Οι δηλώσεις του Πάπα για την αρμενική γενοκτονία είναι «μεροληπτικές» και «ανάρμοστες», σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας.
Οι δηλώσεις του Πάπα για την αρμενική γενοκτονία είναι «μεροληπτικές» και «ανάρμοστες», σύμφωνα με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας.
Μεροληπτικές και ανάρμοστες χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Πάπα για την αρμένικη γενοκτονία ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου.
«Η ανάγνωση αυτών των οδυνηρών γεγονότων κατά μεροληπτικό τρόπο είναι ανάρμοστη εκ μέρους του Πάπα και της αρχής που εκπροσωπεί», δήλωσε ο Νταβούτογλου στην τουρκική τηλεόραση, λίγες ώρες έπειτα από την ανάκληση του πρεσβευτή της Τουρκίας στο Βατικανό, πίσω στην Άγκυρα για διαβουλεύσεις.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι οι δηλώσεις του Πάπα δεν βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με τις δηλώσεις που έκανε υπέρ της συμφιλίωσης κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Τουρκία τον Νοέμβριο.
«Ελπίζω ότι ο πάπας υποστηρίζει τις απόψεις που είχε εκφράσει όταν ήλθε στην Τουρκία και ότι θα αναθεωρήσει την πρόσφατη θέση του», είπε ο τούρκος πρωθυπουργός.
Νωρίτερα την ίδια ημέρα, ο πάπας Φραγκίσκος είχε χρησιμοποίησει, για πρώτη φορά, τη λέξη «γενοκτονία» για να περιγράψει τη σφαγή των Αρμενίων πριν από έναν αιώνα, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Τουρκίας η οποία κάλεσε τον πρεσβευτή του Βατικανού στην Άγκυρα για να του επιδώσει διάβημα διαμαρτυρίας.
«Τον περασμένο αιώνα η ανθρώπινη μας οικογένεια βίωσε τρεις μαζικές και πρωτόγνωρες τραγωδίες. Η πρώτη, που ευρέως θεωρείται ως η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα έπληξε τον λαό σας των Αρμενίων» είπε ο ποντίφικας επικαλούμενος ένα έγγραφο που υπογράφηκε το 2001 από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο B΄ και τον πατριάρχη της Αρμενικής Εκκλησίας.
«Οι άλλες δύο είναι εκείνες που διέπραξαν ο ναζισμός και ο σταλινισμός. Και πιο πρόσφατα άλλες μαζικές εκτελέσεις όπως εκείνες στην Καμπότζη, τη Ρουάντα, το Μπουρούντι, τη Βοσνία» πρόσθεσε.
Ο Φραγκίσκος προέβη στις δηλώσεις αυτές λίγο πριν από την έναρξη μιας λειτουργίας στη μνήμη των Αρμενίων που σφαγιάστηκαν το διάστημα μεταξύ 1915 και 1917, στην οποία συλλειτούργησε μαζί με τον πατριάρχη της αρμενικής καθολικής εκκλησίας Νερσές Μπεντρός ΙΘ΄ Μαρμούνι, παρουσία του προέδρου της χώρας, Σερζ Σαρκισιάν.
Νωρίς το απόγευμα, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας κάλεσε τον εκπρόσωπο του Βατικανού στην Άγκυρα για να του ζητήσει εξηγήσεις για τον όρο “γενοκτονία”, τον οποίο απορρίπτουν κατηγορηματικά οι τουρκικές αρχές. Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο Ρόιτερς, η κυβέρνηση εξέφρασε «τη βαθιά λύπη και απογοήτευσή της» για τις δηλώσεις του πάπα οι οποίες προκαλούν “πρόβλημα εμπιστοσύνης».
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου χαρακτήρισε «αβάσιμη» και «μακράν της ιστορικής πραγματικότητας» τη χρήση της λέξης «γενοκτονία». «Η δήλωση του πάπα, που είναι μακράν της νομικής και ιστορικής πραγματικότητας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή», έγραψε ο Τούρκος υπουργός στον λογαριασμό του στο Twitter.
The Pope’s statement, which is out of touch with both historical facts and legal basis, is simply unacceptable. +++
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) April 12, 2015
Religious offices are not places through which hatred and animosity are fueled by unfounded allegations.
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) April 12, 2015
Ο πάπας Φραγκίσκος φρόντισε πάντως να μην χρησιμοποιήσει ο ίδιος τη λέξη αλλά να επικαλεστεί τη γραπτή διακήρυξη του προκατόχου του. Το γεγονός ωστόσο είναι ότι για πρώτη φορά βγήκε ο όρος αυτός από τα χείλη ενός ποντίφικα και μάλιστα μέσα στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
«Πιστεύω ότι ήταν μια πολύ θαρραλέα ενέργεια», είπε ο ειδικός σε θέματα Βατικανού Μάρκο Τοσάτι. «Πριν γίνει πάπας, ο Χόρχε Μπεργκόλιο είχε δηλώσει με σαφήνεια, πολλές φορές, ότι επρόκειτο για γενοκτονία. Επικαλούμενος τον Ιωάννη Παύλο Β΄, ενίσχυσε τη θέση της Εκκλησίας, δηλώνοντας και τη δική του άποψη για το θέμα», σχολίασε.
Ο Πάπας Φραγκίσκος, κάνονας λόγο για τα αμέτρητα θύματα της σφαγής, τόνισε: “Το να τους θυμόμαστε είναι αναγκαίο και κάτι παραπάνω: είναι καθήκον επειδή όταν σβήνει η μνήμη αυτό σημαίνει ότι το κακό κρατά ακόμη ανοιχτή την πληγή».
Οι Αρμένιοι εκτιμούν ότι περίπου 1,5 εκατομμύριο ανθρωποι σφαγιάστηκαν κατά συστηματικό τρόπο την εποχή εκείνη, ενώ η Οθωμανική Αυτοκρατορία έπνεε τα λοίσθια. Πολλοί ιστορικοί και περισσότερες από 20 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ιταλία και η Ρωσία, έχουν αναγνωρίσει τη γενοκτονία.
Η Τουρκία από την πλευρά της θεωρεί ότι επρόκειτο για έναν εμφύλιο πόλεμο που, σε συνδυασμό με τον λιμό που έπληττε τη χώρα, στοίχισε τη ζωή σε 300.000 – 500.000 Αρμένιους και ισάριθμους Τούρκους.
Η δήλωση του πάπα ενδέχεται να περιπλέξει ακόμη περισσότερο τις σχέσεις του Βατικανού με την Τουρκία.
