Πριν ακόμη γίνει γνωστό ότι στην Ανατολική Λιβύη η Βουλή θα εξετάσει το Μνημόνιο με το ερώτημα της επικύρωσής του, στην Αθήνα είχε ήδη διαμορφωθεί ένα σχέδιο για αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας, τόσο με την κυβέρνηση Ντμπέιμπα στην Τρίπολη όσο και με τους δύο ισχυρούς παράγοντες εξουσίας στην Ανατολική Λιβύη: τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ και τον στρατηγό Χαφτάρ.
Είχε υπάρξει μάλιστα εντατική διπλωματική προετοιμασία (ο Έλληνας πρέσβης Ν. Γαριλιδης συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τον Λιβυο ΥΠΕΞ) ώστε εντός του Ιουνίου να πραγματοποιηθεί η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη στην Τρίπολη, σε μια πρώτη υψηλού επιπέδου επαφή μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη και του τότε ΥΠΕΞ, Νίκου Δένδια στη λιβυκή πρωτεύουσα τον Απρίλιο του 2021.
Έκτοτε μεσολάβησε η επεισοδιακή επίσκεψη Δένδια τον Νοέμβριο του 2022, όταν αρνήθηκε να συναντηθεί με τη Λίβυα ομόλογό του στο αεροδρόμιο της Τρίπολης, όπου είχε φθάσει για να συναντηθεί με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου Μ. Μένφι, καθώς η υπουργός Εξωτερικών ήταν αυτή που είχε υπογράψει λίγο πριν ακόμη ένα Μνημόνιο με την Τουρκία για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της χώρας από την τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ. Ο κ. Δένδιας τότε πέταξε στο Τομπρούκ, όπου συναντήθηκε με τον Ακίλα Σάλεχ, με τις σχέσεις έκτοτε να συνεχίζουν να είναι ουσιαστικά παγωμένες.
Το 2019, όταν η Αθήνα αιφνιδιάστηκε (αν και τα μηνύματα έρχονταν μήνες πριν) από το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, βρήκε τα πρώτα στηρίγματα στην απόκρουση αυτής της πρωτοφανούς προσπάθειας σφετερισμού της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Αίγυπτο, αλλά και στις αρχές της Ανατολικής Λιβύης, που για λόγους και εσωτερικούς τάχθηκαν εναντίον του Μνημονίου. Το γεγονός μάλιστα ότι το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο είχε υπογραφεί από μια κυβέρνηση η οποία δεν είχε την εξουσιοδότηση και κυρίως ότι δεν επικυρώθηκε από τη Βουλή που εδρεύει στο Τομπρούκ, ήταν από τα επιχειρήματα για την ακυρότητα του Μνημονίου, πέραν φυσικά των κραυγαλέων παραβιάσεων των αρχών του Δικαίου της Θάλασσας.
Μετά το επεισόδιο του 2022, οι σχέσεις με την Τρίπολη έμειναν παγωμένες, ενώ ατόνησαν εντελώς οι σχέσεις με την Ανατολική Λιβύη.
Η επίσκεψη του γιου Χαφτάρ
Τη Δευτέρα έγινε γνωστό ότι είχε ζητηθεί άδεια πτήσης από τη Βεγγάζη για ιδιωτικό λίαρ τζετ που συνδέεται με την οικογένεια Χάφταρ. Διπλωματικά είχε υπάρξει ενημέρωση ότι επρόκειτο να έρθει για ένα 24ωρο στην Αθήνα ο γιος του Στρατηγού Χάφταρ για ιδιωτική επίσκεψη, καθώς η οικογένειά του έκανε διακοπές και θα συνέχιζαν για άλλον προορισμό.
Όμως, ήταν ίσως ο πιο «άσημος» από τα έξι παιδιά του Στρατάρχη Χάφταρ, ο Αλ Σαντίκ, ο οποίος ασχολείται με γεωργικές επιχειρήσεις. Και φυσικά, παρά τα όσα γράφτηκαν, δεν υπήρξε καμία επίσημη επαφή του στην Αθήνα.
Οι κρίσιμες σχέσεις
Το γεγονός ότι η Λιβύη είναι γειτονική χώρα και η στοιχειώδης συνεννόηση είναι αναγκαία όχι μόνο για τη διαχείριση των θεμάτων των θαλασσίων ζωνών, αλλά και του μεταναστευτικού, καθώς έχει γίνει πλέον η πρώτη πύλη εξόδου της παράνομης μετανάστευσης προς την Ελλάδα, επιβάλλει την αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας.
Πολύ περισσότερο όταν, στην παρούσα φάση, η Λιβύη έχει απόλυτη ανάγκη τη στήριξη της Ευρώπης, και συνεπώς υπάρχει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης. Η Ελλάδα, επίσης, ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, έχει κρίσιμο ρόλο στις αποφάσεις του Συμβουλίου για τη Λιβύη, όπου τις προσεχείς ημέρες αναμένεται να τεθεί προς έγκριση η εισήγηση της απεσταλμένης του ΟΗΕ, η οποία προβλέπει συνολικό σχέδιο για την επίλυση της πολιτικής κρίσης στη χώρα.
