Γράφει ο Ιωάννης Ορφανουδάκης*
Μέσω αυτής της δημόσιας τοποθέτησης μου αποφάσισα να απευθυνθώ κυρίως στο κομματικό ακροατήριο της παράταξης μας (ΝΔ) που διαχρονικά χαρακτηρίζεται από μια ευαισθησία σε ζητήματα πίστεως αλλά και σε κάθε πιστό από παράδοση, λαογραφία ή πίστη οποιασδήποτε πολιτικής τοποθέτησης λόγω και του γνωστικού μου αντικειμένου και αφορά στο αν η μετάθεση της Ακολουθίας της Αναστάσεως είναι κάτι που μπορεί ενδεχομένως να συμβεί και πως αυτή μπορεί να αλλάξει ενδεχομένως ώρα κατά την βούληση οποιοδήποτε προσώπου ή θεσμικού οργάνου ειδικά – αλλά και όχι μόνον – όταν συντρέχουν λόγοι όπως αυτή την περίοδο που η πανδημία του νέου κορονοιού αν και φαίνεται, με τα όπλα που έχουμε και συγκεκριμένα αυτό του εμβολίου, πως ως κοινωνία θα κερδίσουμε και αυτή την μάχη.
Πριν απαντήσω πολύ απλά πως ναι μπορούμε πρέπει πριν να κατανοήσουμε την σημασία της Ανάστασης και να θέσουμε την σημειολογία της και την πραγματική της σημασία στο σωστό εκκλησιολογικό και θεολογικό πλαίσιο
Καταρχάς για να απαντήσω θα θυμηθώ ένα απόσπασμα από το βιβλίο “The Gospel of a Risen Saviour” (Το Ευαγγέλιο ενός αναστημένου Σωτήρα) του R. M’ Cheyne Edgar που αναφέρει πως “… Εδώ έχουμε το Διδάσκαλο μιας θρησκείας, να στηρίζει με ηρεμία το σύνολο των ισχυρισμών Του
πάνω στην ικανότητά Του, μετά το θάνατό Του, να αναστηθεί από τον τάφο. Μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι ποτέ άλλοτε, πριν ή έκτοτε, δεν έχει γίνει μια τέτοια διακήρυξη. Το να πούμε ότι μια τέτοια ασυνήθιστη δοκιμασία εφευρέθηκε από μυστικιστές μελετητές των προφητειών, και ενσωματώθηκε στην αφήγηση των ευαγγελίων, χρειάζεται πολύ μεγάλη ευπιστία. Αυτός που είναι έτοιμος να ρισκάρει τα πάντα πάνω στην ικανότητά του να αναστηθεί, στέκεται μπροστά μας ως ο πιο αυθεντικός όλων των δασκάλων”
Στο πλαίσιο αυτό, στην προς Α΄επιστολή προς Κορινθίους στο κεφ. 15 ο Απόστολος Παύλος εξηγεί με λεπτομέρεια την σημασία της Ανάστασης του Χριστού γιατί κάποιοι στην Κόρινθο δεν είχαν πιστέψει στην ανάσταση και σ΄ αυτό το κεφάλαιο ο Παύλος τους δίνει έξι(06) καταστροφικές συνέπειες εάν δεν η Ανάσταση δεν ήταν μια πραγματικότητα
✔️ Το κήρυγμα για τον Χριστό θα ήταν μάταιο (15,14),
✔️ Η πίστη στον Χριστό θα ήταν μάταιη (15,14)
✔️ Ολοι οι μάρτυρες και οι κήρυκες της αναστάσεως θα ήταν ψεύτες (15,15),
✔️ Κανείς δεν θα λυτρωνόταν από τις αμαρτίες του (15,17),
✔️ Όλοι οι πιστοί που πέθαναν θα είχαν χαθεί (15,18)
✔️ Οι Χριστιανοί θα ήταν οι ελεεινότεροι άνθρωποι πάνω στη γη (15,19)
Στην ίδια την θεολογία, τόσο την ακαδημαϊκή όσο και την εμπειρική η Ανάσταση είναι η θριαμβευτική και ένδοξη νίκη για κάθε πιστό. Ο Κύριος σταυρώθηκε, πέθανε, θάφτηκε και αναστήθηκε την τρίτη ημέρα σύμφωνα με τις Γραφές
Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα γιατί η Ανάσταση του Ιησού Χριστού είναι σημαντική για την σωτηρία και θριαμβευτική και ένδοξη νίκη;
Απόδειξε ότι ο Θεός Πατέρας επέτρεψε την θυσία του Υιού και Κυρίου για λογαριασμό μας. Αποδεικνύει ότι ο Θεός Πατέρας έχει την δύναμη να μας αναστήσει από τους νεκρούς. Εγγυάται ότι αυτοί που πιστεύουν στον Χριστό δεν θα παραμείνουν νεκροί αλλά θα αναστηθούν σε αιώνια ζωή.
Η Ανάσταση του Χριστού είναι μήνυμα ελπίδας και ζωής.
Οπως αναφέρει ο καθηγητής Θεολογίας του ΑΠΘ Ι. Καραβιδόπουλος Η σημασία της Ανάστασης του Χριστού δεν εξαντλείται σε μια απολογητική προσπάθεια αποδείξεως της ιστορικής πραγματικότητας. Τι νόημα θα είχε ένα γεγονός της ιστορίας μαρτυρημένο από πολλές γραπτές πηγές, αν αυτό δεν σχετιζόταν άμεσα με την ύπαρξη του καθενός μας; Η Ανάσταση του Χριστού έχει ακριβώς αυτή την υπαρξιακή διάσταση. Δηλώνει την αρχή της νέας δημιουργίας του καινούργιου κόσμου που προσφέρει ο Θεός στην ανθρωπότητα.
Γνωρίζουμε σαφώς μέσω της αρχαιολογίας και της ιστορικής ερευνας ότι η Σύλληψη, η Δίκη και η Σταύρωση είναι μια ιστορική πραγματικότητα όχι απαραίτητα το συμβατικό έτος 33μχ αλλά στην βάση και των στοιχείων αλλά και των προσώπων που συμμετείχαν στα γεγονότα όλα φαίνεται να τοποθετούνται – από την Γέννηση μέχρι και την Σταύρωση – τέσσερα(04) έως έξι(06) χρόνια νωρίτερα. Στην δημοσίευση του στο επιστημονικό περιοδικό “Θεολογία” (Α τεύχος 2017) ο Άντιεισαγγελέας εφετών, θεολόγος και καθηγητής στην σχολή Δικαστών Παναγιώτης Αγγελόπουλος με τίτλο “Παραβιάσεις του Μωσαικού Νόμου και του Ρωμαικού Δικαίου στη Δίκη του Χριστού” αφού περιγράφει το νομικό περιβάλλον της δίκης καταλήγει και συμφωνεί ότι ο Χριστός σταυρώθηκε Παρασκευή και κατέληξε την 9η ώρα (σημερινές 15.00). Σε συμφωνία λοιπον με τους τέσσερις ευαγγελιστές μία έρευνα ενός άλλου επιστημονικού πεδίου από τις πολλές που έχουν πραγματοποιηθεί έρχεται και επιβεβαιώνει τα γεγονότα.
Κατά τις Γραφές μετά τον Θάνατο του Κυρίου πάνω στο Σταυρό την ίδια ημέρα(Παρασκευή) με πρωτοβουλία του Ιωσήφ από την Αριμαθαία και του Νικόδημου, που ήταν σύμφωνα με τις διηγήσεις τον ευαγγελιστών Ιουδαίοι άρχοντες και κρυφοί μαθητές του Χριστού ζητήθηκε από τον Πιλάτο το σώμα του Ιησού για να το κηδέψουν. Αίτημα που έγινε δεκτό αφού κατα την ιουδαϊκή παράδοση τα σώματα των νεκρών δεν μπορούσαν να παραμείνουν σε κοινή θέα δεδομένου ότι την επόμενη ημέρα ήταν Σάββατο.
Ο Ιωσήφ λοιπόν μετά από άδεια των Ρωμαικών Αρχών λαμβάνει το Σώμα του Κυρίου και το θάβει πριν λήξει η ημέρα της Παρασκευής αφού η ημερα του Ιερού Σαββάτου θα ξεκινούσε με την Δύση του Ηλίου την Παρασκευή το απόγευμα.
Με δεδομένο ότι από την ώρα που ο Κύριος άφησε την τελευταία του πνοή πάνω στο Σταυρό την 9η ώρα (15.00) και στην βάση των Γράφων ο ίδιος αναστήθηκε την Τρίτη ημέρα από αυτή την στιγμή ξεκινά μια ιδιότυπη αντιστροφή μέτρηση που όμως στον λειτουργικό κύκλο από τον 9ο αιώνα στην Δύση και τον 10ο στην Ανατολή για πολύ συγκεκριμένους λόγους ειδικά στις πόλεις άρχισε να “κωδικοποιείται” λειτουργικά στον χρόνο ώστε στην ανάμνηση των γεγονότων να μπορει ο πιστός να συμμετέχει
Φτάνοντας στο σήμερα και πριν αναφερθώ κλείνοντας, στο θέμα του χρόνου της Ανάστασης πρέπει να γίνει γνωστό πως υπάρχουν ορθόδοξες χώρες που η Ακολουθία του Ορθρου μιας κανονικής περιόδου μέσα στο λειτουργικό έτος έχει μετατεθεί το απόγευμα της προηγούμενης και όχι το πρωί της Θειας Λειτουργίας όπως συμβαίνει στην πατρίδα μας
Οι Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι Όρθροι της επόμενης ημέρας και κατά την διάρκεια τους αν παρατηρήσει σωστά κάνεις λίγο πριν ψαλεί το γνωστό στους περισσότερους εξαποστειλάριο “το Νυμφώνα σου βλέπω” αναφερόμενος ο ψάλτης στην ημέρα μνήμης αναφέρεται στα γεγονότα της ημέρας που άρχεται. Δεν σταυρώθηκε ο Κύριος Μεγάλη Πέμπτη αλλά Μεγάλη Παρασκευή. Ούτε Μεγάλη Τετάρτη τελέστηκε ο Μυστικός Δείπνος και η προδοσία του Ιούδα. Ούτε ο Κύριος πέθανε πάνω στο Σταυρό στις 12 περίπου το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής πολύ περισσότερο την Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ και σίγουρα αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς δεν αποκαθηλώθηκε πριν τις 15.00 της Παρασκευής.
Όσον αφορά το Μεγάλο Σάββατο αυτή και αν είναι κανονικά ημέρα πένθους και όχι προεόρτια της Ανάστασης που το έχουμε από παράδοση αναγάγει με τελετές σαν την “πρώτη ανάσταση” και ότι το συνοδεύει.
Συμπεραρασματικά. Ουδείς δογματικός ή Κανόνας ή Ορος Δικαίου δεν απαγορεύει την χρονική μετάθεση μιας Ακολουθίας ή Θειας Λειτουργίας στα πλαίσια της αυτής ημέρας και όπως αναλύθηκε υπάρχουν πολλές μεταθέσεις και αυτές προς εξυπηρέτηση του ιδίου του πληρώματος που δεν αντιβαίνουν σε κανένα δογματικό ή κανονικό Όρο
Το ότι μας ξενίζει μια αλλαγή δεν σημαίνει ότι αυτή καταλύει την κανονικότητα ή την “νομιμότητα”.
Σήμερα που η πανδημία σε μορφή πολέμου έχει καταφέρει καίρια χτυπήματα στην συνοχή των κοινωνιών και της κανονικότητας τους και παρά το γεγονός ότι φαίνεται πως ως κοινωνίες καταφέρνουμε βήμα βήμα να ξανακερδίσουμε τις ζωές μας ας μην βρίσκουμε λόγους διχασμού που δεν έχουν καμία βάση ούτε να γεννάμε προβλήματα που δεν υπάρχουν .
*ΑΓΥ Ιωάννης Ορφανουδάκης OFS, μέλος – στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας (Δημ. Το Ζωγράφου, Β2 Νομαρχιακής – ΝΟΔΕ ΝΔ), Δυτική Δογματική Θεολογία, Κανονικό Δίκαιο, Σημειωτική της Βίβλου CSF, πανεπιστημιακού υποτρόφου του ΙΚΥ στο τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ, αρθρογράφου και μέλους της Futurium δεξαμενής σκέψης (think tank) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βρυξέλλες
