Πολιτική

Πώς «πέφτει» η κυβέρνηση; Η δεδηλωμένη και η ψήφος ανοχής

Πολύς λόγος γίνεται τις τελευταίες ημέρες για πτώση της κυβέρνησης. Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό και με ποιες ακριβώς διαδικασίες. Μια από τις βασικές αρχές της κοινοβουλευτικής  μας δημοκρατίας και του αντιπροσωπευτικού συστήματος μας, είναι η αρχή της δεδηλωμένης, η οποία εισήχθη στο ελληνικό πολιτικό σύστημα για πρώτη φορά από το 1875 και τον Χαρίλαο Τρικούπη. Η αρχή της δεδηλωμένης, αποτελεί τον ουσιαστικό παράγοντα της κυβερνητικής ευστάθειας και σεβασμού στη βούληση του εκλογικού σώματος.

Η αρχή της δεδηλωμένης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη με το άρθρο 84 του Συντάγματος μας, ενώ ρυθμίζονται σχετικά θέματα με τα άρθρα 141 και 142 του Κανονισμού της Βουλής.

Από αυτά τα άρθρα, προκύπτουν τα εξής συμπέρασματα, για τον τρόπο με τον οποίον χάνει μια κυβέρνηση την εμπιστοσύνη της Βουλής, η οποία και αντιπροσωπεύει την εκάστοτε βούληση του ελληνικού λαού.

1: Για την απώλεια της εμπιστοσύνης της Βουλής, θα πρέπει ή να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση, ή να καταθέσει τουλάχιστον το 1/6 των βουλευτών, δηλαδή 50 βουλευτές, πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος απώλειας της δεδηλωμένης, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα βουλευτών της συγκυβέρνησης.

2: Υπάρχουν δύο αριθμοί οι οποίοι κρίνουν την ψήφο εμπιστοσύνης και την πρόταση μομφής. Εάν ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση, θα πρέπει να υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, η οποία δεν πρέπει να είναι λιγότεροι από 120. 

Από την άλλη πλευρά, εάν κόμμα της αντιπολίτευσης, καταθέσει πρόταση δυσπιστίας, θα πρέπει σύμφωνα με το Σύνταγμα να υπερψηφιστεί από 151 βουλευτές.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο, υπάρχει το “κενό”, το οποίο, δημιουργεί την κυβέρνηση μειοψηφίας, ή ανοχής, το οποίο φέρεται να εξετάζει ο ΣΥΡΙΖΑ. 

Ρυθμιστικό ρόλο στην κυβέρνηση ανοχής, θα έχει ο Πάνος Καμμένος και οι βουλευτές του,  οι οποίοι αρνούμενοι να υπερψηφίσουν τόσο την πρόταση μομφής εάν καταθέσει η ΝΔ, αλλά και αν ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης ο Αλέξης Τσίπρας, παρέχουν την δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα, να κυβερνά μην έχοντας την απόλυτη εμπιστοσύνη της Βουλής.

Επίσης, δεν μπορεί βάσει Συντάγματος, να καταθέσουν πρόταση μομφής οι ΑΝΕΛ, διότι δεν διαθέτουν τους απαραίτητους 50 βουλευτές.

3) Εκλογές αξίζει να σημειωθεί ότι δεν προκαλούνται άμεσα, ακόμη και αν χάσει την εμπιστοσύνη της Βουλής, η κυβέρνηση, αλλά ακολουθείται σύμφωνα με το Σύνταγμα η διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στα τρία πρώτα σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματα, και μόνο αν είναι ατελέσφορες οι διερευνητικές εντολές, τότε σχηματίζεται κυβέρνηση από τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή  του Συμβουλίου της Επικρατείας, ή του Αρείου Πάγου, για να διενεργηθούν εκλογές και διαλύεται η Βουλή.

You may also like