Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την αξιολόγηση της για τα σχέδια του δημοσιονομικού προγράμματος των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ για το 2016, εκτός της Ελλάδας και της Κύπρου οι οποίες βρίσκονται σε πρόγραμμα οικονομικής στήριξης.
Η Επιτροπή αξιολόγησε κατά πόσον συμμορφώνονται τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων για το προσεχές έτος προς τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, χωρίς να διαπιστώσει σοβαρές περιπτώσεις μη συμμόρφωσης σε κανένα από τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων για το 2016. Σε πολλές περιπτώσεις, ωστόσο, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι προβλεπόμενες δημοσιονομικές προσαρμογές υστερούν σε σχέση με τις απαιτήσεις του ΣΣΑ ή κινδυνεύουν να υστερήσουν.
Μία μόλις ημέρα μετά τη δήλωση του Προέδρου Ολάντ πως προηγείται η ασφάλεια από τη δημοσιονομική προσαρμογή, προαναγγέλλοντας πως η Γαλλία δεν θα συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του ΣΣΑ για τη μείωση του ελλείμματος της στο 3% μέχρι το 2017 η Κομισιόν ανέφερε πως η «Γαλλία, η οποία πρέπει να διορθώσει το υπερβολικό χρέος της έως το 2017, αναμένεται να εκπληρώσει τους κυριότερους συνιστώμενους ενδιάμεσους ονομαστικούς στόχους για το 2015 και το 2016. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη εξασφαλιστεί η έγκαιρη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος εντός της καθορισθείσας προθεσμίας, δηλαδή εντός του 2017, και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι συνιστώμενες δημοσιονομικές προσπάθειες που πρέπει να καταβληθούν έως το τέλος της περιόδου διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) δεν θα εκπληρωθούν».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε ακόμα και την Ιταλία, τονίζοντας τον κίνδυνο παραβίασης των δημοσιονομικών στόχων από την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, αφήνοντας παράλληλα κάποια περιθώρια για μια περισσότερο ευέλικτη ερμηνεία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι συστάσεις της Επιτροπής αποτελούν μια μικρή ήττα για τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι ο οποίος προσπαθεί να τονώσει την οικονομία της χώρας του επιβάλλοντας σημαντικές φοροαπαλλαγές και μειώνοντας ελαφρώς τις περικοπές δημοσίων δαπανών.
Παρόλο που η Ιταλία έχει έλλειμμα μικρότερο από το 3% του ΑΕΠ, που θέτει ως στόχο το ΣΣΑ, η Επιτροπή εκφράζει τις ανησυχία της πως το υψηλό χρέος της χώρας θα αρχίσει μεν να μειώνεται από τον επόμενο χρόνο, αυτό θα γίνει με πολύ βραδύτερο ρυθμό από όσο προβλεπόταν. Ωστόσο η Κομισιόν επανέλαβε πως μπορεί να δείξει περισσότερη ευελιξία στο Σύμφωνο, με την προϋπόθεση η Ιταλία να συνεχίσει την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ενώ θα μπορούσε να δεχθεί περισσότερες δαπάνες –κατ’ εξαίρεση- για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Αναλυτικά για τις χώρες που υπόκεινται στο προληπτικό σκέλος (έλλειμμα) και στο πλαίσιο του διορθωτικού σκέλους (χρέος) του ΣΣΑ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει.
Για τις δώδεκα χώρες που υπόκεινται στο προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ (δηλ. που εμφανίζουν δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω του 3 %), διαπιστώνονται τα εξής:
Σε πέντε χώρες (Εσθονία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες και Σλοβακία), τα δημοσιονομικά προγράμματα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης
Σε τέσσερις χώρες (Βέλγιο, Φινλανδία, Λετονία και Μάλτα), τα Σχέδια δημοσιονομικού προγράμματος (ΣΔΠ) συμμορφώνονται, σε γενικές γραμμές, με τις διατάξεις του ΣΣΑ. Τα δημοσιονομικά προγράμματα των χωρών αυτών ενδέχεται να οδηγήσουν σε σημαντική απόκλιση σε σχέση με την πορεία προσαρμογής τους προς την κατεύθυνση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου τους (ΜΔΣ)
Σε τρεις χώρες (Αυστρία, Ιταλία και Λιθουανία), υπάρχει κίνδυνος τα ΣΔΠ να μην συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις που πρέπει να τηρηθούν το 2016 στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Τα δημοσιονομικά προγράμματα των εν λόγω κρατών μελών ενδέχεται να οδηγήσουν σε σημαντική απόκλιση σε σχέση με την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου (ΜΔΣ).
Όσον αφορά τις πέντε χώρες που υπόκεινται σήμερα στο πλαίσιο του διορθωτικού σκέλους του ΣΣΑ (δηλ. σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος), διαπιστώνονται τα εξής:
Για τις τρεις χώρες (Γαλλία, Ιρλανδία και Σλοβενία), τα ΣΔΠ συμμορφώνονται, σε γενικές γραμμές, προς τις απαιτήσεις που πρέπει να τηρηθούν το 2016 στο πλαίσιο του Συμφώνου.
Η Γαλλία, η οποία πρέπει να διορθώσει το υπερβολικό χρέος της έως το 2017, αναμένεται να εκπληρώσει τους κυριότερους συνιστώμενους ενδιάμεσους ονομαστικούς στόχους για το 2015 και το 2016. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη εξασφαλιστεί η έγκαιρη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος εντός της καθορισθείσας προθεσμίας, δηλαδή εντός του 2017, και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι συνιστώμενες δημοσιονομικές προσπάθειες που πρέπει να καταβληθούν έως το τέλος της περιόδου ΔΥΕ δεν θα εκπληρωθούν. Το γεγονός υπονομεύει τη συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις του Συμβουλίου στο πλαίσιο της ΔΥΕ.
Η Ιρλανδία και η Σλοβενία θα μπορούσαν να περάσουν στο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου από το 2016, εφόσον επιτύχουν έγκαιρη και βιώσιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματός τους το 2015. Το 2016, υπάρχει κίνδυνος να σημειωθεί κάποια απόκλιση (πιθανόν σημαντική, στην περίπτωση της Σλοβενίας) σε σχέση με την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ το έτος αυτό
Το ΣΔΠ της Ισπανίας, σχετικά με το οποίο είχε εκδοθεί γνώμη τον Οκτώβριο, ενέχει κινδύνους ως προς την τήρηση των απαιτήσεων της ΔΥΕ: ούτε η σύσταση για τη δημοσιονομική προσπάθεια ούτε το ονομαστικό έλλειμμα για το 2016 αναμένεται να τηρηθούν.
Η Πορτογαλία δεν έχει ακόμη υποβάλει ΣΔΠ. Η Επιτροπή την παροτρύνει, επομένως, να το πράξει το συντομότερο δυνατόν.
Η Επιτροπή καλεί τις χώρες των οποίων τα δημοσιονομικά προγράμματα θεωρούνται ότι συμμορφώνονται σε γενικές γραμμές με το Σύμφωνο ή ότι ευρίσκονται σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης προς αυτό, να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής δημοσιονομικής διαδικασίας τους, ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο προϋπολογισμός τους για το 2016 θα συνάδει με το Σύμφωνο.