Μέχρι τη Σιγκαπούρη έφτασε η είδηση για την προμήθεια 500 εκατ. δολαρίων για τα απαρχαιωμένα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας που αποκάλυψε η εφημερίδα το «Πρώτο Θέμα».
Η εφημερίδα Singapore News γράφει ότι η Ελλάδα παρά τον κίνδυνο χρεοκοπίας δίνει 500 εκατ. για αεροσκάφη του Ναυτικού και παραπέμπει στην ιστοσελίδα της βρετανικής εφημερίδας Express που έχει αναλυτικό ρεπορτάζ για το θέμα και στην κριτική που έχει εγείρει η απόφαση της κυβέρνησης για ένα τέτοιο αμυντικό deal μεσούσης της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων δεκαετιών.
Το πιο εκτενές ρεπορτάζ πάντως φιλοξενεί η εφημερίδα Financial Times που γράφει ότι η Αθήνα, την ίδια στιγμή που περικόπτει κονδύλια από προγράμματα για την αντιμετώπιση της φτώχειας, διαθέτει 500 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό πέντε υπέργηρων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας P-3B Orion.
Οι Financial Times, αναπαράγοντας το αποκαλυπτικό δημοσίευμα, γράφουν ότι η κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη χρονική συγκυρία που επέλεξε η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα για την υπογραφή της συμφωνίας κατέχει κεντρική θέση στο δημοσίευμα των Financial Times με αναφορές μεταξύ άλλων στις δηλώσεις του Σταύρου Θεοδωράκη ότι δαπανώνται 200 εκατ. για την ανθρωπιστική κρίση και 500 εκατ. για την ανακατασκευή μνουσειακών αεροσκαφών.
Διαβάστε αναλυτικά τι αναφέρει στο ρεπορτάζ της η Kerin Hope:
«Όταν το ριζοσπαστικό, αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην αντιπολίτευση έσπευδε να κατηγορήσει την τότε κυβέρνηση για «υπερβολικές» αμυντικές δαπάνες και για έλλειψη διαφάνειας στα αμυντικά συμβόλαια.
Τώρα η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα, βρίσκεται αντιμέτωπη με κριτική για την υπογραφή ενός συμβολαίου 500 εκατ. ευρώ, προκειμένου να υπάρξει αναβάθμιση πέντε υπέργηρων αεροσκαφών P-3B Orion, τα οποία χρησιμοποιούνται από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό για περιπολίες, ενώ την ίδια στιγμή κόβει κεφάλαια από προγράμματα αντιμετώπισης της φτώχειας.
Προσθέτοντας ακόμη μεγαλύτερη ένταση στην όλη ίντριγκα, η ελληνική κυβέρνηση απέκρυψε την υπογραφή του μεγαλύτερου αμυντικού συμβολαίου της χώρας από το 2006. Η σύμβαση αποκαλύφθηκε από την εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», αν και κανονικά θα έπρεπε να έχει συζητηθεί στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή για θέματα άμυνας.
Η συμφωνία δείχνει ότι υπάρχει σύγκρουση στις προτεραιότητες της κυβέρνησης συνεργασίας, η οποία ανέλαβε την εξουσία μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου.
Η άκρο-αριστερή πτέρυγα είναι αντίθετη στην αγορά αμυντικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, ενώ ο Πάνος Καμμένος, ο υπουργός Άμυνας και επικεφαλής των ΑΝΕΛ, θέλει να βελτιώσει την από αέρος επιθεώρηση των ελληνικών ακτογραμμών, μήκους 15.000 χλμ.
Άλλοι κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι υπαναχωρεί από τις προεκλογικές του δεσμεύσεις ότι η καταπολέμηση της φτώχειας θα ήταν η βασική του προτεραιότητα.
«Πώς είναι δυνατόν η ελληνική κυβέρνηση να δαπανά 200 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και 500 εκατ. για την άμυνα;», διερωτήθηκε ο Σταύρος Θεοδωράκης, επικεφαλής του Ποταμιού. «Υπέγραψαν το μεγαλύτερο αμυντικό συμβόλαιο εδώ και αρκετά χρόνια σε μία εποχή που η κρίση είναι επιθετική και, θεωρητικά, δεν υπάρχουν χρήματα στα δημόσια ταμεία», προσθέτει ο κ. Θεοδωράκης.
Αξιωματούχος του ελληνικού υπουργείου Αμύνης υπερασπίστηκε τη συμφωνία και υποστήριξε ότι θα παρατείνει τη «ζωή» των αεροσκαφών για τουλάχιστον 20 χρόνια, ενώ θα προσφέρει δουλειά στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία, μία μη κερδοφόρα κρατική εταιρεία και την ISI, ιδιωτική εταιρεία αμυντικού software.
Η συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τον εθνικιστικό κόμμα του κ. Καμμένου θεωρείται ζωτικής σημασίας προκειμένου να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των ενόπλων δυνάμεων προς την κυβέρνηση, στην οποία υπάρχουν πρώην κομμουνιστές – αρκετοί εκ των οποίων φυλακίστηκαν όταν ήταν νέοι, κατά τη διάρκεια της χούντας του 1967-1974.
Οι ένοπλες δυνάμεις έχουν χάσει την επιρροή τους καθώς έχει υποχωρήσει η ένταση με τη Ρωσία, αλλά παραμένει ένας σημαντικός θεσμός για μία χώρα με εθνικιστική παράδοση.
Εκτιμάται ότι οι αξιωματικοί του ελληνικού πολεμικού ναυτικού είναι απογοητευμένοι από τις περικοπές στον αμυντικό προϋπολογισμό, εξαιτίας του οποίου καθυστερεί ο εκσυγχρονισμός ενός γερασμένου στόλου και ως εκ τούτου μειώνεται και η θαλάσσια επιχειρησιακή του ικανότητα. «Εδώ και πολλά χρόνια δεν υπάρχουν ανταλλακτικά και κάποια πλοία καταστρέφονται προκειμένου κάποια άλλα να διατηρηθούν ενεργά», υποστήριξε ένας πρόσφατα αποστρατευμένος αξιωματικός.
Τα αεροσκάφη Orion έχουν κατασκευαστεί από την Lockheed Martin στη δεκαετία του ’60, ενώ τέθηκαν σε αχρηστία όταν ξεκίνησε η ελληνική κρίση. Το 2010 σταμάτησε δημοπρασία για την αντικατάστασή τους από τους πιστωτές της χώρας, προκειμένου να μειωθεί ο προϋπολογισμός του υπουργείου Άμυνας από το 4% του ΑΕΠ – ένα από τα υψηλότερα στο ΝΑΤΟ – στο 2% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είναι το ελάχιστο που επιτρέπεται να έχουν τα κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ, αν και στα περισσότερα είναι χαμηλότερο.
«Υπάρχουν θετικά και αρνητικά σε αυτή τη συμφωνία», υποστηρίζει ο αρχισυντάκτης του ελληνικού περιοδικού «Άμυνα και Διπλωματία» και προσθέτει «υπάρχουν φθηνότερα αεροσκάφη αλλά τα Orions μπορούν να πετούν περισσότερες ώρες έχουν μεγαλύτερα εμβέλεια πτήσης και μπορούν να πετούν πολλές ώρες χωρίς ανάγκη ανεφοδιασμού».
Πέρυσι, καθώς ενισχύθηκε η ροή μεταναστών από Συρία, Ιράκ και Αφγανιστάν, η κεντροδεξιά κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, αποφάσισε ότι πέντε P-3Bs θα «ανακαινιστούν» και θα επανέλθουν στη δράση προκειμένου να παρακολουθούν τα στενά μεταξύ των ελληνικών νησιών στο ανατολικό Αιγαίο και της Τουρκίας, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί από 25.000 μη νόμιμους μετανάστες και άλλους που αναζητούν άσυλο.
«Το θέμα της σωτηρίας ανθρώπων έχει ενταθεί», τονίζει στρατιωτικός αναλυτής με έδρα την Αθήνα και προσθέτει «το δίκτυο ραντάρ των νησιών έχει συχνά τεχνικά προβλήματα και το εύρος του είναι πολύ περιορισμένο ώστε να παρακολουθεί αποτελεσματικά όσους μεταφέρουν μετανάστες. Το ναυτικό επιθυμεί να θέσει εκ νέου σε χρήση τα P-3B και μάλιστα ταχύτατα».
Ο ρόλος της Ελλάδας ως προορισμός των smugglers ενισχύθηκε την περασμένη εβδομάδα όταν 200 μετανάστες βρέθηκαν στη Γαύδο, ένα μικρό νησί νότια της Κρήτης. Αυτή την εβδομάδα η ακτοφυλακή έσωσε 90 ανθρώπους όταν το πλοίο που τους μετέφερε βούλιαξε ανοικτά της Ρόδου. Υπήρξαν τρεις νεκροί.
«Υπήρχαν νησιά που δεν ήταν κλασσικοί προορισμοί για τους smugglers καθώς δεν ήταν εύκολα προσβάσιμα», υποστηρίζει αξιωματικός της ακτοφυλακής. «Εάν είχαμε παρακολούθηση εξ αέρος, ειδικά κοντά στην Κρήτη, θα μπορούσαμε να χειριστούμε πολύ καλύτερα την κατάσταση».
Στο α’ τρίμηνο του 2015 ο αριθμός των μεταναστών που έφθασαν στη χώρα μέσω θαλάσσης έχει τριπλασιαστεί σε περίπου 10.500, σύμφωνα με τους αξιωματούχους».
