Θέτει για πρώτη φορά στη θεσμική ιστορία της χώρας κανόνες για το lobbying και την επικοινωνία των θεσμικών φορέων με εκπροσώπους συμφερόντων
Στόχος του σχεδίου νόμου “Ενίσχυση διαφάνειας και λογοδοσίας σε θεσμικούς φορείς της Πολιτείας, αποκατάσταση ακεραιότητας Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών” αποτελεί σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση η διασφάλιση της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας κατά την άσκηση δραστηριοτήτων επιρροής.
Όπως αναφέρει η έκθεση αξιολόγησης των προωθούμενων ρυθμίσεων: «Η απουσία ενός πλαισίου ρύθμισης των δραστηριοτήτων επιρροής στην Ελλάδα έχει επισημανθεί επανειλημμένα από διεθνή και ευρωπαϊκά όργανα στο πλαίσιο αξιολογήσεων και συγκριτικών εκθέσεων, όπως η Ομάδα Κρατών για τη Διαφθορά του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO, βλ. σχετικά «Έκθεση Αξιολόγησης για τον 4ο Κύκλο», παρ. 46, Ιούνιος 2015), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (βλ. σχετικά «Έκθεση του 2020 για το Κράτος Δικαίου, Κεφάλαιο για την Κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα» Σεπτέμβριος 2020, καθώς και τις τριμηνιαίες εκθέσεις στο πλαίσιο παρακολούθησης από τον μηχανισμό ενίσχυσης εποπτείας) και η Ομάδα Εργασίας Ανώτατων Αξιωματούχων Δημόσιας Ακεραιότητας του Ο.Ο.Σ.Α. (SPIO, βλ. σχετική Έκθεση για τις «Άσκηση Επιρροής τον 21ο αιώνα: Διαφάνεια, Ακεραιότητα και Πρόσβαση», Μάιος 2021). Η ρύθμιση των δραστηριοτήτων επιρροής αποσκοπεί στην ενίσχυση της νομιμότητας και της ακεραιότητας κατά την άσκησή τους και στη δημιουργία ενός πλαισίου που θα επιτρέπει στα ενδιαφερόμενα μέρη να συμβάλλουν στη λήψη αποφάσεων ακολουθώντας ειδικά θεσμοθετημένους κανόνες. Ταυτόχρονα, η διαφάνεια και η ακεραιότητα κατά την άσκηση δραστηριοτήτων επιρροής επιτρέπουν στους πολίτες να ενημερώνονται για τις εν λόγω δραστηριότητες με αποτέλεσμα την ενίσχυση των δημοκρατικών αρχών, της ορθής διακυβέρνησης και της εμπιστοσύνης τους στο πολιτικό σύστημα».
Το δεύτερο κεφάλαιο του νομοσχεδίου ρυθμίζει το πλαίσιο διαφάνειας και καταγραφής των δώρων που δέχονται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ή τα μέλη της Κυβέρνησης λόγω της επίσημης ιδιότητάς τους.
Μεταξύ άλλων προβλέπεται ότι δώρα αξίας ανώ των 200 ευρώ θα ανήκουν στην κυριότητα του Δημοσίου ενώ στους γενικούς κανόνες επισημαίνεται πως «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα μέλη της Κυβέρνησης οφείλουν να μην αποδέχονται δώρα, παροχές ή άλλα ωφελήματα, τα οποία προσφέρονται λόγω της θεσμικής ιδιότητάς τους στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους, παρά μόνο για λόγους ευγένειας, αβρότητας ή εθιμοτυπίας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα μέλη της Κυβέρνησης οφείλουν να μην αποδέχονται φιλοξενία, η οποία παρέχεται λόγω της θεσμικής ιδιότητάς τους στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους, παρά μόνο για λόγους αβροφροσύνης ή σύμφωνα με τη διπλωματική πρακτική. Παρουσία κατόπιν προσκλήσεως σε εκδηλώσεις, κατά τις οποίες τα παραπάνω πρόσωπα παρίστανται λόγω της θεσμικής ιδιότητάς τους δεν θεωρείται φιλοξενία»
Τέλος, το τρίτο μέρος του σχεδίου νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση επιχειρεί να αντιμετωπίσει μια σειρά ζητημάτων όπως:
– να παύσει να υφίσταται η πολυδιάσπαση του νομοθετικού πλαισίου που αφορά στην κινητικότητα των υπαλλήλων του Δημοσίου ώστε να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας (ν. 4440/2016),
– να αντιμετωπίζονται ισότιμα οι υπάλληλοι ΙΔΑΧ και ΙΔΟΧ του Δημοσίου με τους μονίμους υπαλλήλους ως προς το ζήτημα της χορήγησης ηθικής αμοιβής
– να επιλυθούν γραφειοκρατικά ζητήματα και να βελτιωθεί η παροχή υπηρεσιών του Δημοσίου και των ΟΤΑ μέσω της χορήγησης δικαιώματος υπογραφής ή συνυπογραφής στους κτηνιάτρους, – να αρθούν τυχόν αμφιβολίες ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό πλαίσιο επί των συμβάσεων ορισμένου χρόνου δημόσιων ερευνητικών οργανισμών ιδιωτικού δικαίου και
– να παύσουν να στερούνται του ευεργετικού δικαιώματος διορισμού στο Δημόσιο συγγενείς αποβιωσάντων που απώλεσε σε σύντομο χρόνο το πρόσωπο που έκανε χρήση του εν λόγω δικαιώματος και πιο συγκεκριμένα, προ της συμπλήρωσης του χρόνου μονιμοποίησής του.
