Με μια συνέντευξη με ήπιες και νηφάλιες διατυπώσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε χθες να αποδραματοποιήσει το νομοσχέδιο που θα έρθει τις επόμενες εβδομάδες στη Βουλή και θα αφορά το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στον πολιτικό γάμο, την αναγνώριση παιδιών και την υιοθεσία, βάζοντας ως κόκκινη γραμμή την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με πιο γνωστό παράδειγμα αυτό της παρένθετης μητρότητας.
Χωρίς κορώνες και αυστηρές διατυπώσεις, ο πρωθυπουργός επέλεξε να απευθυνθεί και στο κοινό που παρακολουθούσε τη συνέντευξη, αλλά και στο ακροατήριο εντός των τειχών της Νέας Δημοκρατίας, προκειμένου να εξηγήσει ότι στην πραγματικότητα η κυβέρνηση έρχεται να νομοθετήσει για μια κατάσταση που ήδη υπάρχει. «Παιδιά υπάρχουν σήμερα. Και δεν νομίζω ότι κανείς αμφισβητεί μια πραγματικότητα: ότι τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν παιδιά και δεν θα σταματήσουν αυτά τα παιδιά να υπάρχουν, δεν θα εξαφανιστούν. Πλην όμως, τα παιδιά αυτά, ξέρετε, δεν έχουν ίσα δικαιώματα», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης, αναφερόμενος στα παιδιά που ζουν σε οικογένειες με ομόφυλους γονείς και έχουν αποκτηθεί με βιολογικό τρόπο από τον έναν γονέα. Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης, σε μια συναισθηματικά φορτισμένη διατύπωση, υπογράμμισε ότι αποφάσισε να προχωρήσει με το νομοσχέδιο όταν άκουσε τις ιστορίες των παιδιών, τα οποία ήδη υπάρχουν και σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν πλήρη δικαιώματα. Όπως για παράδειγμα, παιδιά που έχουν αποκτηθεί στο εξωτερικό και δεν τυγχάνουν αναγνώρισης στην Ελλάδα.
Ο γάμος είναι το επιστέγασμα της αγάπης μεταξύ δύο ανθρώπων. Αυτό που θα νομοθετήσουμε είναι η ισότητα στον γάμο. Η πραγματικότητα είναι ότι ομόφυλα ζευγάρια έχουν παιδιά, τα οποία σήμερα δεν έχουν ίσα δικαιώματα. Κύριο μέλημά μου είναι να εξασφαλίσουμε τα δικαιώματα των παιδιών. pic.twitter.com/XGUHov6QTS
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) January 10, 2024
Ο κ. Μητσοτάκης επίσης υπογραμμίζει και θα υπογραμμίζει ότι, από τη στιγμή που ένας άνδρας έχει το δικαίωμα να υιοθετεί κατά μόνος από το 1946, στην πραγματικότητα αποτελεί κενό νόμου να μην αναγνωρίζεται αυτό το παιδί στο πλαίσιο ενός ζευγαριού. Και γι’ αυτό, όπως υποστηρίζει, το σύμφωνο συμβίωσης που έχει νομοθετηθεί από το 2015 δεν είναι αρκετό. «Θα ωφεληθούν κάποιοι, θα ωφεληθούν σημαντικά, με την έννοια ότι θα τους λύσουμε ένα πραγματικό πρόβλημα. Δεν θα ζημιώσουμε κάποιους άλλους, κανείς δεν ζημιώνεται από ένα τέτοιο ζήτημα. Μπορεί να διαφωνεί κάποιος αλλά δεν ζημιώνεται», υπογράμμισε σε άλλη αποστροφή του ο πρωθυπουργός.
Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι «λέμε ναι στον γάμο, αλλά όχι στην παρένθετη μητέρα. Δεν θα μπορεί ένας άνδρας μόνος του να αποκτήσει παιδί με παρένθετη μητέρα. Δεν θα γίνουμε πειραματικό εργαστήρι στην Ελλάδα, το νομοσχέδιο δεν θα έχει “γονέα 1” και “γονέα 2″».
Τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, με νηφάλιο και ψύχραιμο τρόπο, μια σειρά υπουργών και βουλευτών θα κάνουν εμφανίσεις στα Μέσα Ενημέρωσης και θα τοποθετηθούν στον δημόσιο διάλογο, επεξηγώντας και απαντώτας σε ερωτήματα που αυθόρμητα προκύπτουν σε πολλούς. Για τον κ. Μητσοτάκη η διασαφήνιση σημείων σύγχυσης, αλλά και η επιχειρηματολογία αποτελούν ουσιαστικές παραμέτρους, προκειμένου η συζήτηση να αποφορτιστεί.
Τι ισχύει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες
Η Ελλάδα, πάντως, δεν θα κάνει κάτι καινοφανές, υπό την έννοια ότι ο πολιτικός γάμος επιτρέπεται σε άλλες 15 χώρες της Ε.Ε. και γενικά σε 20 χώρες της ευρωπαϊκής ηπείρου. Όσο για την τεκνοθεσία, επιτρέπεται σε 16 χώρες της Ε.Ε. και σε 22 της Ευρώπης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα χωρών, όπου επιτρέπονται και ο πολιτικός γάμος και η τεκνοθεσία είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Εσθονία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, η Σουηδία και η Φινλανδία. Στην Κροατία επιτρέπεται η τεκνοθεσία και όχι ο γάμος, ενώ το διπλό πλαίσιο ισχύει ακόμα σε χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Ισλανδία και η Νορβηγία, ενώ κάποιες χώρες, όπως το Ισραήλ, το Λίχτενσταϊν και το Σαν Μαρίνο επιτρέπουν την τεκνοθεσία, αλλά όχι τον γάμο.
Με μπλε οι χώρες που λένε ναι στην ισότητα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών
Η οδός της αποχής
Επί του πρακτέου, πάντως, η πρώτη τοποθέτηση του κ. Μητσοτάκη για το θέμα ήρθε σε μια περίοδο αναταραχής στο εσωτερικό της ΝΔ. Μια σειρά βουλευτών και κυβερνητικών στελεχών που είναι από αρνητικοί έως επιφυλακτικοί, πάντως, άκουσαν τον πρωθυπουργό να τοποθετείται με νηφαλιότητα, έστω και αν ορισμένες διαφωνίες και απορίες παραμένουν. Το επόμενο διάστημα θα γίνει διάλογος και εντός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, με το Μέγαρο Μαξίμου να έχει χρεώσει τον διευθυντή του γραφείου του πρωθυπουργού Γιάννη Μπρατάκο και τη γραμματέα του κόμματος Μαρία Συρεγγέλα να λειτουργήσουν ως…αερόσακοι στο εσωτερικό του κόμματος.
Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, έδωσε διέξοδο χθες σε μια σειρά προβληματιζόμενων βουλευτών: την οδό της αποχής. Εξήγησε ότι η αποχή «είναι μια αξιοπρεπής στάση που μπορεί κάποιος να εκφράσει την διαφωνία του», προτρέποντας έτσι εμμέσως πλην σαφώς όσους διαφωνούν να μην καταψηφίσουν. Κάτι που, επί της ουσίας, διευκολύνει και την κυβερνητική πλειοψηφία, καθώς και η αρνητική ψήφος δεν καταγράφεται, αλλά και ο πήχης της πλειοψηφίας στην ψηφοφορία χαμηλώνει. Οι διαφωνούντες βουλευτές της ΝΔ, πάντως, είναι αρκετοί, με αρκετούς απλώς να μην έχουν τοποθετηθεί δημοσίως. Στο Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, εκτιμούν ότι αρκετοί θα μεταπειστούν στην πορεία, εφόσον το θέμα επεξηγηθεί περαιτέρω και οι βουλευτές οπλιστούν και με επιχειρήματα για τις εκλογικές τους περιφέρειες.
Η έμμεση πειθαρχία σε υπουργούς και υφυπουργούς
Κρίσιμη παράμετρος, βεβαίως, είναι και το τι θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης με τους «προβληματισμένους» υπουργούς και υφυπουργούς. Κορυφαίο παράδειγμα ο Μάκης Βορίδης, αλλά και άλλοι υφυπουργοί, όπως ο Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης, η Μαρία Κεφάλα, ο Σταύρος Κελέτσης, ο Διονύσης Σταμενίτης κ.α. Ο κ. Μητσοτάκης, λοιπόν, υπογράμμισε ότι και οι υπουργοί είναι βουλευτές και ως βουλευτές ψηφίζουν, αλλά τα μέλη της κυβέρνησης δεσμεύονται από την απόφαση του συλλογικού οργάνου, του υπουργικού συμβουλίου. Σημειωτέον, αρκετοί από τους «προβληματισμένους» υφυπουργούς, σε χθεσινές τους επικοινωνίες με το protothema.gr, εμφανίζονταν πιο ήπιοι, έχοντας πάρει κάποιες απαντήσεις από τον πρωθυπουργό, κάποιοι όμως εμφανίζονταν να έχουν ακόμα προβληματισμούς.
Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές έλεγαν στο protothema.gr ότι αυτή η διατύπωση αφορά το σύνολο των στελεχών της κυβέρνησης, άρα και τους υφυπουργούς, οι οποίοι μετέχουν στις συνεδρίασεις του υπουργικού ad hoc και δεν συνοπογράφουν τα νομοσχέδια. Πρακτικά, η διατύπωση του κ. Μητσοτάκη συνιστά μια έμμεση επιβολή πειθαρχίας στα κυβερνητικά στελέχη, αν και μένει να φανεί τι θα ισχύσει εν τέλει ειδικά για τους υφυπουργούς, καθώς πολλά θα κριθούν από τον τρόπο που θα τοποθετηθεί κάθε κυβερνητικό στέλεχος στη δημόσια συζήτηση.
Εκ των πραγμάτων, πάντως, σε πιο δύσκολη θέση είναι ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, μετέχων τακτικά του πρωινού καφέ, ο οποίος έχει σε όλους τους τόνους πει ότι δεν συμφωνεί αξιακά με το θέμα. Από την άλλη, το Μέγαρο Μαξίμου δεν απαντά σε αυτή τη φάση ως προς το τι θα σημαίνει μια καταψήφιση ή μια απουσία υφυπουργού ή υφυπουργού, επιλέγοντας να εστιάσει σε αυτή τη φάση στην ουσία του νομοθετήματος που θα έρθει το επόμενο διάστημα και στην επεξήγηση των βασικών παραμέτρων του.
