Σαν σήμερα, το 1974 ιδρύεται το ΠΑΣΟΚ – Από το King Palace στη μεγάλη νίκη του 1981

Σαν σήμερα το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ). Η επίσημη παρουσίαση του νέου κόμματος έγινε στο ξενοδοχείο «King Palace» της Αθήνας, παρουσία 150 ατόμων, που αποτέλεσαν τον ιδρυτικό του πυρήνα.

Το κεντρικό σύνθημα που αναφέρεται στη διακήρυξη και καθορίζει τις αρχές του νέου κόμματος, ήταν το τετράπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση – Δημοκρατία».

Όπως τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο «βασικός κυριαρχικός στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο ή επεμβάσεις, πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας.

Λίγα χρόνια αργότερα, το 1981, κερδίζει την εξουσία.

Η πτώση της Χούντας στις 24 Ιουλίου 1974, βρήκε τον Ανδρέα Παπανδρέου, εξόριστο στον Καναδά. Στις αρχές Αυγούστου ο Ανδρέας παίρνει την απόφαση να έρθει στην Ελλάδα και να ηγηθεί κόμματος. Στις 6 Αυγούστου συγκαλεί στο Βίντερτουρ της Ελβετίας για πρώτη και τελευταία φορά το εθνικό συμβούλιο του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος (ΠΑΚ), μιας αντιστασιακής οργάνωσης, που είχε ιδρύσει κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και διακήρυττε όχι μόνο την πτώση της χούντας, αλλά και «την αποδέσμευση της χώρας από την ξένη εξάρτηση» και «την πραγματοποίηση ριζικών αλλαγών, με τελικό στόχο το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας».

Σε εκείνη την ασταθή πολιτική ατμόσφαιρα ο γιος του «Γέρου της Δημοκρατίας» αρνήθηκε να κληρονομήσει την Ένωση Κέντρου και ξεκίνησε ένα νέο ριζοσπαστικό κίνημα που προέτασσε το αίτημα του σοσιαλισμού. Το εγχείρημα του βρήκε αντιστάσεις από το περιβάλλον του. Θεωρούσαν ότι ήταν «τρελό» να προτιμήσει να φτιάξει ένα καινούργιο κόμμα από το να «κληρονομήσει» ένα έτοιμο που δεν θα τον δυσκολεύει να πάρει την εξουσία.

H τελική επεξεργασία της διακήρυξης έγινε το μεσημέρι της 2ας Σεπτεμβρίου 1974 στην τραπεζαρία του σπιτιού του Ανδρέα Παπανδρέου στο Καστρί. Οι εισηγήσεις ήταν πολλές για το όνομα. Κάποιοι έκαναν λόγο για Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και άλλοι πρότειναν Εργατικό Κόμμα. Ορισμένοι υποστήριξαν την πρόταση Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα για την Αναγέννηση της Ελλάδας (ΠΑΣΟΚΑΕ). Αλλά υπήρξαν αντιρρήσεις καθώς κάποια στελέχη εξέφρασαν την άποψη ότι η λέξη «Αναγέννηση» παραπέμπει στη χούντα.

Τελικά, η πρώτη δήλωση του λογότυπου του ΠΑΣΟΚ στον Άρειο Πάγο ανέφερε «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κόμμα». Ο Παπανδρέου θα ζητήσει να τροποποιηθεί σε «Κίνημα» δύο ημέρες αργότερα, με διορθωτική δήλωση.