Μόνο στο ό,τι διαφωνούν για τα κόκκινα δάνεια και τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, συμφώνησαν κυβέρνηση και θεσμοί, ενώ σε όλα τα υπόλοιπα απλά … δεν συμφώνησαν.
Ουσιαστικά, χωρίς να καταγραφεί ακόμα καμία ρήξη, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει πρόβλημα γιατί οι δανειστές δεν πείθονται σε όσα λέει πως έκανε ή θα κάνει, ενώ αμφισβητούν αν τα μέτρα που αυτή λαμβάνει αποδίδουν.
Για τα βασικά θέματα πάντως, καθοριστική θα είναι η επόμενη εβδομάδα.
Το πιο άμεσο για την κοινωνία πρόβλημα είναι ο ΦΠΑ στην εκπαίδευση, καθώς εχθές 23 Οκτωβρίου εξέπνευσε και η νέα διορία που είχε δώσει το υπουργείο Οικονομικών –με ένα απλό δελτίο Τύπου όμως και όχι δημοσιοποιώντας κάποια απόφαση ή άλλη διάταξη νόμου- για την αναστολή της επιβολής του φόρου. Ενώ υποσχέθηκε (εδώ και ένα μήνα ήδη) ότι το μέτρο θα αντικατασταθεί, επί του παρόντος το 23% ΦΠΑ ισχύει, αλλά μέσα στα επόμενα 24ωρα πρέπει να εκδοθεί κάποια απόφαση που να λέει πόσες «πενταροδεκάρες» θα κληθεί να πληρώσει κάθε οικογένεια που στέλνει τα παιδιά του σε φροντιστήριο, ΙΙΕΚ ή ιδιωτικό σχολείο.
Μέχρι τότε θα πρέπει η κυβέρνηση να βρει και τα ισοδύναμα άλλα μέτρα που θα επιβάλει, για να βρει κάποιες δεκάδες ή εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για να μπαλώσει την «τρύπα» που ανοίγει από τη μη εφαρμογή του μέτρου –αν και εφόσον τελικώς καταργηθεί φυσικά.
Το πραγματικά μεγάλο ζήτημα όμως για την κοινωνία και την οικονομία, είναι οι αλλαγές στο Νόμο Κατσέλη. Αν και αποτελούν ένα μικρό μέρος όμως του συνολικού προβλήματος με τα κόκκινα δάνεια το οποίο συνδέεται άμεσα με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δεν υπήρξε καμία λύση και οι απεσταλμένοι των θεσμών έφυγαν από την Αθήνα αφήνοντας πίσω τους τεράστιο χάσμα (δέχονται να υπάρχει προστασία μόνο για πολύ μικρά χρέη και βαλάντια) ενώ δεν κάμφθηκαν ούτε από την δημόσια αναφορά του Γάλλου Προέδρου Φρανσουά Ολάντ που είπε πως αν δεν λύσουν αυτοί το θέμα, τότε θα πρέπει να λυθεί σε υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Και έτσι όμως, οι τελικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν και από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αν οι κεφαλαιακές ανάγκες τους αποδειχτούν μικρές ή μεγάλες, με βάση τα στοιχεία των τεστ που θα ανακοινωθούν στο τέλος της εβδομάδος, αναλόγως μικρό ή μεγάλο θα είναι και το πρόβλημα της επίλυσης των κόκκινων δανείων.
Καθώς η ανακεφαλαιοποίηση δεν επηρεάζει μόνον τα δάνεια αλλά και τις καταθέσεις των Ελλήνων, η κυβέρνηση τρέχει τώρα να καταθέσει μέσα στην εβδομάδα και το νομοσχέδιο που προβλέπει πώς θα γίνει αυτή η διαδικασία. Το πρόβλημα όμως δεν λύνεται μόνο με ένα άρθρο και ένα νόμο, ούτε με έναν απλό οδικό χάρτη που θα ψηφίσει η Βουλή, αλλά συνδέεται επίσης με το ύψος των κεφαλαίων που θα χρειαστούν για να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, τα οποία θα ανακοινωθούν μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα.
Μαζί με τα προβλήματα αυτά, οι απεστελμένοι των θεσμών άφησαν στην κυβέρνηση φεύγοντας και άλλα δύο:
1ον: παραμένει αβέβαιο εάν θα δοθεί και πότε στην Ελλάδα η υποδόση των 2 δισ. ευρώ, που αναμενόταν να εγκριθεί την Τετάρτη που πέρασε. Ο κύριος Τσακαλώτος απέφυγε χθες να δηλώσει αισιόδοξος πως τα λεφτά θα έρθουν την ερχόμενη εβδομάδα. Την δόση ίσως φέρει μαζί του την άλλη εβδομάδα ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, που την Δευτέρα θα βρίσκεται στην Αθήνα για επίσημη επίσκεψη, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί. Την Πέμπτη πάντως αναμένεται η εξ αναβολής συνεδρίαση του Euroworking Group, που θα ασχοληθεί με τη δόση των 2 δισ. για την Ελλάδα. Αν δεν κλείσει ως τότε το ζήτημα, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ και οι αποφάσεις μετατίθενται για το Eurogroup της 9ης Νοεμβρίου.
2ον: η λίστα με τα προαπαιτούμενα μεγαλώνει αντί να κλείνει, αφού ούτε το πρώτο πακέτο των προαπαιτουμένων εκπληρώθηκε ακόμα, ούτε «κλείδωσε» η λίστα με τα επόμενα προαπαιτούμενα που πρέπει να ψηφιστούν ή να εφαρμοστούν έως τα μέσα Νοεμβρίου. Τις επόμενες μέρες θα αυξομειώνονται και λογικά θα πρέπει να κλειδώσουν έως το EWG της 29ης Οκτωβρίου το αργότερο.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, «φαβορί» για να ενταχθούν στο δεύτερο πακέτο προαπαιτούμενων εμφανίζονται τα εξής μέτρα:
– Δημοσιονομικά: Κατάρτιση Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (2016-2019), το οποίο προβλέπει μέτρα ύψους 8,1 δις. ευρώ.
– Τράπεζες: Νομοσχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση (που καθυστέρησε αλλά έρχεται), αλλαγές στο πλαίσιο για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας (που δεν έκλεισε στο πρώτο «πακέτο» του Οκτωβρίου), διαμόρφωση του συνολικού πλαισίου διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων.
– Φορολογία: Αλλαγές στην φορολόγηση των αγροτών, μέτρα για την προώθηση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών, το νέο Περουσιολόγιο, εξεύρεση ισοδύναμων μέτρων ύψους 20.000.000 ευρώ για να αποφευχθεί το εισιτήριο των 5 ευρώ στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων. Ίσως ενταχθούν εδώ τελικά οι αλλαγές στη φορολογία εισοδημάτων (μισθοί, συντάξεις, ενοίκια κλπ) χωρίς να αποκλείεται να ενταχθούν και ισοδύναμα από αυξήσεις στα τέλη κυκλοφορίας κλπ.
– Εργασιακά: Διαβούλευση για την επανεξέταση των ομαδικών απολύσεων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
– Δημόσιο: νέο Μισθολόγιο με ισχύ από 1ης-1-2016 και κανόνες αξιολόγησης.
– Άνοιγμα επαγγελμάτων: Υιοθέτηση των προτάσεων του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
– Αποκρατικοποιήσεις: Αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ή εναλλακτικό σχέδιο με ισοδύναμα μέτρα (η Τρόικα το συζητά αλλά δεν το έχει αποδεχτεί), ανακοίνωση τελικών δεσμευτικών ημερομηνιών για τις αποκρατικοποιήσεις ΟΛΠ, ΟΛΘ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Η καλή είδηση πάντως από τα παζάρια με την Τρόικα είναι πως οι δανειστές κουβεντιάζουν τα νεότερα στοιχεία για την Οικονομία, που δείχνουν πολύ μικρότερη ύφεση από όσο είχε αρχικά υπολογιστεί. Μικρότερη ύφεση μπορεί να σημαίνει καλύτερη είσπραξη εσόδων και άρα λιγότερες πιέσεις για ισοδύναμα ή πρόσθετα νέα μέτρα, αλλά τα στοιχεία αυτά θεωρούνται ακόμα «πρόδρομες ενδείξεις» και δεν θα λύσουν κανένα πρόβλημα πριν οριστικοποιηθούν μέσα στον Νοέμβριο.