Το ξέσπασμα της βίας εγείρει φόβους περί ξεσπάσματος νέας κρίσης στο Τατζικιστάν, μια φτωχή κεντρασιατική μουσουλμανική χώρα 8 εκατομμυρίων κατοίκων όπου η κατάσταση παραμένει ακόμη εύφλεκτη μετά τον εμφύλιο πόλεμο.
Οι αρχές του Τατζικιστάν ανέφεραν χθες Σάββατο ότι οι δυνάμεις ασφαλείας «περικυκλώνουν» τον πρώην υφυπουργό Άμυνας, ο οποίος κατηγορείται πως διέταξε τις αιματηρές επιθέσεις στην πρωτεύουσα Ντουσαμπέ και στην κοντινή πόλη Βαχντάτ την Παρασκευή, εν μέσω της αύξησης της έντασης της φιλορωσικής κυβέρνησης και της ισλαμιστικής αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό, εννιά αστυνομικοί και 13 στασιαστές σκοτώθηκαν στις συγκρούσεις που ξέσπασαν στη Ντουσαμπέ και στη Βαχντάτ την Παρασκευή.
Δυνάμεις του στρατού και αστυνομικοί καταδιώκουν τους στασιαστές, των οποίων ηγείται ο πρώην υφυπουργός Άμυνας Αμπντουχαλίμ Ναζαρζόντα, σε μια περιοχή 150 χλμ. από την πρωτεύουσα.
«Η περιοχή έχει περικυκλωθεί εντελώς, η επιχείρηση για τη σύλληψη και την εξουδετέρωση των εγκληματιών βρίσκεται σε εξέλιξη», ανέφερε το υπουργείο Εσωτερικών σε μια ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα χθες. Στην επιχείρηση συμμετέχουν δυνάμεις του στρατού, περιλαμβανομένων και των Ειδικών Δυνάμεων, συνέχισε και πρόσθεσε ότι έχουν εξουδετερωθεί 32 στασιαστές ως τώρα, οι 13 εκ των οποίων εξοντώθηκαν και οι υπόλοιποι συνελήφθησαν. Επίσης οι αρχές ανέφεραν ότι κατασχέθηκαν τουλάχιστον 500 όπλα και κιβώτια με πυρομαχικά.
Ένας δημοσιογράφος στη Ντουσαμπέ είπε ότι η κατάσταση στην πόλη ήταν ήρεμη χθες, με τα καταστήματα και τις επιχειρήσεις να λειτουργούν κανονικά. Αλλά μια ομάδα ενόπλων επιτέθηκε σε ένα αστυνομικό τμήμα έξω από την πόλη σκοτώνοντας έναν αστυνομικό και τραυματίζοντας άλλους τρεις, μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων επικαλούμενα μια πηγή στην αστυνομία. Οι δράστες ήλθαν από την κατεύθυνση της Βαχντάτ, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Το ξέσπασμα της βίας εγείρει φόβους περί ξεσπάσματος νέας κρίσης στο Τατζικιστάν, μια φτωχή κεντρασιατική μουσουλμανική χώρα 8 εκατομμυρίων κατοίκων όπου η κατάσταση παραμένει ακόμη εύφλεκτη μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1992-1997) στον οποίο αντιπαρατέθηκαν οι υποστηριζόμενες από τη Μόσχα κυβερνητικές δυνάμεις και ισλαμιστές αντάρτες. Χιλιάδες άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους στη σύρραξη.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Τατζίκο πρόεδρο Ιμομάλι Ραχμόν εκτίμησε ότι τα βίαια επεισόδια εντάσσονται σε «μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης» της χώρας και εξέφρασε την υποστήριξή του στον συνομιλητή του, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.
Η Ρωσία διατηρεί στο έδαφος του Τατζικιστάν μια στρατιωτική βάση όπου είναι ανεπτυγμένοι 6.000 άνδρες. Η κυβέρνηση της Ρωσίας είχε εκφράσει πρόσφατα ανησυχία για την κατάσταση ασφαλείας στην κεντρική Ασία μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων του NATO από το Αφγανιστάν.
Ο Ναζαρζόντα, πρώην αντάρτης, είχε ενταχθεί στις ένοπλες δυνάμεις στο πλαίσιο της συμφωνίας με την οποία είχε τερματιστεί ο εμφύλιος. Δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για τους λόγους της καθαίρεσής του — επισήμως αναφέρθηκε ότι «διέπραξε ένα έγκλημα», η φύση του οποίου δεν προσδιορίστηκε.
Οι αντίπαλοι του προέδρου Ραχμόν, ο οποίος κυβερνά από το 1992 και δείχνει ελάχιστη ανοχή σε οποιαδήποτε πολιτική διαφωνία, λένε ότι έχει εξαπολύσει μια παράνομη εκστρατεία πάταξης της ισλαμιστικής αντιπολίτευσης.
Το υπουργείο Εσωτερικών του Τατζικιστάν ανέφερε ότι ο Ναζαρζόντα είναι μέλος του κόμματος Ισλαμικής Αναγέννησης, κάτι όμως που διέψευσε το ίδιο χθες, υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση αποπειράται να το δυσφημίσει.
Το κόμμα τέθηκε εκτός νόμου την περασμένη εβδομάδα από τις αρχές, που το κατηγορούν ότι έχει σχέσεις με το Ισλαμικό Κράτος. Το κόμμα αυτό ήταν το μόνο νόμιμο που εκπροσωπούσε τους ισλαμιστές στη χώρα.
Ο Μουχεντίν Καμπίρι, ο επικεφαλής του κόμματος, είχε διαφύγει στο εξωτερικό τον Ιούνιο καταγγέλλοντας πως οι αρχές ετοιμάζονταν να του απαγγείλουν κατασκευασμένες κατηγορίες και προειδοποιώντας ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται «δεν είναι καλή για τη σταθερότητα· το αντίθετο, συμβάλει στην καλλιέργεια ριζοσπαστικών ιδεών».
Αναλυτές σημειώνουν ότι η «ισλαμοφοβία» του προέδρου του Τατζικιστάν, η έλλειψη ανοχής που επιδεικνύει έναντι της αντιπολίτευσης και του πολιτικού ισλάμ, πιθανότητα θα οδηγήσει στη ριζοσπαστικοποίηση των αντιπολιτευόμενων.
