Αναλυτικά η εισήγηση του κ. Ξανθού:
Είναι πλέον αποδεδειγμένο ερευνητικά ότι η πανδημία covid-19 επηρέασε αρνητικά την ψυχική υγεία των ανθρώπων σε όλο το κόσμο. Εκτιμάται ότι η αγχώδης διαταραχή και η μείζων καταθλιπτική συνδρομή αυξήθηκαν πάνω από 25% παγκοσμίως . Η ΕΕ μιλά για μια «σιωπηρή πανδημία» ψυχικών διαταραχών στη μετα-covid εποχή και ο ΠΟΥ για την ανάγκη συμπερίληψης της Ψυχικής Υγείας στη στρατηγική της καθολικής και ισότιμης κάλυψης υγείας.
Οι επάλληλες κρίσεις της περιόδου ( υγειονομική-ενεργειακή-πληθωριστική-κλιματική) έχουν επιδεινώσει τους κοινωνικούς προσδιοριστές της ψυχικής νόσου ( ανεργία, εργασιακή επισφάλεια , φτωχοποίηση, υποχώρηση υποστηρικτικών δικτύων και κοινωνική περιθωριοποίηση , φόβος και ανασφάλεια για τον πόλεμο και τις φυσικές καταστροφές κλπ) και έχουν αυξήσει την ψυχική ευαλωτότητα μεγάλων ομάδων του πληθυσμού όπως οι γυναίκες , οι έφηβοι και τα παιδιά.
Στην Ελλάδα η αποδιοργάνωση του ΕΣΥ επηρέασε ιδιαίτερα τις δομές ψυχικής υγείας και διεύρυνε τις ανισότητες στην πρόσβαση των πολιτών σε αναγκαίες υπηρεσίες, ειδικά σε πρωτοβάθμιο και κοινοτικό επίπεδο. Το ποσοστό των ακάλυπτων υγειονομικών αναγκών τριπλασιάστηκε την τελευταία 3ετία ( 25% του συνολικού πληθυσμού και στους φτωχούς 40%) και το 20% αυτών αφορά αδυναμία πρόσβασης σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Οι δημόσιες δομές ψυχικής υγείας αναμένεται να απαξιωθούν περαιτέρω μετά την ψήφιση του νέου νόμου για το ΕΣΥ που καταργεί την πλήρη και αποκλειστική απασχόληση των γιατρών και υπονομεύει το δημόσιο χαρακτήρα των παρεχόμενων υπηρεσιών, ευνοώντας την πελατειακή σχέση γιατρού-ασθενή και την οικονομική επιβάρυνση των πολιτών .
Η Ψυχική υγεία είναι εξ’ ορισμού ένα χώρος ειδικής ευαλωτότητας , κοινωνικού στιγματισμού , αναίρεσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων ,ανισοτήτων και διακρίσεων . Ακριβώς γι’ αυτό αποτέλεσε προτεραιότητα της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η επανεκκίνηση της «βαλτωμένης» ψυχιατρικής μεταρρύθμισης , η ενίσχυση των δημόσιων δομών και η πληρέστερη κάλυψη αναγκών ψυχικής υγείας . Συγκεκριμένα την περίοδο 2015-2019 :
Κλείσαμε τις εκκρεμότητες του συμφώνου Andor-Λυκουρέντζου και αποφύγαμε τα πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω μη τήρησης των υποχρεώσεων της χώρας.
– Διασφαλίσαμε την ομαλή χρηματοδότηση των ΑΜΚΕ μετά τη λήξη του προηγούμενου ΕΣΠΑ και δεν αφήσαμε ασθενείς χωρίς φροντίδα.