«Ποτέ η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ ή στην Ε.Ε δεν εμπόδισε τη σχέση μας», είπε ο πρόεδρος της Ρωσίας – Την ανησυχία της Ελλάδας για την αναζωπύρωση της έντασης στην Ουκρανία, εξέφρασε ο πρωθυπουργός – Διαβεβαιώσεις Πούτιν για «αδιάκοπή προμήθεια» φυσικού αερίου σε Ελλάδα και Ευρώπη
Τους ισχυρούς διαχρονικούς θεσμούς Ελλάδας – Ρωσίας επαναβεβαίωσαν ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, στη διάρκεια της σημερινής, διμερούς συνάντησής τους, επί ρωσικού εδάφους.
Το αναβαθμισμένο -για τη ρωσική πλευρά- ενδιαφέρον της επίσημης επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη είχε, άλλωστε, διαφανεί ήδη από την προαναγγελία του Ρώσου Προέδρου ότι θα τον υποδεχόταν στην εξοχική κατοικία του στο Σότσι, όπου συνήθως γίνονται δεκτοί ηγέτες διεθνούς βεληνεκούς. Η ατζέντα της σημερινής συνάντησης, ωστόσο, υπήρξε ενισχυτική της αρχικής αυτής εντύπωσης, αφού περιλάμβανε τις τουρκικές προκλήσεις, την ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση, την περαιτέρω εμβάθυνση των ελληνορωσικών σχέσεων, αλλά και ζητήματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος, όπως η κρίση με επίκεντρο την Ουκρανία και βέβαια το ενδεχόμενο επέκτασης του ΝΑΤΟ, με το Ρώσο Πρόεδρο να στέλνει μηνύματα προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Εκτός από τα «παραδοσιακά» θέματα στη διμερή ατζέντα, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας έκανε ειδική αναφορά στη συμβολή της χώρας του στην Ελληνική Επανάσταση, σημειώνοντας πως «η Ρωσία είχε σημαντική συνεισφορά στην επίτευξη των στόχων που έθεσε ο ελληνικός λαός». Επιπλέον, γνωστοποίησε την πρόθεσή του να παραδώσει στην Ελλάδα τα αρχεία των εβραϊκών κοινοτήτων που μεταφέρθηκαν στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και από το 1945 βρίσκονται στη Μόσχα.
«Έκρηξη» στο διμερές εμπόριο
Παράλληλα, ο κ. Πούτιν αναγνώρισε ότι «και σήμερα οι σχέσεις μας αναπτύσσονται αρκετά θετικά», παρατηρώντας πως στο διμερές εμπόριο «φέτος έχουμε αύξηση κατά 56% και σχεδόν έχουμε φτάσει στους δείκτες του 2009». Αιτία της κατακόρυφης αύξησης των εμπορικών σχέσεων Ελλάδας – Ρωσίας αποτέλεσε για τον Ρώσο Πρόεδρο η σειρά συναντήσεων μεταξύ αξιωματούχων των δύο κυβερνήσεων, συμβάλλοντας στην περαιτέρω επέκταση των διμερών οικονομικών δεσμών.
Ακολούθως, τη δίωρη, κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών απασχόλησαν οι τρέχουσες εξελίξεις στην Ευρώπη, την Ανατολική Μεσόγειο και το νέο ευρωατλαντικό πλαίσιο, όπως και η κλιματική αλλαγή, καθώς η Ρωσία δεν μπορούσε να μείνει αδρανής απέναντι στις μεγάλες πυρκαγιές του καλοκαιριού στην Ελλάδα, συνδράμοντας στην κατάσβεση, όπως σημείωσε ο Ρώσος Πρόεδρος, γνωρίζοντας τις ευχαριστίες του κ. Μητσοτάκη.
Στο μέτωπο της πανδημίας, ο κ. Πούτιν δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει με τη σειρά του τον Έλληνα Πρωθυπουργό για την αναγνώριση του πιστοποιητικού εμβολιασμού του Sputnik-V στην Ελλάδα, ενώ το καλό κλίμα μεταξύ των δύο ηγετών αποτυπώθηκε και στην κοινή βούληση για την παράταση του αφιερωματικού έτους ιστορίας Ελλάδας – Ρωσίας μέχρι τα μέσα του 2022.
«Γέφυρα ενδυνάμωσης»
Η θερμή ατμόσφαιρα της συνάντησης αντανακλάται σε ένα πρόγραμμα δράσεων 2022-2024, ένα σημαντικό κείμενο με πολλά πεδία κοινού ενδιαφέροντος, το οποίο απασχόλησε τους δύο συνομιλητές, όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Επιπρόσθετα, κατά τη συνάντηση των δύο ηγετών εξετάστηκαν δυνητικά πεδία συνεργασίας των δύο χωρών, όπως η κλιματική αλλαγή, ενώ ο Βλάντιμιρ Πούτιν χαρακτήρισε τις συζητήσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό περιεκτικές και αποτελεσματικές.
Η μεγάλη σκακιέρα
Περιφερειακό και παγκόσμιο ενδιαφέρον αποκτούν, την ίδια ώρα, τα ζητήματα εξωτερικής και διεθνούς πολιτικής που τέθηκαν στη διάρκεια της συνάντησης Μητσοτάκη – Πούτιν, καθώς η Ρωσία επιβεβαίωσε για το Κυπριακό την πάγια θέση αναζήτησης δίκαιης λύσης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου με στόχο διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με μία εθνική προσωπικότητα, ιθαγένεια και κυριαρχία.
«Έχω εκφράσει τη θέση μας για το Κυπριακό, την έχω εκφράσει, σε ό,τι αφορά άλλα θέματα που πρέπει να συζητούνται. Όσον αφορά την Ανατολική μεσόγειο και τη Λιβύη συζητήσαμε αναλυτικά», απάντησε σχετικά ο κ. Πούτιν, ενώ «οποιαδήποτε λύση στη βάση των δύο κρατών θα πρέπει να απορρίπτεται», επισήμανε από πλευράς του ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι εάν η Τουρκία προχωρήσει σε τέτοιες ενέργειες, θα κλείσει τα περιθώρια προόδου.
Ως προς τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, ο Πρωθυπουργός γνωστοποίησε ότι «συζητήσαμε περισσότερες προοπτικές επενδύσεων, θέματα που αφορούν τον τουρισμό», αλλά και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. «Ήμουν σαφής ότι η Τουρκία όχι μόνο κάνει εμπρηστική ρητορική, αλλά ασκεί και επιθετικότητα, που προκαλεί αποσταθεροποίηση. Η Ελλάδα ήταν πάντα υπέρ του διαλόγου επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, έχοντας ενημερώσει πλήρως το Ρώσο Πρόεδρο για τη συμπεριφορά της γειτονικής χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, στο πεδίο των ευρωρωσικών σχέσεων, ο Πρωθυπουργός εξήγησε ότι «δεν έκρυψα την ανησυχία μου για την αναζωπύρωση της έντασης στην Ουκρανία. Δεν θα υπάρξει κανένας νικητής. Έχουμε μεγάλο ενδιαφέρον για την περιοχή του Ντονμπάς, γιατί υπάρχουν και πολλοί Έλληνες εκεί», είπε χαρακτηριστικά ο κ .Μητσοτάκης, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας ΕΕ-Ρωσίας.
Αναφερόμενος ειδικά στο ευρωατλαντικό πλαίσιο, ο Ρώσος Πρόεδρος υπογράμμισε ότι «δεν είχαμε τίποτα εναντίον της συμμετοχής των γειτόνων μας σε συσχετισμούς», όπως το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι θετικό, καθώς η Ελλάδα ήταν υπέρ μιας ισορροπημένης στάσης μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ.
Συγκεντρώνοντας τους παγκόσμιους προβολείς, όσον αφορά στο ΝΑΤΟ, είναι ένα μπλοκ που ακολουθεί συγκρουσιακή γραμμή όσον αφορά στη Ρωσία. «Δεν επιδιώκουμε σύγκρουση, πιστεύουμε ότι σε αυτό το πλέγμα η Ελλάδα θα έχει μια θέση εγκράτειας. Ποτέ η συμμετοχή της Ελλάδας στο ένα ή στο άλλο μπλοκ δεν εμπόδιζε τη σχέση μας», σημείωσε ο Ρώσος Πρόεδρος. Αναφερθείς μάλιστα στην πρόσφατη επικοινωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, ο κ. Πούτιν ενημέρωσε τον κ. Μητσοτάκη για θέματα όπως η σύγκρουση στη νοτιοανατολική Ουκρανία κι ένα ευαίσθητο θέμα, που είναι η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, περιλαμβάνοντας την Ουκρανία.
Φρένο στο ΝΑΤΟ
«Αυτό για εμάς είναι σημαντικό. Για εμάς αυτό είναι απαράδεκτο» τόνισε ο κ. Πούτιν, σημειώνοντας ότι κάθε χώρα δικαιούται να επιλέξει το πλαίσιο της ασφάλειάς της, χωρίς να υπονομεύει την ασφάλεια των άλλων. «Η ασφάλεια πρέπει να είναι αδιαίρετη, συνολική και να καλύπτει όλους», ανέφερε. Σε κάθε περίπτωση, χαρακτήρισε θετική τη διεξαγωγή συνομιλιών.
Από πλευράς του ο Έλληνας Πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «η Ελλάδα «δεσμεύεται από τις συλλογικές αποφάσεις», ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, είπε ο κ. Μητσοτάκης και αποτίμησε ως θετική τη διεξαγωγή συζήτησης μεταξύ Μπάιντεν και Πούτιν, ευελπιστώντας σε αποκλιμάκωση.
Περιγράφοντας τη στάση της χώρας του, ο Ρώσος Πρόεδρος επισήμανε ότι «η Ρωσία ακολουθεί μια φιλειρηνική πολιτική, αλλά δικαιούται να εξασφαλίσει την ασφάλειά της». Δεν μπορεί να μην μας ανησυχεί η προοπτική της προσχώρησης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ανέφερε, σημειώνοντας ότι θα ακολουθήσει η εγκατάσταση βάσεων. «Βασιζόμαστε στο ότι οι ανησυχίες μας θα εισακουστούν, αν και εμείς πάντα και μόνιμα, αλλά οι δομές του ΝΑΤΟ πλησίαζαν τα σύνορά μας και τώρα βλέπουμε αντιπυραυλικά συστήματα στη Ρουμανία. Έχουμε υποψίες ότι κάτι τέτοιο θα γίνει και στην Ουκρανία. Συμφωνήσαμε ότι θα συσταθεί μία επιτροπή που θα δει λεπτομερειακά το θέμα, θα κάνει τις προτάσεις, μια ιδέα του κ. Μπάιντεν την οποία δέχθηκα», κατέληξε ο κ. Πούτιν.
Αδιάκοπη προμήθεια αερίου
Ειδική αναφορά υπήρξε και στην μείζονα, ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, ο Έλληνας Πρωθυπουργός παρατήρησε πως «η Ρωσία έχει διαχρονικά αποδειχθεί αξιόπιστος προμηθευτής φυσικού αερίου καθώς και ότι η Ελλάδα έχει αποδειχτεί αξιόπιστος εταίρος. Είναι σημαντικό οι όποιες μεταβολές να μην παρεκκλίνουν των όρων της συμφωνίας». Η Ρωσία εξασφαλίζει πάνω από το 40% των ενεργειακών αναγκών της Ελλάδος υπενθύμισε από μέρους του ο Ρώσος Πρόεδρος, δηλώνοντας πως «η Ρωσία εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα και την ΕΕ και θα συνεχίσει την αδιάκοπη προμήθεια φυσικού αερίου».
«Η Ελλάδα παραμένει παρούσα στη Ρωσία, όχι μόνο με τους δεκάδες χιλιάδες Ρώσους πολίτες ελληνικής καταγωγής, που διακρίνονται, αλλά υπάρχει και μέσα από τους δεκάδες νέους που σπουδάζουν την ελληνική γλώσσα. Η σχέση Ελλήνων και Ρώσων είναι μια διαδρομή συνεχής και διαρκής, γι’ αυτό δεν έχει μόνο παρελθόν και παρόν αλλά και μέλλον» ανέφερε ακόμη ο Έλληνας Πρωθυπουργός, εστιάζοντας στη διαχρονική συμπόρευση των δύο λαών.