Η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν διέκοψαν σήμερα τις σχέσεις τους με το Κατάρ κατηγορώντας αυτό το πλούσιο αραβικό κράτος του Κόλπου ότι υποστηρίζει την τρομοκρατία, δεκαπέντε ημέρες μετά το ταξίδι του Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή, ο οποίος κάλεσε τις μουσουλμανικές χώρες να κινητοποιηθούν εναντίον του εξτρεμισμού.
Λίγο πιο μετά, στις χώρες που διακόπτουν διπλωματικές σχέσεις με την Ντόχα προστέθηκαν η Υεμένη και η Λιβύη, ενώ το Πακιστάν επεσήμανε ότι δεν έχει άμεσα σχέδια να διακόψει τις σχέσεις του με το Κατάρ.
Από την πλευρά του το Κατάρ κατηγόρησε τους γείτονές του στον Κόλπο ότι επιδιώκουν να το θέσουν υπό κηδεμονία και κατήγγειλε ως “αδικαιολόγητη” τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων που ανακοίνωσαν. Το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ εκφράζει “τη βαθιά λύπη και την έκπληξή του” και καταγγέλλει “μια εχθρική εκστρατεία, βασισμένη σε ψεύδη (…) που μαρτυρεί προμελέτη για να προκληθεί βλάβη στο κράτος” του Κατάρ.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Ρεξ Τίλερσον κάλεσε τις χώρες του Κόλπου να παραμείνουν ενωμένες, εκτιμώντας πάντως ότι η κρίση αυτή δεν θα έχει επιπτώσεις στην παγκόσμια μάχη εναντίον “της τρομοκρατίας”.
Το Κατάρ αποκλείσθηκε επίσης από τον αραβικό στρατιωτικό συνασπισμό που πολεμάει φιλοϊρανούς αντάρτες στην Υεμένη. Πρόκειται για τη σοβαρότερη κρίση από τη δημιουργία, το 1981, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ).
Αυτή η συντονισμένη κίνηση συνιστά τη δραματική κλιμάκωση μιας υποβόσκουσας διένεξης αναφορικά με την υποστήριξη που παρέχει το Κατάρ στους Αδελφούς Μουσουλμάνους, το παλαιότερο στον κόσμο ισλαμιστικό κίνημα, και προσθέτει κατηγορίες ότι η Ντόχα υποστηρίζει ακόμη και την ατζέντα του περιφερειακού αντιπάλου, του Ιράν.
Μετά τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων πολλών αραβικών χωρών με τη Ντόχα, το Ιράν κάλεσε το Κατάρ και τους γείτονές του στον Κόλπο να διεξάγουν “έναν ειλικρινή διάλογο” για να επιλύσουν τις διαφορές τους.
Τα τρία κράτη του Κόλπου ανακοίνωσαν ότι διακόπτουν τις μεταφορικές συνδέσεις με το Κατάρ και έδωσαν στους επισκέπτες από το Κατάρ περιθώριο δύο εβδομάδων για να εγκαταλείψουν τις χώρες τους.
Η Σαουδική Αραβία κατηγόρησε το Κατάρ ότι υποστηρίζει μαχητικές οργανώσεις και διαδίδει τη βίαιη ιδεολογία τους, μια προφανής αναφορά στο κρατικό δορυφορικό δίκτυο του Κατάρ αλ Τζαζίρα.
“Το Κατάρ εναγκαλίζεται πολλές τρομοκρατικές και σεχταριστικές οργανώσεις που έχουν στόχο να διαταράξουν τη σταθερότητα στην περιοχή, περιλαμβανομένων των Αδελφών Μουσουλμάνων, του ISIS (Ισλαμικό Κράτος) και της αλ-Κάιντα, και προωθεί διαρκώς το μήνυμα και τις μηχανορραφίες αυτών των οργανώσεων μέσω των μέσων ενημέρωσής του”, μετέδωσε το κρατικό σαουδαραβικό πρακτορείο ειδήσεων SPA.
Στη δήλωση κατηγορείται επίσης το Κατάρ ότι υποστηρίζει υποστηριζόμενους από το Ιράν μαχητικούς σιίτες στην ανατολική σαουδαραβική επαρχία Κατίφ και στο Μπαχρέιν.
Μέσω του κρατικού πρακτορείου ειδήσεών της, η Αίγυπτος, η πιο πολυάνθρωπη χώρα του αραβικού κόσμου, αναφέρει πως η πολιτική του Κατάρ “απειλεί την αραβική εθνική ασφάλεια και σπέρνει τους σπόρους της σύγκρουσης και της διαίρεσης μέσα στις αραβικές κοινωνίες βάσει ενός εσκεμμένου σχεδίου που έχει στόχο την ενότητα και τα συμφέροντα του αραβικού έθνους”.
Η Ντόχα καταγγέλλει μια εκστρατεία
Οι εξελίξεις αυτές σημειώνονται ενώ οι αρχές του Κατάρ υποστήριξαν την περασμένη εβδομάδα πως έπεσαν θύματα “χάκερ”, οι οποίοι δημοσιοποίησαν στον ιστότοπο του επίσημου πρακτορείου ειδήσεων QNA ψευδείς δηλώσεις που αποδόθηκαν στον εμίρη σεΐχη Ταμίμ μπεν Χαμάντ αλ-Θάνι.
Αυτές οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις αντέβαιναν στην περιφερειακή συναίνεση σε πολλά ευαίσθητα ζητήματα, ιδίως αναφορικά με το Ιράν, το οποίο εμφανιζόταν με βάση τις εν λόγω δηλώσεις ως ένας στρατηγικός σύμμαχος, ενώ κατηγορείται από τη Σαουδική Αραβία ότι είναι “η αιχμή του δόρατος της τρομοκρατίας”.
Οι δηλώσεις περιείχαν επίσης αρνητικά σχόλια για τις σχέσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ και το Κατάρ, που είναι εντούτοις στενός σύμμαχος των ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του προέδρου Τραμπ στο Ριάντ, η πρώτη που πραγματοποίησε στο εξωτερικό, στέφθηκε από την υπογραφή μιας συμφωνίας για ένα “στρατηγικό όραμα” με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και των αμυντικών σχέσεων ανάμεσα στο σαουδαραβικό βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Σε ομιλία που εκφώνησε στις 21 Μαΐου στο Ριάντ ενώπιον ηγετών του μουσουλμανικού κόσμου, ο Τραμπ ζήτησε να “κυνηγηθούν” οι εξτρεμιστές και “οι τρομοκράτες”, αναφερόμενος στις τζιχαντιστικές οργανώσεις που έχουν πραγματοποιήσει επιθέσεις σε πολλές χώρες. Είχε ζητήσει επίσης από την διεθνή κοινότητα “να απομονώσει” το Ιράν.
Το Κατάρ διαμαρτυρήθηκε ότι είναι θύμα μιας εχθρικής εκστρατείας, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, αναφορικά με την υποστήριξη που υποτίθεται ότι παρέχει στις ισλαμιστικές οργανώσεις.
Η τελευταία ανοικτή κρίση στον Κόλπο χρονολογείται από το 2014, όταν τρεις χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Αραβία, Μπαχρέιν και Εμιράτα) είχαν ανακαλέσει τους πρεσβευτές τους στην Ντόχα για να διαμαρτυρηθούν για την υποστήριξη που φέρεται ότι παρείχε το Κατάρ στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
