Συμπληρώνοντας σχεδόν την πρώτη εβδομάδα του νέου χρόνου, το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει αποκαλύψει ποιες είναι οι νέες υποχρεώσεις των φορολογουμένων. Ωστόσο οι ανάγκες πληρωμών ήδη τρέχουν για τους πολίτες και δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες, είτε αφορούν στα καθημερινά τους έξοδα διαβίωσης, είτε σε ταξίδια, δώρα ή κοινωνικές υποχρεώσεις λόγω των ημερών. Τα λεφτά που ξοδεύουν (ή ό,τι τους απέμεινε μετά τις πληρωμές φόρων του Δεκεμβρίου) μπορεί να μην μετρήσουν τελικά στο τέλος της χρονιάς, εάν και εφόσον γίνει υποχρεωτικό να περνάνε μέσω τράπεζας.
Σε αντίθεση με τα χρήματα όμως, τα ερωτηματικά για τους πολίτες δεν είναι λίγα:
– Ποιο θα είναι τελικά το νέο αφορολόγητο; Στο υπουργείο Οικονομικών υπαινίσσονται αλλά δεν λένε ανοικτά πως θα είναι τα 9.550 ευρώ. Αν είναι παραπάνω, θα είναι παραπάνω και οι αποδείξεις που θα πρέπει ενδεχομένως να μαζέψουν.
– Τι ποσοστό του αφορολογήτου ή του εισοδήματος θα πρέπει να καλύψουν με πληρωμές μέσω τραπέζης; Το υπουργείο Οικονομικών λέει «όσο το δυνατόν μεγαλύτερο». Το πρόβλημα είναι όμως το μίνιμουμ και όχι το μάξιμουμ των δαπανών που θα απαιτούνται. Στα παραδείγματα που έδωσε προχθές ο αρμόδιος υπουργός κύριος Αλεξιάδης, το ποσοστό ποικίλει από 38% (δαπάνες 9.550 ευρώ για εισόδημα 25.000 ευρώ το χρόνο) έως 50% (δαπάνες 4.000 ευρώ για ετήσιο εισόδημα 8.000 ευρώ).
– Τι θα κάνουν όσοι δεν έχουν τρόπο να πληρώσουν μέσω τραπέζης; Δεν έχει ανακοινωθεί ένα πρόγραμμα εγκατάστασης μηχανημάτων αυτόματων πληρωμών στα καταστήματα, ενώ το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στην επαρχία. Επιπλέον υπάρχει και η αντίδραση για τις επαχθείς τραπεζικές χρεώσεις (ή ο κίνδυνος κατάσχεσης του λογαριασμού) που τρομάζουν τους καταστηματάρχες, με κίνδυνο να μεταθέτουν στον πελάτη το κόστος της συναλλαγής. Για όλα αυτά, δεν έχει γίνει γνωστό αν επήλθε κάποια συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των τραπεζών.
– Ποιοι θα απαλλαγούν ενδεχομένως από την υποχρέωση να πραγματοποιούν ηλεκτρονικά τις πληρωμές τους; Τα άτομα άνω των 70 ή 75 ετών είναι μία κατηγορία, αλλά λείπουν όλες άλλες παράμετροι (γεωργραφικοί, εισοδηματικοί κλπ).
– Πώς θα καλύψουν το ύψος των δαπανών με κάρτες ή e-banking που θα απαιτείται, όσοι πληρώνουν ενοίκιο ή ιατρικές δαπάνες ή στεγαστικά δάνεια και τους απομένουν πολύ λιγότερα από το αφορολόγητο όριο; Πώς θα μπορέσουν άτομα που έχουν προβλήματα υγείας (σωματικής ή πνευματικής) να κάνουν τις πάγιες πληρωμές τουλάχιστον (πχ των λογαριασμών των ΔΕΚΟ) μέσω τραπέζης ή μέσω κάρτας, για να βγει ο «λογαριασμός» ευκολότερα; Και όλα αυτά, όταν κάποιος κόσμος δεν προλαβαίνει να αγγίξει καν τον μισθό ή την σύνταξη που παίρνει, γιατί αυτός παρακρατείται για χρέη σε τράπεζες και στην εφορία.
Όλα αυτά δείχνουν ότι το νέο σύστημα αποδείξεων θα πρέπει να συνδεθεί με τις ευρύτερες αλλαγές στην φορολογία εισοδήματος. Εκεί πρέπει να προβλεφθούν ειδικές περιπτώσεις ή λύσεις που όμως, μέχρι να γίνουν γνωστές και να εμπεδωθούν από την αγορά και την κοινωνία, ίσως χρειαστεί να περάσουν ακόμη μήνες –καθώς όλοι παλεύουν με πολλές άλλες αντιξοότητες και το τελευταίο που ίσως είχαν στο μυαλό τους ήταν αν θα πληρώνουν τα καθημερινά τους μικροέξοδα με μετρητά ή μέσω κάρτας.
Κατά τα λοιπά όμως, το υπουργείο Οικονομικών φαίνεται πως «καίγεται» πρωτίστως να ανακοινώσει τις νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων που αφορούν ελάχιστους (κυρίως όσους έκαναν γονικές παροχές ή αγορές στο β΄εξάμηνο του 2015), ενώ ήδη χάνεται χρόνος και χρήμα για τους φορολογούμενους καταναλωτές.
