Το φορολογικό πιστοποιητικό παρότι το θέλει η αγορά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχει προχωρήσει. Παρότι οι φορολογικές αναμορφώσεις ανήλθαν στα 3,4 δισ. ευρώ στην προηγούμενη χρήση , και παρότι ο νόμος για το φορολογικό πιστοποιητικό έχει ψηφιστεί , εντούτοις δεν έχει προχωρήσει.
Η ιστορία με το φορολογικό πιστοποιητικό των επιχειρήσεων, είναι χαρακτηριστική για την κατάσταση που επικρατεί στην προώθηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων.
Βάσει των διατάξεων του άρθρου 82§5 του Ν.2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος – ΚΦΕ), “οι Νόμιμοι Ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία, …που διενεργούν υποχρεωτικούς ελέγχους σε ΑΕ, ΕΠΕ καθώς και σε υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, υποχρεούνται σε έκδοση ετήσιου πιστοποιητικού. Το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται μετά από έλεγχο που διενεργείται, παράλληλα με τον έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης, ως προς την εφαρμογή των διατάξεων σε φορολογικά αντικείμενα…”
Βάσει της Απόφασης του Υπουργού Οικονομικών ΠΟΛ 1159/2011, καθορίστηκε η διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 82§5 του Ν.2238/1994. Με την απόφαση αυτή καθορίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι ο φορολογικός έλεγχος πραγματοποιείται επί συγκεκριμένων φορολογικών αντικειμένων, που προσδιορίζονται σε ειδικό πρόγραμμα ελέγχου, το οποίο εκδίδεται από το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), αναβαθμίζεται σε ετήσια βάση και είναι σύμφωνο με τα οριζόμενα στο Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000 «Έργα Διασφάλισης πέραν ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Οικονομικής Πληροφόρησης». Επίσης με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση καθορίστηκε το περιεχόμενο του ετήσιου φορολογικού πιστοποιητικού, η τεκμηρίωση του φορολογικού ελέγχου, η δυνατότητα δειγματοληπτικού ελέγχου από τη φορολογική αρχή, ο τύπος και η ισχύς της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, ο ποιοτικός έλεγχος του έργου των Νόμιμων Ελεγκτών και ελεγκτικών γραφείων κλπ.
Μετά την κατάργηση του Ν.2238/1994 και την αντικατάστασή του από το Ν.4172/2013 (Νέος ΚΦΕ) από 1/1/2014, οι διατάξεις σχετικά με την έκδοση της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης εντάχθηκαν, με κάποιες τροποποιήσεις, στο άρθρο 65Α του Ν.4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας – ΚΦΔ). Όπως προβλέπεται στην παράγραφο 2 του ανωτέρω άρθρου του ΚΦΔ, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ), που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της ΕΛΤΕ, καθορίζονται τα συγκεκριμένα επιμέρους φορολογικά αντικείμενα του ελέγχου, ενδεχόμενες συγκεκριμένες ελεγκτικές επαληθεύσεις που πρέπει να διενεργούνται, εξαιρέσεις από την υποχρέωση έκδοσης φορολογικού πιστοποιητικού μέχρι ποσού ακαθαρίστων εσόδων 150.000 ευρώ ετησίως, το ειδικότερο περιεχόμενο του πιστοποιητικού που εκδίδεται και οι επιφυλάξεις που τυχόν διατυπώνονται σε αυτό, ο τρόπος, ο χρόνος και η διαδικασία υποβολής του, ζητήματα εφαρμογής της επιλογής υποθέσεων για έλεγχο σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού πιστοποιητικού ή διαπίστωσης σε αυτό παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Σύμφωνα με το άρθρο 66§40 του Ν.4174/2013 (ΚΦΔ), οι διατάξεις του άρθρου 65Α του ΚΦΔ, τίθενται σε ισχύ για χρήσεις που αρχίζουν από 1ης Ιανουαρίου 2014.
Μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί η κατ’εξουσιοδότηση του άρθρου 65Α§2 του Ν.4174/2013, απόφαση του ΓΓΔΕ με την οποία θα καθοριστούν τα θέματα σχετικά με την έκδοση της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης για χρήσεις που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εφεξής. Δεδομένου ότι το Ετήσιο Φορολογικό Πιστοποιητικό αποτελεί πλέον θεσμό για τη συντριπτική πλειοψηφία των ελεγχόμενων εταιρειών, τα ελεγκτικά γραφεία αλλά και για το Υπουργείο Οικονομικών, είναι σημαντικό να εκδοθεί η απόφαση του ΓΓΔΕ που θα επιτρέψει την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων για χρήσεις που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014, την ομαλή διεξαγωγή των ελέγχων φορολογικής συμμόρφωσης και την τήρηση των προβλεπομένων προθεσμιών.
Σημειώνεται ότι όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΛΤΕ, μόλις τον πρώτο χρόνο εφαρμογής των ελέγχων φορολογικής συμμόρφωσης, το σύνολο σχεδόν των επιχειρήσεων (93,5% επί του συνόλου) που ελέγχονται υποχρεωτικά από νόμιμους ελεγκτές ή ελεγκτικά γραφεία έλαβε Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης. Με το θεσμό του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού επιτεύχθηκε διεύρυνση της φορολογικής βάσης κατά περίπου 3,4 δις ευρώ (1,8% του ΑΕΠ) και τεκμαρτό φορολογικό όφελος μεταξύ 0,4% και 0,5% του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, περιορίστηκε σημαντικά η μείωση του φόρου εισοδήματος σε σχέση με την πολύ σημαντική αύξηση των φορολογικών ζημιών λόγω της οικονομικής κρίσης, καθώς οι φορολογικές αναμορφώσεις ανήλθαν στα 3,4 δις ευρώ και αυξήθηκαν κατά 73% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση. Επίσης, η είσπραξη των τελών χαρτοσήμου αυξήθηκε κατά 27% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, ενώ δόθηκε στις φορολογικές αρχές να βεβαιώσουν 90 εκ. Ευρώ μέσω των παρατηρήσεων που ενσωματώθηκαν στις Εκθέσεις Φορολογικής Συμμόρφωσης. Επίσης, ο θεσμός του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού κρίθηκε ότι αποτελεί πολύτιμο βοήθημα στην υπηρεσία των δημόσιων ελεγκτικών φορέων και των ελεγχόμενων εταιρειών.
