Ελέγχους, αυτοψίες, πρόστιμα και διακοπή της ηλεκτροδότησης για περιπτώσεις ρευματοκλοπής, προβλέπει ο Κώδικας Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας που τίθεται σε ισχύ με απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.Η θέσπιση του Κώδικα αποτελεί μια εκκρεμότητα που χρονολογείται από το… 2001, την οποία «κλείνει» τώρα η ΡΑΕ με απόφαση που έχει εγκριθεί από την Ολομέλεια και θα δημοσιευθεί τις επόμενες ημέρες στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Ο Κώδικας ρυθμίζει συνολικά τις σχέσεις καταναλωτών αλλά και των μικρών παραγωγών (φωτοβολταϊκά, μικρά αιολικά κλπ.) με το δίκτυο, τα εκατέρωθεν δικαιώματα και υποχρεώσεις, θέματα μετρήσεων, νέων συνδέσεων και κάλυψης του κόστους ανάπτυξης του δικτύου, αλλά και ζητήματα που σχετίζονται με τη μέτρηση της κατανάλωσης και τις αποκοπές λόγω χρεών.
Ζήτημα αιχμής αποτελούν οι ρευματοκλοπές καθώς το φαινόμενο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις το τελευταίο διάστημα. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το 2014 ανεβάζουν το ποσοστό της κλοπής ηλεκτρικής ενέργειας σε 2,31 % επί της τελικής κατανάλωσης ρεύματος, ωστόσο όλα τα στοιχεία και οι ενδείξεις αναφέρουν ότι έκτοτε το φαινόμενο έχει λάβει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις.
Ο Κώδικας Διαχείρισης της ΡΑΕ περιγράφει πέντε διαφορετικούς τύπους επεμβάσεων που αποσκοπούν σε ρευματοκλοπή, που είναι συγκεκριμένα:
– Επέμβαση στον μετρητή ή άλλο στοιχείο της μετρητικής διάταξης που αποσκοπεί στην αλλοίωση της καταγραφόμενης ενέργειας, δηλαδή σε καταγραφή μικρότερων ποσοτήτων έναντι της πραγματικής κατανάλωσης της εγκατάστασης.
– Απευθείας σύνδεση της εσωτερικής εγκατάστασης με το καλώδιο παροχής ή το Δίκτυο, παρακάμπτοντας την μετρητική διάταξη ή απουσία αυτής, οπότε και το σύνολο της καταναλισκόμενης ενέργειας δεν καταγράφεται.
– Απευθείας σύνδεση με αγκίστρωση στους αγωγούς του εναερίου δικτύου, απουσία μετρητικής διάταξης ή/και παροχής ή/και νομίμως υφιστάμενου κτίσματος.
– Αυθαίρετη επανενεργοποίηση παροχών που έχουν απενεργοποιηθεί αλλά υπάρχει σύμβαση προμήθειας σε ισχύ (π.χ. απενεργοποίηση μετά από αίτημα Προμηθευτή λόγω υπερημερίας, παραβίαση όρων σύμβασης σύνδεσης από πελάτη, μη ανανέωση εργοταξιακής παροχής), με ή χωρίς αλλοίωση της μέτρησης.
– Αυθαίρετη επανασύνδεση παροχών που έχουν διακοπεί κατόπιν αίτησης οικειοθελούς διακοπής από τον τελευταίο χρήστη ή κατόπιν υποβολής δήλωσης παύσης εκπροσώπηση από τον τελευταίο προμηθευτή (χωρίς νέα δήλωση εκπροσώπησης και δυνατότητα υπαγωγής στο καθεστώς προμήθειας καθολικής υπηρεσίας), με ή χωρίς παράκαμψη του μετρητή οπότε και η καταναλισκόμενη ενέργεια δεν τιμολογείται είτε αυτή καταγράφεται είτε όχι.
Σύμφωνα με τον Κώδικα ο έλεγχος στο «ρολόι» θα γίνεται από τους καταμετρητές κάθε φορά που καταγράφουν την κατανάλωση ενώ στοχευμένοι έλεγχοι θα γίνονται όταν υπάρχουν ενδείξεις για κλοπή, όπως σημαντικές και αιφνίδιες μεταβολές στην κατανάλωση.
Κατά τη διάρκεια της αυτοψίας καλείται να είναι παρών και ο χρήστης ενώ αν διαπιστωθεί ρευματοκλοπή τότε το συνεργείο ελέγχου:
– φωτογραφίζει την εγκατάσταση για να έχει αποδεικτικά στοιχεία.
– διακόπτει την παροχή αν αυτή δημιουργεί κίνδυνο ηλεκτροπληξίας και στις περιπτώσεις που ο καταναλωτής δεν έχει σύμβαση με προμηθευτή ή του έχει κοπεί το ρεύμα λόγω χρεών και το έχει επανασυνδέσει αυθαίρετα.
Στις λοιπές περιπτώσεις η παροχή αποκαθίσταται. Ακολουθεί η εκτίμηση της ποσότητας ενέργειας που έχει κλαπεί η οποία βασίζεται στο ιστορικό των καταναλώσεων του χρήστη και φθάνει αναδρομικά μέχρι τα πέντε χρόνια. Ο υπεύθυνος θα καλείται να πληρώσει το κόστος της ενέργειας που κατανάλωσε στο διάστημα αυτό με πρόστιμο (προσαύξηση) που θα καθοριστεί από τη ΡΑΕ, έχει προταθεί ωστόσο στη σχετική διαβούλευση να φθάνει μέχρι και το διπλάσιο του κανονικού τιμολογίου. Το τίμημα μαζί με το πρόστιμο θα πρέπει να εξοφληθεί ή να ρυθμιστεί σε δόσεις, διαφορετικά ο Διαχειριστής θα μπορεί να κόβει τόσο τη συγκεκριμένη παροχή όσο και άλλες παροχές ρεύματος που τυχόν έχει ο χρήστης.
Με άλλες διατάξεις του Κώδικα προβλέπεται:
– Υποχρέωση του Διαχειριστή να αποζημιώνει τους καταναλωτές για βλάβες συσκευών εκτός από περιπτώσεις ανωτέρας βίας, τυχαίων βλαβών υλικού κ.α.
– Δυνατότητα του διαχειριστή να διακόπτει την παροχή όταν υπάρχουν ληξιπρόθεσμα χρέη, ρευματοκλοπή, παράνομη λειτουργία εγκαταστάσεων ή οι εγκαταστάσεις δεν πληρούν τις προδιαγραφές.
– Περίοδος καταμέτρησης της κατανάλωσης ανά μήνα (κατ ελάχιστον) και εξάμηνο (το μέγιστο). Για τις οικιακές καταναλώσεις η ΔΕΗ κάνει καταμέτρηση ανά τετράμηνο.
– Το ύψος της χρέωσης του καταναλωτή για τη σύνδεσή του στο δίκτυο καθορίζεται με βάση την ισχύ της σύνδεσης που ζητά και την απόσταση του ακινήτου από το υφιστάμενο δίκτυο. Αν κάποιος καταναλωτής επιθυμεί τη σύνδεση με υπόγειες γραμμές αντί για εναέριες θα χρεώνεται με το επιπλέον κόστος.
