«Τοπίο στην ομίχλη» συνεχίζει να επικρατεί γύρω από τη λίστα Βαρουφάκη, όχι μόνο για τους εκπροσώπους των «θεσμών» αλλά και για τους Έλληνες πολίτες. Την ώρα μάλιστα που η επιστολή Βαρουφάκη που συζητείται στις Βρυξέλλες συνοδεύεται και από έγγραφα που τηρούνται μυστικά, όπως η «δεύτερη λίστα» ή το «excel», συμφωνήθηκε να μην δημοσιοποιηθεί, αλλά και το κείμενο ερωτοαπαντήσεων των «θεσμών» επί των ευρημάτων της τελευταίας αξιολόγησης (της 10ης Δεκεμβρίου) που είχαν ετοιμάσει τα κλιμάκια των ελεγκτών.
Όσο πάντως «σκαλίζει» κανείς τη λίστα που διέρρευσε τη Δευτέρα, διαπιστώνει ότι αφήνει και πολλά περιθώρια για «κρυφά» νέα μέτρα, ακόμα και αν οι δανειστές δεν πιέσουν για πρόσθετες παρεμβάσεις αλλά δεχτούν ως έχει την πρόταση της κυβέρνησης.
Και… τρίτη λίστα!
Ακόμα και στο θέμα του ΕΝΦΙΑ, που άναψε φωτιές στην κυβέρνηση και στο Μέγαρο Μαξίμου για τον αν θα παραμείνει ή όχι και το 2015, αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών διευκρίνιζε αργά το βράδυ της Δευτέρας ότι «ισχύει μέχρι την κατάργησή του, αλλά το ότι δεν το βάλαμε στη λίστα σημαίνει πως, όταν το βάλουμε, θα παρουσιάσουμε και νέα ισοδύναμα μέτρα».
Δηλαδή η κυβέρνηση εμφανίζεται να το παίζει… δίπορτο, αφού την βολεύει να μην ανοίξει μέτωπο με τους δανειστές για το πού θα βρει δημοσιονομικά ισοδύναμα 2,5 δισ. ευρώ, αλλά και στο εσωτερικό να μην αποκαλύπτει με ποια άλλα νέα μέτρα θα καλύψει το κενό, εφόσον τελικά καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ.
«Ασκήσεις επί χάρτου»
Το πακέτο Βαρουφάκη περιγράφει εισπρακτικά μέτρα ύψους 3,7 δισ. ευρώ και παροχές 1 δισ. (χωρίς κατάργηση του ΕΝΦΙΑ ύψους 2,5 δισ. ευρώ). Προβλέπει και επιπλέον έσοδα 1,5 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις, τα οποία όμως, αν δεν έρθουν θα πρέπει να καλυφθούν με άλλα μέτρα, ενώ αν έρθουν θα διοχετευτούν στο δημόσιο χρέος και για τα ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς να καλύψουν τυχόν υστέρηση άλλων μέτρων που προσμετράται στο έλλειμμα.
Αλλά και στα κοστολογημένα εισπρακτικά μέτρα (των οποίων την ακρίβεια ελέγχουν στο Brussels Group οι θεσμοί), δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα εφαρμοστούν και θα επιτευχθούν.
Για παράδειγμα:
-Η κυβέρνηση εντάσσει έσοδα 300 εκατ. ευρώ από τον εξορθολογισμό του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Δεν φαίνεται όμως πώς μπορεί αυτό να συμβεί μέσα στο 2015, αφού φέτος θα εισπραχτούν οι φόροι του 2014. Το μόνο μέσο που φαίνεται να απομένει είναι, είτε η κατάργηση των φοροαπαλλαγών (που όμως έχουν πρακτικά ήδη εκμηδενιστεί και άρα δεν αλλάζει κάτι αν αυξηθεί πχ η παρακράτηση φόρου στους μισθωτούς) είτε η επιβολή αυξημένων φόρων ή και έκτακτης εισφοράς στα υψηλά ή και τα μεσαία εισοδήματα. Και όλα αυτά, παρότι δεν θα αυξηθεί τελικώς εφέτος, όπως έλεγαν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, το αφορολόγητο όριο.
Η κυβέρνηση θα χρειαστεί να έχει ανοίξει τα χαρτιά της όμως και για το πώς θα καλύψει τυχόν αποκλίσεις στις εκτιμήσεις των εσόδων από θεσμούς και κυβέρνηση. Συγκεκριμένα:
-725.000.000 ευρώ υπολογίζει να εισπράξει φέτος η κυβέρνηση από τους ελέγχους καταθέσεων εξωτερικού, αν και έως τώρα έχουν εισπραχθεί λιγότερα από 100.000.000.
-600.000.000 ευρώ υπολογίζει από τις νέες ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών και φορολογικών οφειλών. Ταυτόχρονα όμως, με όλους τους τρόπους είσπραξης το δημόσιο εισέπραττε ως τώρα 1,7 δισ. ευρώ το χρόνο από τα ληξιπρόθεσμα χρέη.
Αλλά και τα υπόλοιπα μέτρα που προτείνει η κυβέρνηση, όπως αναγνωρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών, «μένει να αποδειχθεί στην πράξη» σε τι είσπραξη και τι βεβαίωση θα οδηγήσουν. Έτσι, στα δημοσιονομικά οφέλη 3,7 δισ. ευρώ που υπολογίζει η ελληνική κυβέρνηση, περιλαμβάνονται και προβλέψεις για έσοδα:
-270.000.000 ευρώ από τη λοταρία αποδείξεων, την οποία είχε προτείνει η προηγούμενη κυβέρνηση, βασιζόμενη στην εμπειρία της Πορτογαλίας που έχει επιτύχει έσοδα 1,6 δισ. ευρώ ετησίως. Και εκείνη υπολόγιζε έσοδα 500 εκατ. ευρώ, χωρίς όμως να αξιολογηθεί τελικά ποτέ από την τότε Τρόικα για την αποδοτικότητά της.
– 350.000.000 ευρώ από την καταπολέμηση της απάτης στον ΦΠΑ. Εδώ θα απαιτηθεί μεγάλο φοροκυνηγητό αφού, όπως έλεγε χθες κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, «είναι έγκλημα οι τουρίστες να διπλασιάστηκαν το 2014 και οι εισπράξεις από ΦΠΑ σε Μύκονο και Σαντορίνη να μειώθηκαν κατά 30%», την ώρα μάλιστα που η υπόλοιπη χώρα φάνηκε συνεπής στις υποχρεώσεις της και πλήρωσε τους φόρους της.
– 350.000.000 ευρώ από τις τηλεοπτικές άδειες
– 250.000.000 ευρώ από την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνού
– 225.000.000 ευρώ από την ενίσχυση των μηχανισμών είσπραξης δημοσίων εσόδων
– 200.000.000 ευρώ από μέτρα για το ηλεκτρονικό τζόγο.
Αντιθέτως, το πακέτο παροχών που παρουσιάζει η κυβέρνηση προβλέπει:
– 600.000.000 ευρώ, που είναι το κόστος για την επαναφορά της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους κάτω από το όριο της φτώχειας.
– 326.000.000 ευρώ, που προκύπτουν από την αναβολή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις.
– 82.000.000 ευρώ, που είναι το κόστος για τη διατήρηση των σημερινών ορίων του ΕΚΑΣ.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι προτεινόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν:
– Εξορθολογισμό των αμοιβών στο Δημόσιο.
– Ενίσχυση της αυτονομίας της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων.
– Μπλοκάρισμα στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που υπονομεύουν τη σταθερότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
– Εκσυγχρονισμό του κώδικα είσπραξης εσόδων και εξάλειψη των εξαιρέσεων.
– Σύστημα συμψηφισμού οφειλών μεταξύ Δημοσίου και πολιτών.
– Εφαρμογή νόμου για τον προϋπολογισμό που βελτιώνει τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.
– Προώθηση εξωδικαστικών συμβιβασμών για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
– Προώθηση νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας με καλύτερη εξειδίκευση των δικαστηρίων και προώθηση συστήματος ηλεκτρονικής υποβολής για να επιταχυνθεί η απονομή δικαιοσύνης.
– Βελτίωση της αξιοπιστίας και της ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ.