Από μία έως τρεις συντάξεις ετησίως θα χάσουν οι νυν συνταξιούχοι που εισπράττουν συντάξεις άνω των 1000 ευρώ εξαιτίας του ανακαθορισμού ( επαναυπολογισμού) του ποσού της σύνταξής τους με βάση χαμηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης , παρέμβαση που έκρινε αναγκαία η επιτροπή σοφών κρίνει αναγκαία για να γεφυρωθεί το χάσμα παλιάς και νέας γενιάς συνταξιούχων το οποίο δημιουργήθηκε μετά από τη μεταρρύθμιση του 1992.
Πολυπληθείς κατηγορίες συνταξιούχων που συνταξιοδοτήθηκαν με 35ετία και ποσοστό αναπλήρωσης 70%, θα υποστούν νέο επαχθέστερο υπολογισμό με ποσοστό αναπλήρωσης 50%-55% για το σύνολο της σύνταξης κύριας και επικουρικής. Όπως εκτιμά ο πρώην υπουργός εργασίας κ. Γιώργος Κουτρουμάνης οι μειώσεις θα κυμανθούν από 20% έως 30% στις υψηλές συντάξεις καθώς ο επανυπολογισμός θα γίνει στα αρχικά ποσά πριν από τις μνημονιακές περικοπές. Έτσι , για παράδειγμα , ένας συνταξιούχος των 1.300 ευρώ ( σύνολο κύριας και επικουρικής) θα έχει ετήσια απώλεια 3.900 ευρώ ( μείωση 25%). Δηλαδή θα χάσει 3 συντάξεις ενώ προσδοκούσε να ανακτήσει τη χαμένη 13η σύνταξη.
Ωστόσο οι απώλειες μεσοσταθμικά εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 752 ευρώ ετησίως ( δηλαδή χάνεται μία μέση σύνταξη το χρόνο) αν θεωρήσουμε μονόδρομο, ελλείψει ισοδύναμων, τα εναπομείναντα 700 εκατ. ευρώ που αναζητούνται για καλυφθεί ο στόχος του μνημονίου για το 2016 να συγκεντρωθούν από τις περικοπές των συντάξεων άνω των 1000 ευρώ ( το σύνολο των συντάξεων κύριων και επικουρικών ανέρχεται σήμερα σε 930.000.
Η πρωτόγνωρη αυτή παρέμβαση, σύμφωνα με την πρόεδρο της επιτροπής σοφών και αντιπρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Αθηνά Πετρόγλου δεν προσκρούει σε διάταξεις του Συντάγματος εφόσον σέβεται τις αρχές της ισότητας της συμμετοχής στα δημόσια βάρη και της κοινωνικής αλληλεγγύης υπό την προυπόθεση ότι η σύνταξη μετά τις μειώσεις εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση. Ο επανυπολογισμός θα γίνει με βάση το νόμο Σιούφα του 1992 και χαμηλότερους συντελεστές .
Το πόρισμα της επιτροπής σοφών που θα αποτελέσει βάση συζήτησης με τους κοινωνικούς φορείς προβλέπει τρεις δραματικές ανατροπές :
1)Δε θα ισχύει ίδιο ποσοστό αναπλήρωσης του συντάξιμου μισθού για όλους . Το ποσοστό θα είναι μεγαλύτερο για τους χαμηλόμισθους και μικρότερο για τους υψηλόμισθους προκειμένου να προστατευτούν τα χαμηλότερα εισοδήματα. Όπως τόνισε ο Υπουργός Εργασίας κ. Γιώργος Κατρούγκαλος , κατά την παρουσίαση του πορίσματος της επιτροπής σοφών – μέχρι σήμερα αν κάποιος έπαιρνε 1.000 € σύνταξη θα έχει το ίδιο ποσοστό αναπλήρωσης είτε ήταν εργαζόμενος πριν, είτε ήταν εργαζόμενος μετά τα διάφορα αυθαίρετα χρονικά όρια που έχουν τεθεί από τις διάφορες ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις . Στο εξής , το ποσοστό αναπλήρωσης θα συνδέεται με το εισόδημα και κατ΄εκτίμηση του καθηγητή Μ. Νεκτάριου , μέλους της επιτροπής θα κυμαίνεται για την κύρια σύνταξη μεταξύ 45% και 55% από 65% που είναι σήμερα.
2) Η βασική σύνταξη των 360 ευρώ θα καταβάλλεται στα 67 με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Θα λαμβάνεται υπόψη το ύψος της αναλογικής σύνταξης που θα προκύπτει από το σύνολο των εισφορών συν τυχόν εισοδήματα που έχει από εργασία ή από άλλες πλευρές ( ενοίκια , μετοχές κλπ) . Η βασική σύνταξη «λάστιχο» θα κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος της αναλογικής σύνταξης και τα μέλη της οικογένειας. Π.χ. Θα μειώνεται προοδευτικά όταν αυξάνει η αναλογική και όταν αυξάνει το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου.
Ωστόσο ο κ. Κατρούγκαλος εξέφρασε τη διαφωνία του για τη θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων τονίζοντας « η δική μου προσωπική, όχι κυβερνητική ακόμα αντίληψη, αυτό θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα, είναι η εθνική σύνταξη η οποία εξασφαλίζει το Δημόσιο και αναδιανεμητικό χαρακτήρα του συστήματος για τους νέους συνταξιούχους, να δίνεται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.»
3) Δεν ασχολείται καθόλου με τον τρόπο συνταξιοδότησης αναπήρων, χήρων και όσων εργάζονται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι αν κάποιος βγει στη σύνταξη με ελάχιστα χρόνια ασφάλισης στο νέο σύστημα το ποσό που θα πάρει αν δε ληφθεί μέριμνα θα κυμανθεί στα 250-400 ευρώ.
Ο υπουργός εργασίας τάχθηκε υπέρ των ενιαίων κανόνων στις εισφορές και τις παροχές και τόνισε ότι η εθνική σύνταξη η θα χρηματοδοτείται από τη φορολογία, όχι από τις ασφαλιστικές εισφορές ώστε να μη «φουσκώνει» η συνταξιοδοτική δαπάνη.
«Το έλλειμμα του ΙΚΑ- είπε χαρακτηριστικά- ξεπερνάει το ένα δισεκατομμύριο.Δεν μπορούμε να λειτουργούμε με τόσο μεγάλα ανοίγματα ελλείμματος των ταμείων, διότι δεν αποτελεί αριστερή πολιτική να διευρύνεις συνεχώς τα κρυφά ή τα φανερά χρέη των ταμείων. Έχω πει ότι δεν θα υπάρξουν οριζόντιες μειώσεις, αλλά αυτές θα προκύψουν από τη νέα αρχιτεκτονική και ακριβώς αυτή η νέα αρχιτεκτονική θα αντιμετωπίσει και τα ελλείμματα».
Για κατεδάφιση των συντάξεων από την επιτροπή σοφών που έπαιξε το ρόλο του «λαγού» κάνει λόγο ο πρώην αναπληρωτής υπουργός ασφάλισης κ. Δημήτρης Στρατούλης σημειώνοντας:
-Η σύνδεση των κατωτάτων συντάξεων με εισοδηματικά κριτήρια, σε συνδυασμό με τις μειώσεις που θεσμοθετήθηκαν μετά τις εκλογές, θα τις μετατρέψει σε αόρατες.
– Ο νέος τρόπος υπολογισμού των κύριων συντάξεων, ώστε το ποσοστό αναπλήρωσης του συντάξιμου μισθού για ήδη συνταξιούχους και νέους συνταξιούχους να ισοπεδωθεί προς τα κάτω για όλους και να μειωθεί από 70% σε 55%, θα τις μετατρέψει σε απλά φιλοδωρήματα και τους συνταξιούχους σε επαίτες.
– Η θέσπιση ατομικών ασφαλιστικών μερίδων, δηλαδή «ατομικού κουμπαρά» για κάθε ασφαλισμένο και η αντικατάσταση του συστήματος των «καθορισμένων παροχών» από το σύστημα «καθορισμένων εισφορών» καταργούν πλήρως τον αναδιανεμητικό και αλληλέγγυο μεταξύ των γενεών χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης και τον μετατρέπουν σε ατομικό – κεφαλαιοποιητικό, επιβάλλοντας έναν ακραίο κοινωνικό Δαρβινισμό.
– Η ενσωμάτωση της επικουρικής σύνταξης στην κύρια ή η πλήρης εξατομίκευσή τους με ατομικές μερίδες για κάθε ασφαλισμένο, σε συνδυασμό με την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος οδηγεί στην εξαέρωση και ουσιαστικά στην κατάργηση των επικουρικών συντάξεων.
– Η προσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών όλων των ασφαλιστικών ταμείων με αυτές του ΙΚΑ οδηγεί στον τριπλασιασμό των ασφαλιστικών εισφορών των αγροτών στον ΟΓΑ και σε μεγάλη αύξηση των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ.