Mε προεδρικό διάταγμα που θα εφαρμοστεί άμεσα, η κυβέρνηση, όπως προβλέπεται στο πλήρες κείμενο των προτάσεων της προς τους θεσμούς, κλείνει την πόρτα συνταξιοδότησης πριν από τα 67 για όλους διασώζοντας μόνο όσους έχουν θεμελιωμένα δικαιώματα. Η κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων θα γίνει σταδιακά έως το 2025.
Ακόμη και όσοι διασωθούν θα υποστούν την τιμωρία του ενισχυμένου πέναλτι αν επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν πριν από τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας τους. Δηλαδή, η σύνταξή τους θα μειωθεί κατά 16% για κάθε έτος πρόωρης αποχώρησης. Από τα μέτρα εξαιρούνται μόνο τα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και οι μητέρες με προστατευόμενα μέλη που έχουν αναπηρίες.
Στην κυβερνητική πρόταση τονίζεται ότι στη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού που θα συμφωνηθεί τον Οκτώβριο θα υπάρξει σύνδεση ανάμεσα στις εισφορές και τις απολαβές στο πλαίσιο της τριμερούς χρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι θα περιοριστεί η βασική ή προνοιακή σύνταξη και ο εργαζόμενος θα εισπράττει σύνταξη ανάλογα με τις εισφορές που έχει καταβάλει.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, σχεδιάζονται ανατροπές στον ΟΓΑ, έως ότου ολοκληρωθεί η ενοποίηση των ταμείων. Προτείνεται δηλαδή η εναρμόνιση των όρων και των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης του ΟΓΑ με το ΙΚΑ. Αυτό σημαίνει ότι οι αγρότες θα κληθούν να καταβάλουν εισφορά 205 ευρώ το μήνα. Η αύξηση θα είναι εξοντωτική, αν υπολογίσουμε ότι σήμερα οι αγρότες καταβάλουν κατά μέσο όρο μηνιαία εισφορά 84,7 ευρώ το μήνα (507 το εξάμηνο).
Προβλέπεται επίσης θέσπιση κινήτρων για μεγαλύτερο σε διάρκεια εργασιακό βίο και περιορισμό της αδήλωτης εργασίας.
Η ενοποίηση των ταμείων θα γίνει σε δύο φάσεις σε βάθος τριετίας ενώ θα συγχωνευθούν στο ΕΤΕΑ όλα τα επικουρικά ταμεία. Το 2015 η διαδικασία θα επικεντρωθεί στην ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων σε μια οντότητα και η πρώτη φάση της λειτουργικής ενοποίησης θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Στόχος θα είναι η διασφάλιση περαιτέρω μειώσεων σε λειτουργικά κόστη και η εξισορρόπηση των αναγκών των «καλύτερων» οικονομικά και των «χειρότερων» οικονομικά ταμείων. Με τον όρο «εξισορρόπηση» είναι σαφές ότι καταλύεται η οικονομική αυτοδυναμία και προωθείται η ενίσχυση των πιο αδύναμων ταμείων από την περιουσία των πιο εύρωστων προκειμένου να πληρώνονται οι συντάξεις χωρίς περαιτέρω κρατική επιβάρυνση.
Επίσης η κυβέρνηση δεσμεύεται για σταδιακή αντικατάστασης του ΕΚΑΣ ξεκινώντας από το 2018 σε βάθος τριετίας. Η μεταρρύθμιση θα συνδεθεί στη δεύτερη φάση με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού από το Σεπτέμβριο του 2015 και μπορεί να ωφεληθεί από τη σχεδιαζόμενη αναλογιστική μελέτη. Επισημαίνεται επίσης ότι η κυβέρνηση θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αντισταθμίσει πλήρως το δημοσιονομικό αντίκτυπο από την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματική την περικοπή των συντάξεων το 2012.
Στο κείμενο αναφέρονται οι αυξήσεις στις εισφορές συνταξιούχων και ασφαλισμένων που οδηγούν σε περικοπή συντάξεων δια της πλαγίας οδού . Οι απώλειες μάλιστα θα είναι βαρύτερες από ότι αρχικά είχε εκτιμηθεί καθώς η παρακράτηση της εισφοράς υπολογίζεται στις μικτές συντάξιμες αποδοχές ,πριν αφαιρεθούν οι κρατήσεις που επιβλήθηκαν από τα μνημόνια .
Δηλαδή ,μια επικουρική σύνταξη σήμερα μπορεί να έχει μείνει η μισή( 240 ευρώ) αλλά οι εισφορές θα υπολογιστούν στο αρχικό ποσό των 580 ευρώ ( έτος 2011 πριν επιβληθούν οι πρώτες περικοπές στις επικουρικές) . Έτσι, η παρακράτηση λόγω της θέσπισης της εισφοράς υπέρ υγείας 5% θα είναι 29 ευρώ αντί 12 ευρώ αν υπολογιζόταν στο καθαρό ποσό .
Σύμφωνα με άλλο παράδειγμα , το καθαρό ποσό που φθάνει στα χέρια του συνταξιούχου από μια κύρια σύνταξη 1780 ευρώ ,η οποία έχει υποστεί πέντε περικοπές είναι 1250 ευρώ. Ωστόσο η νέα παρακράτηση υπέρ ασθενείας 1% ( 5% από 4%) υπολογίζεται στο αρχικό ποσό και ανέρχεται σε 17,8 ευρώ αντί για 12,5 ευρώ .
Το ποσοστό των μειώσεων ξεπερνά το 10% ενώ όπως εκτιμούν ειδικοί της ασφάλισης η αύξηση των χαμηλών συντελεστών του ΦΠΑ θα οδηγήσει σε επιπλέον απώλεια του πραγματικού εισοδήματος του συνταξιούχου η οποία μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη από την απώλεια που θα έχει λόγω της εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές.
Υπενθυμίζουμε ότι αν εφαρμοζόταν η ρήτρα είχε ήδη αποφασιστεί οριζόντια μείωση 8% στις επικουρικές το 2015 ,επιπλέον 7% το 2016 και πιθανόν αντίστοιχο ποσοστό τα επόμενα χρόνια .
Κύκλοι του Μαξίμου υπερασπιζόμενοι τις προτάσεις τονίζουν ότι η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που θα μείωνε τις συντάξεις κατά 500 εκατ. ευρώ ενώ η απόδοση που έχει υπολογιστεί το 2016 από την επιβολή εισφοράς στις επικουρικές είναι τα μισά ,250 εκ ευρώ.
