Μπορεί οι διεθνείς τιμές πετρελαίου να έχουν υποχωρήσει σημαντικά το τελευταίο τετράμηνο και δωδεκάμηνο, ωστόσο η λιανική τιμή της αμόλυβδης και του πετρελαίου θέρμανσης δεν έχει υποχωρήσει τόσο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η πτωτική τάση της τιμής του μπρεντ ξεκίνησε από τις 26 Ιουνίου και εντάθηκε τον τελευταίο μήνα, υποχωρώντας από τα 115 δολάρια το βαρέλι στα 82 δολάρια το βαρέλι. Πέρσι, τέτοια εποχή η τιμή είχε διαμορφωθεί στα 105 δολάρια το βαρέλι. Πώς έχει, λοιπόν, πορευθεί η τιμή λιανικής της αμόλυβδης και πετρελαίου θέρμανσης το ίδιο διάστημα στην Ελλάδα;
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργαστήκαμε, πέρσι τον Νοέμβριο η τιμή της απλής αμόλυβδης ήταν στα 1,63 ευρώ το λίτρο, ενώ φέτος πωλείται έναντι 1,59 ευρώ το λίτρο, όταν για το ίδιο διάστημα το μπρεντ (με μετατροπή της τιμής σε ευρώ από δολάριο διότι έχει υποχωρήσει το νόμισμα σε σχέση με πέρσι) υποχώρησε από τα 77,9 ευρώ το βαρέλι στα 66,6 ευρώ το βαρέλι σήμερα. Ας δούμε και την τιμή λιανικής του πετρελαίου θέρμανσης. Πέρσι το Νοέμβριο η τιμή λιανικής είχε διαμορφωθεί στο 1,272 ευρώ το λίτρο, ενώ φέτος η μέση τιμή είναι 1,040 ευρώ το λίτρο.
Το ότι η πτώση των διεθνών τιμών δεν είναι τόσο αισθητή τον τελικό καταναλωτή είναι γνωστό, το ερώτημα είναι γιατί. Μιλώντας με παράγοντες της αγοράς εξήγησαν ότι ένας από τους λόγους που δεν είναι τόσο αισθητή η μείωση στις τιμές λιανικής είναι η ταυτόχρονη ενίσχυση του δολαρίου. Πέρσι, τέτοιο μήνα η ισοτιμία ήταν στο 1,347 και τώρα στο 1,24. Ένας δεύτερος παράγοντας είναι οι φόροι και ένα τρίτο το περιθώριο κέρδους των εταιρειών.
Η τιμή διυλιστηρίου διαμορφώνεται κάθε μέρα, καθώς είναι ανάλογες με το αποτέλεσμα της μεταβολής των διεθνών τιμών διύλισης των πετρελαιοειδών προϊόντων για την περιοχή της Μεσογείου, άμεσα συνδεδεμένες με την λεγόμενη τιμή Platts Μεσογείου. Έτσι, οι διακυμάνσεις των λιανικών τιμών των υγρών καυσίμων ακολουθούν με μεγάλη ακρίβεια τις διακυμάνσεις των παραπάνω τιμών, όπου περιλαμβάνουν κυρίως την πορεία του Μπρεντ. Έτσι, κάθε μέρα βγαίνει ένα τιμολόγιο για τα διαλυστήρια. Στη συνέχεια προστίθενται οι φόροι-τέλη, όπου στη βενζίνη είναι αντιστοιχεί στο 1 ευρώ το λίτρο και μετά το περιθώριο κέρδους των εταιριών εμπορίας και πρατηρίων που «αγγίζει» τα 8-10 λεπτά. Τα εκτιμώμενα περιθώρια των εταιρειών εμπορίας και των πρατηρίων περιλαμβάνουν τη μεταφορά, την ασφάλιση, την αποθήκευση, τη διανομή στα πρατήρια καυσίμων καθώς και την πώληση στους καταναλωτές. Στο πετρέλαιο θέρμανσης οι φόροι είναι περί τα 0,40 λεπτά.
Για παράδειγμα, αν η τιμή διύλισης για τη βενζίνη είναι 0,512 το λίτρο τότε με τους φόρους, αυξάνεται κατά 0,9796 το λίτρο και με το περιθώριο κατά 0,0992ευρώ. Άρα, η τελική τιμή στην αντλία είναι 1,59 ευρώ το λίτρο.
Επομένως, οι φόροι είναι ένας από τους κυριότερους λόγους που δεν μπορεί να γίνει αισθητή η μείωση στην τιμή λιανικής, που αγγίζουν το 60% στη διαμόρφωση της τιμής. Έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνει ότι είναι η Ελλάδα είναι η τρίτη πιο ακριβή χώρα στη τιμή της βενζίνης σε όλη την ΕΕ, μαζί με τους φόρους.
Ωστόσο, καταλαμβάνει την 12η θέση στην ΕΕ -στο μέσο όρο δηλαδή- χωρίς να έχουν συμπεριληφθεί οι φόροι στην τελική τιμή.
Να σημειωθεί ότι ο θετικός αντίκτυπος στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ελλάδα έρχεται με μία καθυστέρηση τριών μηνών, καθώς οι τιμές είναι συνδεδεμένες με αυτές του πετρελαίου στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της Gazprom, που είναι ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ.
