Μετά το πάγωμα των δασμών για 90 ημέρες τα πράγματα μοιάζουν λίγο να ηρεμούν, αλλά η ανησυχία παραμένει. Αφενός διότι είναι δύσκολο να μετρηθούν επακριβώς οι επιπτώσεις στις οικονομίες, στις επιχειρήσεις και τις αγορές και αφετέρου διότι ο συνδυασμός του εμπορικού πολέμου με την κολοσσιαία γεωπολιτική αλλαγή που προκαλεί η πολιτική Τραμπ υποχρεωτικά μεταβάλλουν όλες τις ισορροπίες, οικονομικές και πολιτικές.
Στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, μεγάλες αλλαγές όπως αυτές που θέλει να επιβάλει ο Τραμπ στο διεθνές εμπόριο, επηρεάζουν όλες ανεξαιρέτως τις χώρες. Παρότι οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ είναι μικρής συνολικής αξίας, η ελληνική οικονομία είναι πολύ εκτεθειμένη στις διεθνείς εξελίξεις, αφενός, εξαιτίας της εξάρτησής της από τον τουρισμό και, αφετέρου, λόγω των πολύ μεγάλων δανειακών αναγκών που έχει η χώρα για την αναχρηματοδότηση των δανείων της.
Αυτό σημαίνει ότι οι αναταράξεις στη διεθνή αγορά ομολόγων, οι οποίες ήδη παρατηρήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες, αν συνεχιστούν και επιδεινωθούν, θα επηρεάσουν αρνητικά το κόστος δανεισμού της Ελλάδας. Αρνητική θα είναι η επίδραση και από τον περιορισμό της κίνησης των διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων, σε περίπτωση που η αναταραχή στις αγορές διατηρηθεί για πολύ καιρό. Ακόμη χειρότερα θα γίνουν τα πράγματα αν η αμερικανική και η ευρωπαϊκή οικονομία οδηγηθούν σε ύφεση.
Το χειρότερο σενάριο συνδέεται με μια κρίση αξιοπιστίας των ΗΠΑ, η οποία, αν τελικώς βαθύνει, θα προκαλέσει τεράστιες ανισορροπίες σε όλες τις αγορές.
Μέχρι στιγμής αυτό που φαίνεται είναι ότι οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από την πολιτική Τραμπ θα εξαρτηθούν κυρίως από την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, τις εξελίξεις στις αγορές ομολόγων και τις ισοτιμίες νομισμάτων παρά από τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ.
Τα προϊόντα
Οι εξαγωγές μας στις ΗΠΑ είναι περιορισμένες και έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες που λειτουργούν προστατευτικά. Για παράδειγμα, το ελληνικό κρασί πουλιέται σε εστιατόρια μόνο και σε εξαιρετικά υψηλές τιμές και οι εξαγωγείς θεωρούν ότι δεν θα κάνει διαφορά στην τιμή για τους ευκατάστατους πελάτες.
Το ελληνικό λάδι και οι ελιές θα είχαν πρόβλημα αν ο δασμός στην Ε.Ε. ήταν 20%, ενώ στην Τουρκία και το Μαρόκο είναι 10%, διότι τότε το λάδι μας θα γινόταν ακριβότερο σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας. Ωστόσο, με το πάγωμα των δασμών που επιβάλλονται στις ευρωπαϊκές εξαγωγές στο 10% όλοι επιβαρύνονται το ίδιο και τα μερίδια αγοράς δεν θα επηρεαστούν. Βέβαια μπορεί επειδή όλα γίνονται ακριβότερα να υπάρχει μια μικρή πτώση για όλους.
Το βασικό πρόβλημα για τις εξαγωγές όλων των χωρών στις ΗΠΑ και φυσικά και για τις δικές μας είναι η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Αμερικανών που θα προέλθει από την υποχώρηση του δολαρίου, από τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ και ενδεχομένως από την ύφεση της αμερικανικής οικονομίας, αν και εφόσον επαληθευτεί. Η μείωση της αγοραστικής δύναμης των Αμερικανών θα μειώσει και τις δυνατότητές τους να καταναλώνουν εισαγώμενα ευρωπαϊκά και ελληνικά προϊόντα.
Ωστόσο, η μικρή αξία (2 δισ. δολάρια) των εξαγωγών ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ δεν αναμένεται να δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στην ελληνική οικονομία.
