Διαβεβαιώσεις ότι οι έρευνες των αναδόχων εταιρειών για την πραγματοποίηση ερευνών και την εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων στις τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας θα γίνουν με βάση τους περιβαλλοντολογικούς όρους έδωσε η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά και η πρόεδρος του Εθνικού Φορέα Υδρογοναθράκων κυρία Σοφία Σταματάκη, ενώ περιέγραψαν τα οφέλη για το ελληνικό δημόσιο, αλλά και στην αγορά εργασίας, καθώς θα δημιουργηθούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας.
Σήμερα οι συμβάσεις συζητήθηκαν στην Επιτροπή Εμπορίου και Παραγωγής, αύριο πιθανότητα θα εισαχθεί στην ολομέλεια και αναμένεται την επόμενη εβδομάδα να έχουν κυρωθεί από το ελληνικό κοινοβούλιο. Από τη σημερινή συζήτηση προέκυψε ότι ΠΑΣΟΚ, ΝΔ θα υπερψηφίσουν τις συμβάσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ τις καταψηφίζει εκτός από την περιοχή της Καβάλας, ενώ Αν. Έλληνες και ΔΗΜΑΡ επιφυλάσσονται.
Ο υπουργός Γιάννης Μανιάτης, εφόσον άκουσε τις εισηγήσεις και παρατηρήσεις των συμμετεχόντων στη συζήτηση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής με θέμα τις συμβάσεις, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «ασκούμε πατριωτικό, κοινωνικό καθήκον και προς τη χώρα και προς τις επόμενες γενιές, με την υιοθέτηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου». Διευκρίνισε ότι μέσα στα επόμενα χρόνια από τις τρεις συμβάσεις θα προκύψει το ποσό των 15 με 18 δις, ευρώ, όπου τα περισσότερα έσοδα θα πάνε στο Εθνικό ταμείο αλληλεγγύης γενεών.
«Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, είτε αρέσει σε κάποιους είτε δεν αρέσει», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ο υπουργός ανέφερε, μάλιστα, ότι «τόσο εγώ όσο και η ομάδα του υπουργείου- που παλεύουμε για το συγκεκριμένο θέμα- σήμερα με εθνική περηφάνια παρουσιάσαμε και καταθέσαμε τις συμβάσεις και νιώσαμε ότι ασκήσαμε το πατριωτικό μας καθήκον. «Κάναμε διεθνείς διαγωνισμούς σε περιοχές που δεν τολμούσε και δεν τόλμησε ποτέ κανείς, πολύ πιο έξω από τα έξι ναυτικά μίλια και νιώθουμε περήφανοι για αυτό», δήλωσε ο υπουργός, ενώ απαντώντας για το αν υπέγραψε ή όχι τις συμβάσεις ανέφερε ότι «τις υπέγραψα και ανέλαβα όλη την ευθύνη και μαζί με αυτόν και την απόλυτη νομιμότητα του Ελεγκτικού συνεδρίου». Παράλληλα, απαντώντας σε παρατήρηση του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι όλα είναι με διαφάνεια και πως το να περάσουν οι συμβάσεις για κύρωση από τη Βουλή ήταν δική του απόφαση, δεν το προέβλεπε ο νόμος, αλλά, όπως διευκρίνισε, «ήθελα να τις ελέγξετε και εσείς και είναι περήφανος για αυτό».
Επίσης, ο κ. Μανιάτης ανέφερε ότι «ασκούμε και ένα ύψιστο αναπτυξιακό καθήκον και ανοίγουμε όλο το φάσμα για την αξιοποίηση όλου του ορυκτού πλούτου της χώρας, διαμορφώνουμε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας». Τέλος, υπογράμμισε ότι νέος στόχος μας είναι ξεκινήσουν οι εκμεταλλεύσεις σε Ιόνιο και Κρήτη.
Από την πλευρά της, η κ. Σταματάκη παρουσίασε το πλαίσιο του γύρου παραχωρήσεων με την διαδικασία της «Ανοικτής Πρόσκλησης» (OpenDoor) που είχε προκηρύξει το ΥΠΕΚΑ, για τις περιοχές στον Πατραϊκό, το Κατάκολο και τα Ιωάννινα. Επίσης, έδωσε λεπτομέρειες για τα βασικά βήματα που ακολούθησαν οι φορείς της αξιολόγησης του υπουργείου ΠΕΚΑ και τα βασικά βήματα που ακολούθησαν οι φορείς της αξιολόγησης και η διεύθυνση πετρελαϊκής πολιτικής για την κατάρτιση των συμβάσεων.
Η επικεφαλής του Εθνικού Φορέα Υδρογοναθράκων περιέγραψε ότι χρειάστηκαν νομικοί και χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι, ενώ η διαδικασία της αξιολόγησης βασίζεται στο γεγονός ότι ο εντολοδός έχει κριθεί με τεχνικά και οικονομικά κριτήρια. Σύμφωνα με το περιεχόμενο των συμβάσεων, η διάρκεια εκμετάλλευσης για Πατραϊκό, Ιωάννινα και Κατάκολο ορίζεται στα 25 χρόνια από την ημερομηνία που θα ανακαλυφθεί εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα, με δυνατότητα παράτασης δέκα ετών, ενώ σε αυτό το διάστημα δεν συνυπολογίζεται η 7ετής περίοδος που παρέχεται, για τις έρευνες.
Ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Γ.Γεωργαντάς ανέφερε τα θετικά από την κύρωση των συμβάσεων για την ελληνική οικονομία και το ελληνικό δημόσιο, ενώ υπογράμμισε και τις βασικά σημεία και όρους των συμβάσεων.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Απ. Αλεξόπουλος αναρωτήθηκε για τον λόγο όπου οι συμβάσεις «περνούν» από τη Βουλή, αφού σύμφωνα με το νόμο την έγκριση μπορεί να δώσει η αρμόδια Αρχή ΕΔΕΥ, όπου σύμφωνα με το βουλευτή, καθυστερεί η πλήρης σύστασή της. Επίσης, ανέφερε ότι δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος από τις αρμόδιες υπηρεσίες για την επίβλεψη των έργων. Επίσης, δήλωσε ότι καταψηφίζει τις τρεις συμβάσεις, αλλά εκείνη που αφορά το ανθρακικό πέλαγος την υπερψηφίζει το κόμμα του.
Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ κ. Γκόκας ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι οι εν λόγω συμβάσεις αποτελούν ένα είδους οδικού χάρτη για την μελλοντική εκμετάλλευση των υδρογοναθράκων και «αυτή η ενημέρωση και κύρωση από τη Βουλή είναι κάτι που έχουμε ζητήσει για όλες τις συμβάσεις που αφορά το ελληνικό δημόσιο». Οι συμβάσεις έχουν αποτελέσει αντικείμενο δύσκολης διαπραγμάτευσης ώστε να προστατευθεί το δημόσιο όφελος και το περιβαλλοντολογικό. Επίσης, τόνισε ότι έχει δοθεί και η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η κ. Ραχήλ Μακρή των Ανεξάρτητων Ελλήνων κατηγόρησε ότι όλο αυτό είναι μία τροποποίηση των συμβάσεων προκειμένου, όπως υποστηρίζει, να απαλλάξει τα ΕΛΠΕ από τις υποχρεώσεις του, ενώ τόνισε ότι ενημερωνόταν για απόρρητα στοιχεία, ενώ αναφέρθηκε και στη γερμανική τράπεζα Deutche Bank και αναρωτήθηκε πως μπόρεσε να βρει τα δεδομένα για τα αποθέματα των χωρών.
Από την πλευρά του ο κ. Κουκούτσης ανέφερε ότι χρειάζεται όλο το θεσμικό πλαίσιο για την ενεργειακή πολιτική της εκμετάλλευσης του εθνικού πλούτου.
Οι συμβάσεις
Πολύ σημαντικό, σύμφωνα με την κ. Σταμάτακη, αποτελεί το γεγονός ότι ο ανάδοχος είναι υπόλογος απέναντι στο ελληνικό δημόσιο και αναλαμβάνει όλο το κόστος και είναι υποχρεωμένος να τηρεί τις διαδικασίες και έρευνες με βάση τους περιβαλλοντολογικούς όρους και δεν ξεκινά κανένα έργο αν δεν λάβει έγκριση. Επίσης, σύμφωνα με τις συμβάσεις το κράτος έχει το δικαίωμα να παρακολουθεί και να επιβλέπει στενά τις όποιες διαδικασίες, ενώ ο ανάδοχος υποχρεούται να παραδίδει όλα τα δεδομένα που συλλέγει από τις Επιτροπές.
Μάλιστα, πριν από τη διεξαγωγή των γεωτρήσεων θα πρέπει πρώτα να λάβει την έγκριση του Δημοσίου.
Σύμφωνα με την ομόφωνη πρόταση της Επιτροπής Αξιολόγησης των προσφορών προς τον Υπουργό ΠΕΚΑ, είχαν προταθεί ως ανάδοχοι:
– για την χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, το σχήμα ENERGEAN OIL AND GAS / PETRA PETROLEUM,
– για τη θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού, το σχήμα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ / EDISON / PETROCELTIC,
-για το Κατάκολο, το σχήμα ENERGEAN OIL AND GAS / TRAJANOIL & GASLtd.
Η κυρία Σταματάκη διευκρίνισε ότι υπάρχουν δύο ειδών συμβάσεις, μία παραγωγής και μίας μίσθωσης. Ειδικότερα, στη σύμβαση μίσθωσης ο μισθωτής αναλαμβάνει τις δαπάνες και τον κίνδυνο των έργων, ενώ οι εργασίες εκτελούνται βάσει προγραμμάτων και προϋπολογισμού που υποβάλλονται από τον ιδιώτη μισθωτή.
Επίσης, ο ανάδοχος θα αναλάβει και όλα τα απαιτούμενα μέσα για την έρευνα, αλλά και προσωπικό και κεφάλαια, σε κάθε περίπτωση και ειδικά σε περίπτωση που δεν ανακαλυφθεί εμπορικά εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα ή στην περίπτωση ανεπαρκούς απόδοσης της παραγωγής σε κάποιο κοίτασμα.
Ο ανάδοχος έχει την υποχρέωση και δέσμευση να εξετάσει τα υφιστάμενα δεδομένα και να μην παραιτηθεί πριν από το χρονικό περιθώριο που αναγράφουν οι συμβάσεις και έχουν ήδη καταθέσει εγγύηση για να μην εγκαταλείψουν τις έρευνες σε πρώτη φάση, δηλαδή σε τρία χρόνια. Στις περιοχές που έχουν αποδεδειγμένα κοιτάσματα, οι φάσεις θα είναι πιο σύντομες.
Στη σύμβαση παραγωγής ορίζονται έσοδα και η φορολογία. Σε περίπτωση ανακάλυψης εμπορικά εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος, ο μισθωτής είναι υποχρεούμενος και δικαιούμενος να παράγει από αυτό υδρογονάνθρακες και παραπροϊόντα αυτών και να τα διαθέτει είτε αυτούσια είτε κατόπιν επεξεργασίας, που όμως δεν περιλαμβάνει διύλιση.
Τα έσοδο για το Δημόσιο θα είναι τριών ειδών και θα προέλθουν από τα μισθώματα από τη συνάρτηση της αξίας τους ύψους της παραγωγής, του συντελεστή εσόδων εξόδων καθώς και των γεωγραφικών, γεωλογικών και άλλων χαρακτηριστικών των περιοχών. Το ποσοστό διαμορφώνεται βάσει ενός ειδικού συντελεστή και να κλιμακώνεται σε 2%, 5%, 8%, 11%, 14%, 17% και 20%.
Μία ακόμα πηγή θα είναι η φορολογία εισοδήματος των εταιρειών που έχει προσδιοριστεί σε 20% συν ένα πρόσθετο φόρο 5% υπέρ των Περιφερειών και τρίτη πηγή εσόδων είναι οι στρεμματικές αποζημιώσεις, οι οποίες κυμαίνονται από 10 ως 20 ευρώ ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στο διάστημα της φάσης των ερευνών.
Σημειώνεται ότι και από τις τρεις περιοχές δηλαδή Ιωάννινα, Πατραϊκό κόλπο και Κατάκολο εκτιμάται ότι μπορεί να αντληθούν πάνω από 300 εκατομμύρια βαρέλια και το όφελος για το Δημόσιο υπολογίζεται στα 18 δισ. ευρώ.