further enhances our ability to defend ourselves.” pic.twitter.com/n9Rrp8DLpk
— i24NEWS English (@i24NEWS_EN) December 22, 2025
Ο ίδιος ο Ερντογάν, πάντως, δύο ημέρες μετά μιλώντας σε εκδήλωση του κόμματος του ΑΚΡ προειδοποίησε από την πλευρά του ότι «μπορούν να γίνουν συμφωνίες, αλλά καμία από αυτές δεν μας δεσμεύει, δεν αλλάζει την πολιτική μας» και οι πολιτικές «που προάγουν οι χώρες αυτές δεν θα αλλάξουν τη στάση μας. Οι ενέργειες αυτών που έχουν το αίμα 70.000 Παλαιστινίων αδελφών μας στα χέρια τους δεν διαφέρουν από τον ήχο ενός τενεκεδένιου κουτιού». Και κατέληξε λέγοντας ότι «είτε πρόκειται για την Ανατολική Μεσόγειο, είτε για το Αιγαίο, είτε οπουδήποτε αλλού εμείς δεν παραβιάζουμε δικαιώματα (άλλων), αλλά ούτε και επιτρέπουμε να παραβιαστούν τα δικαιώματά μας…». Ο τουρκικός Τύπος επιδόθηκε σε ένα τρομολαγνικό παραλήρημα, προβάλλοντας την Τριμερή ως «ιερά συμμαχία» εναντίον της Τουρκίας.
Για την Αγκυρα, οποιοδήποτε σχήμα που θα μπορούσε να μπει εμπόδιο στην πολιτική της στην Ανατολική Μεσόγειο και να επιβάλει περιορισμούς, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη «Γαλάζια Πατρίδα», αντιμετωπίζεται ως απειλή εθνικής ασφάλειας. Από την άλλη πλευρά, όμως, το να αφεθεί η Τουρκία να δρα ανεξέλεγκτα στην Ανατολική Μεσόγειο και να επιβάλλει τον δικό της «νόμο» θα αποτελούσε έναν σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα σε μεγάλα μελλοντικά σχέδια για τη διασύνδεση δικτύων ενέργειας, data, εμπορευμάτων και ηλεκτρισμού από την περιοχή. Για το Τελ Αβίβ μάλιστα θα οδηγούσε σε κλείσιμο της μοναδικής διεξόδου που εχει το Ισραήλ, το οποίο γειτνιάζει με δυνητικά εχθρικά εδάφη.
Ο Νετανιάχου δεν έθεσε τυχαία ως σημαντική προτεραιότητα της Τριμερούς την ασφάλεια των θαλάσσιων οδών και υποδομών. Μάλιστα, αποφασίστηκε και η συγκρότηση του Κέντρου Αριστείας Θαλάσσιας Κυβερνοασφάλειας στη Λευκωσία, το οποίο προβλέπεται να τεθεί σε λειτουργία το 2026. Η ασφάλεια των θαλάσσιων οδών και υποδομών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι και αναγκαία προϋπόθεση για τη δημιουργία των νέων μεγάλων διαδρομών, με πρώτο τον IMEC, και αυτό είναι κάτι που ενδιαφέρει άμεσα και τους Αμερικανούς και θα αποτελέσει και αντικείμενο των συζητήσεων που θα έχει στην Ουάσινγκτον ο Νετανιάχου, στο πλαίσιο της ευρύτερης αντιμετώπισης των θεμάτων ασφάλειας στην περιοχή.
