Πολιτική

Κυπριακό: Αντίστροφη μέτρηση για τη συνάντηση Δένδια – Τσαβούσογλου στη Γενεύη

Οι δύο υπουργοί Εξωτερικών θα συναντηθούν στη Γενεύη για την πενταμερή για το Κυπριακό – Το καθεστώς της Αγκυρας προσέρχεται με σκληρές θέσεις περί δύο κρατών στην Κύπρο – Η Κύπρος συζητά για διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία – Παρόντες στη σύναξη υπό τον γγ του ΟΗΕ οι ΥΠΕΞ Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας

Με την Τουρκία κοντά στο σημείο βρασμού, τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις σε διαρκή διολίσθηση και τον Ταγίπ Ερντογάν να προσπαθεί απεγνωσμένα να γαντζωθεί από κάπου, η επόμενη εβδομάδα θα δείξει πόσο διατεθειμένο είναι το καθεστώς της Αγκυρας να τραβήξει στα άκρα την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρά την άποψη πολλών ότι «το Κυπριακό δεν πουλάει», την Τρίτη στη Γενεύη ξεκινά μία ακόμη προσπάθεια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για σύγκλιση μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Εκτός από τις δύο κοινότητες της Κύπρου, στην πενταμερή θα λάβουν μέρος και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις (Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία) διά των υπουργών Εξωτερικών τους Ντόμινικ Ράαμπ, Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Η κρίσιμη ημέρα για τις διαβουλεύσεις είναι η Μεγάλη Τετάρτη 28 Απριλίου, οπότε προβλέπονται δύο συναντήσεις όλων των εμπλεκομένων μερών και ενδιαμέσως διμερείς συναντήσεις του γενικού γραμματέα ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες με όλους τους συμμετέχοντες.

Οι Τουρκοκύπριοι προσέρχονται στις συνομιλίες με σκληρή γραμμή αξιώνοντας συζήτηση για δρομολόγηση λύσης δύο ξεχωριστών κρατών στην Κύπρο, ή έστω τη φόρμουλα της συνομοσπονδίας. Η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει στη λύση της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας επί τη βάσει των αποφάσεων του ΟΗΕ. Η Αθήνα αναμένεται να προτείνει την κατάργηση των εγγυήσεων εγείροντας τα θέματα ασφαλείας που δημιουργούνται από την παρουσία του κατοχικού τουρκικού στρατού στο νησί.

Λίγα 24ωρα πριν από τη σύναξη επί ελβετικού εδάφους, ουδείς από τους εμπλεκόμενους έχει ψευδαισθήσεις ότι η πολιτική λύση μπορεί να προκύψει εύκολα. Προ του αδιεξόδου, ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών ενδέχεται να προτείνει τη συνέχιση των άτυπων διαβουλεύσεων μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Ενα κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα συμπεριφερθεί η τουρκική διπλωματική αντιπροσωπεία στην πενταμερή της Γενεύης, ιδίως εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις και οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.

Λίγες εβδομάδες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, το καθεστώς της Αγκυρας επιδιώκει να κλείσει μέτωπα και να δείξει ένα καλό πρόσωπο διεθνώς. Πλέον όμως οι χειρισμοί και η πολιτική που ασκεί ο Ερντογάν τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει ένα μέτωπο επιφυλακτικών -έως καχύποπτων- χωρών. Οι ισχυρές χώρες δεν δέχονται τις προφορικές διαβεβαιώσεις του προέδρου της Τουρκίας για καλή συμπεριφορά, αλλά αξιώνουν συγκεκριμένα ανταλλάγματα από την Αγκυρα. Τρανό παράδειγμα η απαίτηση της Ουάσινγκτον να ακυρώσει η Αγκυρα το συμβόλαιο αγοράς των αντιαεροπορικών S-400 από τη Μόσχα και η επισημοποίηση της αμερικανικής απόφασης για εξοβελισμό της τουρκικής πλευράς από το πρόγραμμα των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35. Ποια θα είναι η στάση του Ερντογάν στην απόφαση του Τζο Μπάιντεν να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους είναι προς το παρόν δύσκολο να προβλεφθεί. Η Αγκυρα θα αντιδράσει απλώς με ρητορική καταδίκη της ιστορικής αμερικανικής κίνησης ή θα προβεί σε αντιδράσεις που θα προκαλέσουν κλυδωνισμούς και ανεξέλεγκτες περιπλοκές στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον; Τι θα γίνει με τη βάση του Ιντσιρλίκ όπου φιλοξενούνται αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις;

Συνεργασία με Σαουδική Αραβία, Ισραήλ, ΗΑΕ και Αίγυπτο

Σε αυτό το περιβάλλον, οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου συνεχίζουν να οικοδομούν σχέσεις συνεργασίας και συνεννόησης απέναντι στην τουρκική αναθεωρητική πολιτική και τη βούληση του Ερντογάν να εγκαθιδρύσει την υποτιθέμενη τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα» σε μια ζώνη από τον Περσικό Κόλπο μέχρι την Αδριατική και το Λιβυκό Πέλαγος. Οπως διαπιστώνουν μια σειρά από χώρες, από τη Σαουδική Αραβία μέχρι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία θέλει να εμφανιστεί ως προστάτης των μουσουλμάνων που ζουν στην Ευρώπη.

Στο πλαίσιο της ακραίας ρητορικής της Αγκυρας εντάσσονται και οι πρόσφατες δηλώσεις του Μεσούτ Χακί Τζασίν, συμβούλου του Ταγίπ Ερντογάν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, ότι δήθεν η Αλεξανδρούπολη ανήκει στην Τουρκία! Ανυπόστατες θέσεις σαν τον πρωτοφανή τουρκικό ισχυρισμό για την κυριαρχία της Αλεξανδρούπολης δικαιώνουν τη στάση του Νίκου Δένδια στην Αγκυρα, κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών. Η αντίδραση από πλευράς Ερντογάν, που αρκέστηκε να δηλώσει ότι ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας έδωσε την κατάλληλη -δήθεν- απάντηση στον Νίκο Δένδια, δείχνει ότι η Αγκυρα αιφνιδιάστηκε από την ελληνική επιχειρηματολογία. «Η Ελλάδα θα υπερασπίζεται πάντα με αυτοπεποίθηση τα κυριαρχικά της δικαιώματα, αλλά με την ίδια αυτοπεποίθηση θα τείνει και χείρα φιλίας στο επίπεδο που μπορεί να συνεννοηθεί με τη γειτονική χώρα», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στον ALPHA. «Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι και ευρωτουρκικές σχέσεις, διότι το τι συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να αφορά την Ευρώπη» επισήμανε ο Ελληνας πρωθυπουργός. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι πρόσφατες δηλώσεις του Νίκου Δένδια από το Ριάντ, ότι «η Ελλάδα πιστεύει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, δεν πρόκειται να αρχίσει να σκάβει στον πυθμένα της Μεσογείου για αέριο και πετρέλαιο», εξηγώντας στη συνέχεια ότι «χρειαζόμαστε 10 ή 20 χρόνια για να βρούμε πετρέλαιο και να το εκμεταλλευτούμε και αυτό θα ήταν για μας πολύ πιο κοστοβόρο σε σχέση με τη Σαουδική Αραβία».

Οσα είπε ο υπουργός Εξωτερικών δεν αφορούν το υπάρχον ενεργειακό πρόγραμμα της Ελλάδας, διευκρινίζουν συνεργάτες του Νίκου Δένδια, και επισημαίνουν: «Η παγκόσμια τάση είναι στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, της πράσινης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών – και αυτή υπηρετείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως αποδεικνύεται από το μεγάλο βήμα της απολιγνιτοποίησης».

You may also like